Mr. van de week is Louise Verboeket. Zij is als promovendus verbonden aan de capaciteitsgroep Publiekrecht (sectie bestuursrecht) van de Universiteit Maastricht . Onlangs won zij de scriptieprijs van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Universiteit Leiden.
Uw scriptie had als titel: De publieke prijs. Een slimme titel als je wilt meedingen naar een scriptieprijs.
Toeval bestaat niet.
Overheden verdelen geld niet alleen via subsidies of aanbestedingen, maar ook via publieke prijzen. Enkele voorbeelden?
Het zijn er meer dan je zou vermoeden! De overheid geeft jaarlijks miljoenen euro’s uit in de vorm van prijzen. Denk bijvoorbeeld aan de publieke verkiezing van ‘Het mooiste natuurgebied van Nederland’, de Prijsvraag Digitale Economie van de gemeente Amsterdam en de jaarlijkse Veiligheid/Defensie Innovatie Competitie van het ministerie van Justitie en Veiligheid respectievelijk Defensie. Maar ook over de grens kom je mooie voorbeelden tegen. Zo kondigde de ontwerper van de recent geopende trekpleister ‘The Dubai Frame’ juridische stappen aan, omdat de gemeente Dubai zijn ontwerp zonder zijn toestemming zou hebben gebouwd. Dubai verwierf dit ontwerp naar aanleiding van, je raadt het al, een prijsvraag.
U stelt dat overheden op dit punt maar wat doen. Dat belooft niet veel.
Zo vatte de jury van de scriptieprijs mijn scriptie samen. Ik onderzocht zestig publieke prijsvragen; driekwart daarvan zijn min of meer rechtmatig vormgegeven als subsidietender of aanbesteding. In een kwart van gevallen is het juridisch kader zoek. Dan is het juryrapport opeens niet openbaar, verandert het prijzengeld na afloop van de wedstrijd en ‘kan over de uitslag van de prijsvraag niet worden gecorrespondeerd’.
In uw onderzoek is het adagium ‘publiek geld verplicht’. Wat bedoelt u daarmee?
Dit adagium komt uit een gelijknamig artikel van mijn promotoren Jacobine van den Brink en Willemien den Ouden. ‘Publiek geld verplicht’ betekent dat bij de verdeling van publieke middelen – onze belastingcenten, zo je wilt – bijzondere regels gelden. Publiek geld moet transparant, eerlijk, verantwoord en effectief worden uitgegeven. Betrokkenen die het niet eens zijn met de gang van zaken kunnen naar de rechter stappen. Die bijzondere regels gelden voor klassieke subsidies en aanbestedingen, maar ook bij ‘nieuwe’ vormen van overheidsfinanciering: publieke prijzen dus, maar bijvoorbeeld ook (revolverende) fondsen, crowdfunding, social impact bonds, leningen en garantstellingen.
Wat zou u de overheid op dit punt willen adviseren?
Denk goed na over de juridische inbedding van financieringsconstructies en betrek de juridische staf ‘aan de voorkant’ bij dat proces. Beleidsmakers zien de beschikbare wettelijke procedures vaak ten onrechte als obstakels in plaats van als vehikels voor effectief beleid.
Als u het voor het zeggen had dan…?
Het duurt nog wel even voordat ik het voor het zeggen heb…
Wat is het hoogtepunt in uw juridische carrière?
Hoewel mijn juridische carrière natuurlijk nog in de kinderschoenen staat, zou ik nu zeggen: mijn afstuderen en het winnen van de scriptieprijs. Vooral omdat ik mijn bul en de prijs ontving in het bijzijn van vrienden en familie. Maar stel me deze vraag gerust nog eens over een jaar of drie.
Wat of wie is in uw juridisch bestaan uw bron van inspiratie?
Iedereen die bevlogen over zijn of haar rechtsgebied kan vertellen. Mijn promotoren zijn dat bijvoorbeeld. Stiekem heb ik een voorliefde voor films over juridische uphill battles, zoals To Kill a Mockingbird, Erin Brockovich en Philadelphia.
Welk wetsartikel vindt u het mooist?
Artikel 2.42 Aanbestedingswet: een aanbestedende dienst past voor het uitschrijven van een prijsvraag de procedure van een prijsvraag toe. Dit lijkt misschien een overbodige vaststelling, maar is dat blijkens de praktijk verre van.
Welke juridische website raadpleegt u vaak?
Legal Intelligence, niet in de laatste plaats omdat deze website gelinkt is aan de databases van rechtspraak.nl, Kluwer Navigator en overheid.nl.
Welk boek las u het laatst?
De geniale vriendin van Elena Ferrante. Een slimme titel als je wordt geïnterviewd naar aanleiding van een scriptieprijs.
Met wie zou u een gevangeniscel willen delen?
Met mijn vriend. Ik weet niet hoe lang ik dan zou moeten zitten, maar met hem raak ik in ieder geval nooit uitgepraat. Als mijn vriend zich laat excuseren, dan lijkt Barack Obama me ook een uitstekende celgenoot.
