De huidige regeling van de geheimhoudingsplicht en het verschoningsrecht biedt onvoldoende garantie dat een rechtszoekende in vertrouwen met zijn advocaat kan praten. Dat concludeert Nathalie Fanoy in haar proefschrift waarop ze op 22 september aan de Universiteit van Amsterdam is gepromoveerd.
Vertrouwelijkheid in de relatie tussen advocaat en cliënt wordt van wezenlijk belang geacht voor het goed kunnen vervullen van de rol van de advocaat in de rechtsbedeling. In Nederland wordt die vertrouwelijkheid gewaarborgd door de geheimhoudingsplicht van de advocaat en, in het verlengde daarvan, het verschoningsrecht. Dat laatste is het recht van de advocaat om tegenover iedereen, ook tegenover de rechter, de geheimhoudingsplicht ten aanzien van zijn cliënt gestand te kunnen doen. In haar proefschrift De geheimhoudingsplicht en het verschoningsrecht van de advocaat evalueert Nathalie Fanoy de huidige Nederlandse regeling van de geheimhoudingsplicht en het verschoningsrecht van de advocaat. Daarbij keek zij of uitzonderingen en beperkingen toelaatbaar zijn en zo ja, onder welke voorwaarden, zonder afbreuk te doen aan het algemeen rechtsbeginsel dat vertrouwelijke communicatie tussen advocaat en cliënt beoogt te waarborgen.
Zij concludeert dat de vertrouwensband tussen advocaat en cliënt kán worden doorbroken maar alleen in uitzonderlijke omstandigheden. Elke uitzondering op en beperking van de geheimhoudingsplicht en het verschoningsrecht moeten voldoen aan principes van rechtszekerheid, legaliteit en noodzakelijkheid. Verder is zo’n beperking alleen toegestaan als ze worden omgeven met speciale waarborgen.
Volgens Fanoy voldoet de huidige regeling van de geheimhoudingsplicht en het verschoningsrecht niet aan de algemene principes van een ongehinderde en vertrouwelijke rechtsbijstand. In haar proefschrift geeft zij acht aanbevelingen om dit te verbeteren, geïnspireerd door het Franse en Engelse recht.
