Mr. van de week is Paul Verweijen, advocaat bij Cleerdin & Hamer Advocaten. Onlangs protesteerde hij tegen de aanwezigheid van rechtbanktekenaar Petra Urban in de rechtszaal, die naar zijn mening dusdanig realistische tekeningen maakt dat deze niet meer kunnen worden onderscheiden van – niet toegestane – foto’s van verdachten.
Wat is uw bezwaar tegen deze tekeningen?
In de persrichtlijn van de Raad voor de rechtspraak staat dat geen beeldopnames mogen worden gemaakt van een verdachte, omdat dit strijdig is met de onschuldpresumptie. Zo wordt vooruitgelopen op de uitspraak. Wanneer een verdachte uiteindelijk wordt vrijgesproken kan hij door de beelden waarop hij herkenbaar is al publiekelijk zijn veroordeeld. Juist in die herkenning zit het argument waarom wij niet willen dat er foto’s worden gemaakt. Als wij dan met zijn allen constateren dat Urban levensechte portretten maakt, geldt precies hetzelfde argument. Zeker als je in je achterhoofd houdt dat beelden nooit meer van het internet verdwijnen.
Er is nog een ander argument en dat is dat je hierdoor riskeert dat verdachten niet meer op hun onderzoek ter terechtzitting komen of zich niet meer vrij voelen om te verklaren. Deze druk kan het doel van het onderzoek ter terechtzitting – de waarheidsvinding – verstoren.
Er mogen van verdachten geen foto’s worden gemaakt, aldus de persrichtlijn. Tekenaars mogen wél hun werk in de rechtszaal doen. U heeft eigenlijk geen poot om op te staan.
Daar heeft u een punt. Er staat nu in de persrichtlijnen dat tekenen mag. Punt. Ik denk echter dat bij het maken van deze persrichtlijn geen rekening is gehouden met een talent als Urban; haar ‘tekeningen’ zijn echt van de buiten-categorie. Reden waarom ik de rechtbank heb verzocht om die bepaling extensief te interpreteren en haar tekeningen gelijk te stellen aan niet toegestane beeldopnames. Dat heeft de rechtbank verworpen. Daarom denk ik dat een herziening van de Persrichtlijn een oplossing biedt waarin wordt opgenomen dat onder omstandigheden, bij zwaarwegende belangen, het tekenen niet wordt toegestaan. De vereniging van persrechters heeft overigens al aangegeven dat zij het hier over gaan hebben dus blijkbaar heb ik wel iets aangewakkerd.
Bovendien is dit een portret dat valt onder de Auteurswet. In principe mag dit niet zomaar zonder toestemming van de geportretteerde worden gepubliceerd en is dat onder omstandigheden zelfs een misdrijf, al is over iedere tekening een kort geding voeren natuurlijk geen doen. Vandaar dat ik pleit voor aanpassing van de persrichtlijn.
Op uw Twitter-profiel staat een tekening van u, gemaakt door dezelfde Petra Urban. U bent dus wél blij met haar in de rechtszaal.
Exact mijn punt! Dit is nagenoeg een foto van mij en mensen herkennen mij direct, vandaar dat ik deze als profielfoto heb ingesteld. Bovendien ben ik een professionele deelnemer die het alleen maar leuk vindt om te worden getekend, dat geldt niet voor al mijn cliënten.
Als u het voor het zeggen had dan…?
Zouden direct de bezuinigingen op de gefinancierde rechtsbijstand van tafel worden geveegd.
Wat is het hoogtepunt in uw juridische carrière?
In een rijden onder invloed-zaak, toen ik nog geen jaar advocaat was, bepleitte ik de niet-ontvankelijkheid van het Openbaar Ministerie omdat cliënt reeds bestraft was doordat aan hem ook al het Alcoholslotprogramma was opgelegd. Dat voelde voor mij onrechtvaardig omdat deze cliënt eigenlijk dubbel werd bestraft. De politierechter volgde mijn verweer en verklaarde het OM niet-ontvankelijk. Later werd ik ook door het Hof en de Hoge Raad in het gelijk gesteld. Het betekende het einde van het ondoordachte Alcoholslotprogramma.
Wat of wie is in uw juridisch bestaan uw bron van inspiratie?
Hij vindt het ongetwijfeld vreselijk dat ik het zeg en ik besef mij dat dit een hoog ‘wij van wc-eend gehalte’ heeft, maar dat is toch echt mijn kantoorgenoot Sander Janssen. Verbaal en juridisch messcherp, altijd de nuance betrachtend en daardoor een bijzonder goede advocaat. Daarnaast een bijzonder fijn mens die ondanks zijn drukke praktijk en gezinsleven altijd tijd maakt om te sparren over zaken. Daar kan ik veel respect voor opbrengen.
Welk wetsartikel vindt u het mooist?
Alhoewel ik het strafrecht bijzonder fascinerend vind schiet mij niet zo 1, 2, 3 wat te binnen, maar als ik er één moet noemen is dat toch wel de in art. 6 EVRM neergelegde onschuldpresumptie.
Welke juridische website raadpleegt u vaak?
Ik lees voornamelijk jurisprudentie via rechtspraak.nl en houd altijd Twitter in de gaten voor interessante uitspraken.
Welk boek las u het laatst?
Afrekeningen van Paul Vugts.
Met wie zou u een gevangeniscel willen delen?
Alhoewel vastzitten mij echt vreselijk lijkt, zou ik dan het liefst met mijn eigen meisje vastzitten.
