Mr. van de week: Nick van Buitenen

Delen:

Nick van Buitenen. Foto: Truus van Gog

Mr. van de week is Nick van Buitenen. De Utrechtse notaris van Van Grafhorst notarissen is per 1 oktober de nieuwe voorzitter van de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB). Hij is Jef Oomen opgevolgd.

Gefeliciteerd. Dit is het hoogste wat een notaris in Nederland kan bereiken toch?
In onze organisatie is de Ledenraad het hoogste orgaan; hij houdt toezicht op het bestuur en benoemt en ontslaat bestuursleden. In die zin realiseer ik mij heel goed mijn positie. Maar uiteraard geeft de positie van voorzitter mogelijkheden om te proberen op bepaalde onderwerpen en issues je stempel te drukken. Dat is dan ook precies de reden dat ik heb gesolliciteerd naar de functie van bestuurslid. Na ruim 25 jaar praktijkervaring vond ik het een uitdaging om mijn vak een paar jaar op een andere manier te kunnen beleven. Met het bureau in Den Haag wordt hard gewerkt aan allerlei dossiers rondom onze praktijkuitoefening, het nog relevanter maken van de maatschappelijke positie van de notaris en natuurlijk de verkenning van de in steeds hoger tempo op ons af komende digitale ontwikkelingen. Het is een uitdaging om met het bestuur en de Ledenraad tegelijkertijd zowel de belangen van de beroepsgroep als het maatschappelijke belang te dienen, die immers bijna altijd in elkaars verlengde liggen.

Een makkelijk baantje is het niet. Uw voorgangers hadden hun handen er aan vol om de notariële kikkers in de kruiwagen te houden.
Een paar jaar geleden hebben de leden aangegeven dat het roer om moest. Men vroeg toen van het bestuur om van de KNB een slagvaardiger en meer naar buiten toe gerichte organisatie te maken, ook oog te hebben voor de belangen van de leden en beter met die leden te communiceren. Sinds een paar jaar werken wij met Notaris 2.0, een visiestuk dat steeds wordt gebruikt om nieuwe plannen en ideeën aan te toetsen. Er is veel verbeterd, maar er is ook nog veel te doen. Onze leden weten dat en vragen dat van ons. Als bestuur willen wij dat signaal oppikken en proberen de komende jaren de leden meer bij de eigen organisatie te betrekken. De KNB moet voor haar eigen leden een aantrekkelijke organisatie zijn, niet alleen een Orde met een verplicht lidmaatschap, maar een organisatie waar men graag bij wil horen. Nog betere communicatie is daarbij van groot belang.

Wat wordt uw belangrijkste dossier als KNB-voorzitter? Scheiden zonder rechter? Vereenvoudiging van de bedrijfsopvolgingsfaciliteiten? Een modernisering van de tarieven en vrijstellingen van de erfbelasting? Of zien we iets over het hoofd?
Dat zijn natuurlijk inhoudelijk belangrijke issues, maar nog belangrijker vinden wij het dat de notaris de middelen krijgt die passen bij de poortwachtersrol die de maatschappij hem toedicht. In onze notitie over Fraudepreventie stellen wij dat wij die rol alleen maar goed kunnen vervullen als wij meer kennis hebben over onze eventuele klanten. Het blijft bizar dat we nog geen (digitaal) Centraal Aandeelhouders Register hebben in Nederland. Daarnaast willen wij ook kunnen zoeken op natuurlijke personen in het Handelsregister van de KvK. En tenslotte kan het niet zo zijn dat de Belastingdienst wel weet welke besloten vennootschappen verdacht of besmet zijn, maar die gegevens niet met ons deelt terwijl wij gevraagd worden van die BV de aandelen over te dragen. Hetzelfde geldt overigens voor de KvK ten aanzien van valse of risico-adressen.

U staat bekend als een pleitbezorger van de notariële akte in gewone taal. Hoe ver is het Nederlandse notariaat daarmee?
Nou, een stuk verder dan toen ik in het notariaat ging werken. Toen werd de notaris voor wie ik werkte (Van Grafhorst in Utrecht) uitgelachen om zijn moderne (want leesbare) taal. Maar zoals het vaker gaat met pioniers, hij kreeg last van de wet op de remmende voorsprong. Veel meer kantoren besteden tegenwoordig aandacht aan de taal van de akte. Kijk maar eens naar de tekst van een HEMA-testament. Als voorzitter kan ik niet anders dan gelukkig zijn dat ook andere kantoren die vraag van klanten hebben opgepikt, maar we zijn er nog lang niet hoor. Klanten mogen van ons verwachten dat wij leesbare akten en brieven schrijven. Ze zullen het dan nog niet in één keer begrijpen, maar ze zijn in elk geval in staat door de tekst heen te komen en daarover een vraag te stellen.

