Het is zover: vanaf 1 september gaan advocaten hun handelsvorderingen bij de rechtbanken in Midden Nederland en Gelderland verplicht digitaal indienen. Dat kon al eerder, maar dan op vrijwillige basis. Nu wordt het verplicht. In mijn blog van 2 mei staat een overzicht van belangrijke weetjes. Op Rechtspraak.nl staan nog wat meer adviezen voor advocaten.
Maar de meest gestelde vraag van advocaten is: wat als ik vlak voor mijn termijn niet kan indienen? Selinde Bokx had het er al even over in haar interview met Mr. Magazine, en dit blog gaat daar nauwkeurig antwoord op geven. Waarschuwing: dit wordt een saai, maar nuttig blog.
De regels
De regels staan in het Besluit digitalisering burgerlijk procesrecht en bestuursprocesrecht.
Artikel 8: Indien op de laatste dag van een voor de indiener geldende termijn voor indiening van een bericht een niet aan hem toerekenbare verstoring plaatsvindt van de toegang tot een digitaal systeem voor gegevensverwerking van de rechterlijke instanties, is een daardoor veroorzaakte overschrijding van die termijn verschoonbaar indien het bericht uiterlijk wordt ingediend op de eerstvolgende dag na de dag waarop de indiener ermee bekend had kunnen zijn dat de verstoring is verholpen. Artikel 1, eerste lid, van de Algemene termijnenwet is van overeenkomstige toepassing op deze eerstvolgende dag.
Dus: ligt de verstoring aan het systeem van de advocaat, en veroorzaakt die de termijnoverschrijding, dan is die in het algemeen niet verschoonbaar. Ligt de verstoring daar niet aan, dan is de overschrijding in het algemeen verschoonbaar als de indiening wordt gedaan op de eerstvolgende dag na het einde van die verstoring. Is er bij de rechtspraak vandaag een verstoring en verloopt ook je termijn vandaag, dan krijg je dus nog de tijd tot en met morgen.
De jurisprudentie
Over termijnen en verstoringen zijn er in de asiel- en bewaringszaken al wat uitspraken.
Eerste voorbeeld: ECLI:NL:RBDHA:2017:1160, uitgesproken op 8 februari 2017 in ‘s-Hertogenbosch. Er is digitaal beroep ingesteld zonder gronden. De rechtbank plaatst op 22 november 2016 de herstelverzuimbrief in het digitale dossier: gronden indienen uiterlijk op 29 november. Goed om te weten: De berichtgeving van de rechtspraak werkt net als bij Mijn Overheid: elke keer als er in het digitaal dossier van een zaak iets gebeurt, zoals deze herstelverzuimbrief, stuurt het systeem een e-mailnotificatie aan de procesdeelnemers. Is zo’n notificatie aantoonbaar verzonden, dan wordt de ontvanger geacht bekend te zijn met de gebeurtenis in het dossier, zoals een termijn om een stuk in te dienen. De beroepsgronden komen op 1 december 2016 binnen. De rechtbank laat onderzoek doen. Daaruit blijkt “dat er geen enkele storing is geweest in het uploaden van stukken en het genereren en verzenden van de notificaties, alsmede dat er veelvuldig is ingelogd door of namens de gemachtigde van eiseres”. De rechtbank laat het gebrek aan ervaring met of kennis van digitaal procederen voor rekening van de gemachtigde en verklaart het beroep niet-ontvankelijk.
De tweede kwestie verschilt nauwelijks van de eerste, behalve in de uitkomst. In ECLI:NL:RBDHA:2017:2029, uitgesproken op 27 februari 2017 in Haarlem, overweegt de rechtbank dat zij geen gebruik maakt van de bevoegdheid om het beroep niet-ontvankelijk te verklaren. “Daartoe is redengevend dat KEI momenteel nog in een experimentele fase zit, waaraan de advocatuur op vrijwillige basis meedoet, zoals ook in deze zaak het geval is. In deze, nog onverplichte, testfase van het elektronisch procederen vindt de rechtbank aanleiding in verband met de gewenning aan de nieuwe procedure en de daarmee samenhangende toegenomen kans op fouten, de overschrijding van de gestelde termijn voor de indiening van de beroepsgronden met één dag verschoonbaar te achten.” Bij deze uitslag heeft de rechtbank het niet nodig gevonden de gang van zaken uit de doeken te doen.
De praktijk
Uit de uitspraken hierboven blijkt dat je er dus niet op kunt rekenen dat de rechter genade voor recht laat gelden. Laat het er met die termijnen daarom niet op aan komen, en zorg dat je weet hoe het werkt. En ga vooral digitaal procederen. De praktijk bij de asiel- en bewaringszaken heeft laten zien dat er weinig misgaat. Kun je in kantoortijd je indiening niet gedaan krijgen, dan kun je het een uur later nog een keer proberen. Lukt het echt niet, dan kun je tot 20:00 uur en op zondagmiddag bellen met het Rechtspraak Service Centrum (088 – 361 61 61). Maak een screenshot van het scherm en stuur dat aan het RSC. Bewaar het screenshot ook als je denkt dat je nog een keer moet kunnen bewijzen wat er gebeurd is.