Als u het voor het zeggen had dan?
Dan doet de KNB veel moeite om in te spelen op de talrijke digitale ontwikkelingen in de juridische wereld! Notarissen zijn al goed geautomatiseerd, zeker in vergelijking met andere beroepen, maar de wereld verandert snel. Het zou logisch zijn als de notaris zijn rol als Trusted Third Party kan inzetten bij het uitgeven van digitale identiteiten, en met ‘NotarisID’ wordt daar volop aan gewerkt. Daarnaast zien wij voor de notaris een rol als ‘gatekeeper’ bij transacties die in de blockchain neergelegd gaan worden. Niet voor niets zijn we aangesloten bij de Nationale Blockchain Coalitie en hebben we binnen de KNB een eigen blockchain-lab, waarbinnen wordt onderzocht hoe de notaris kan worden ingeschakeld bij het opstellen van protocollen voor smart contracts. Ook de digitalisering van de vastgoedketen staat op ons verlanglijstje: met het Kadaster en andere stakeholders wordt gedacht op welke wijze op een slimmere en meer efficiënte manier met vastgoed gewerkt kan worden. In de ideale wereld verzamelt een klant in één keer en in zijn eigen digitale omgeving alle voor zo’n vastgoedtransactie benodigde gegevens en geeft hij middels zijn NotarisID aan met welke partijen hij welke informatie deelt.

Wat is het hoogtepunt in uw juridische carrière?
Moeilijk om er eentje te noemen, ik ervaar gelukkig veel vaker een hoogtepunt in mijn werk. Maar de dankbaarheid van klanten, dat is natuurlijk waarvoor je het allemaal doet. Die dankbaarheid ontstaat als je iets voor een klant verzint wat zijn vraag of probleem oplost. Dat is altijd een mooie uitdaging. Of het nu gaat om een op maat gemaakt verrekenbeding in huwelijksvoorwaarden of de honorering van een beroep op een fiscale vrijstelling, er zijn genoeg kicks mogelijk in ons vak.

Wat of wie is in uw juridisch bestaan uw bron van inspiratie?
Ik noemde hem al: Van Grafhorst in Utrecht was een notaris die hield van vernieuwing, die gevoel had voor leesbare taal en die oog had voor een mooie akte. Daarnaast was hij een meester in het leggen van contact met zijn klanten; het kwam voor dat hij en de klanten zo in gesprek waren dat ze bijna vergaten waarvoor ze kwamen. Bij de dagelijkse dilemma’s liet hij zich nooit leiden door zijn eigen persoonlijk of ondernemersbelang. Zijn ethisch besef was heel hoog, altijd liet hij dat prevaleren boven de inhoud van zijn portemonnee. Een mooi mens, met wie ik nog steeds graag af en toe lunch of een concert bezoek!

Wat is over u niet bekend, wat wel interessant is?
Ik geloof niet dat ik als kersverse voorzitter al heel bekend ben onder de leden, dus is mijn doel daaraan te werken. Ik zou graag de leden van de KNB willen verleiden zich meer te laten zien en zich samen met bestuur, bureau en Ledenraad in te zetten voor de toekomst van ons vak.

Welke juridische website raadpleegt u vaak?
De websites van de KNB, NotarisNet voorop natuurlijk en daarnaast die van de SDU Opmaat en van de FBN.

Welk boek las u het laatst?
Mama Tandoori van Ernst van der Kwast heb ik net uit en nu ben ik bezig in Het Einde van de Eenzaamheid van Benedict Wells. In mijn boekenclubje voeren we doorlopend strijd of we nou vaker klassiekers moeten lezen of dat we meer oog moeten hebben voor de schrijvers van nu. De laatste stroming heeft het kennelijk nu even voor het zeggen. Met name dat laatste boek van Wells vind ik mooi, over thema’s als tijd, of eigenlijk tijdloosheid en ook verlies en verwerking daarvan.

Met wie zou u een gevangeniscel willen delen?
Poeh, de lastigste vraag… Ik leef het liefst in vrijheid natuurlijk, een groot goed in ons deel van de wereld. Maar als ik dan toch moet kiezen, dan zou ik dat wel met Nelson Mandela hebben gewild. De transformatie die hij heeft ondergaan van geweld gebruikende activist tot vergevende pacifist, die moet zich ergens in die gevangeniscel hebben voorgedaan. Ik zou daar graag getuige van zijn geweest.

Delen:

Het belangrijkste nieuws wekelijks in uw inbox?

Abonneer u op de Mr. nieuwsbrief: elke dinsdag rond de lunch een update van het nieuws van de afgelopen week, de laatste loopbaanwijzigingen en de recentste vacatures. Meld u direct aan en ontvang elke dinsdag de Mr. nieuwsbrief.

Meest gelezen berichten

Van onze kennispartners

Juridische vacatures

Scroll naar boven