Scheiden doet lijden, ook voor advocaten

Delen:

Foto Pexels.com

Advocaten leggen steeds meer geld toe op echtscheidingen op toevoeging. Daarom is een aantal kantoren al gestopt met hun familierechtpraktijk en andere zullen stoppen. Dat blijkt uit een rondvraag van Mr. onder betrokken kantoren.

Dianne Kroezen
Dianne Kroezen. Foto Fam. Advocaten

De Vereniging van van Familierechtadvocaten en Scheidingsmediators (vFAS) onderschrijft de noodkreet van de advocaten. “Veel advocaten in het familierecht werken onder de kostprijs,” bevestigt voorzitter Dianne Kroezen (Fam. Advocaten). Dit standpunt is  dit voorjaar uiteengezet in een brief aan de Commissie-Van der Meer die onderzoek doet naar het puntensysteem. Ook de Raad voor Rechtsbijstand heeft signalen gekregen dat de vergoeding van rechtsbijstand in het personen-en familierecht te laag is.

Guido Schakenraad
Guido Schakenraad. Foto Schakenraad Advocaten

“De echtscheiding op toevoeging is voor de advocatuur economisch een enorme last,” zegt Guido Schakenraad van Schakenraad Advocaten. “Het is nog een wonder dat er nog advocaten zijn die dit doen, want je legt erop toe. Bij ons wordt de sectie personen- en familierecht in de lucht gehouden door andere secties. Ik denk dat 80 procent van de collega’s zo antwoordt.”

Boedelverdeling

Het probleem zit hem volgens Schakenraad vooral in de complexe scheidingen, met kinderen, omgangsregelingen en een boedelverdeling. “Makkelijke echtscheidinkjes, zonder kinderen en zonder eigen huis zijn geen probleem.”

Waarom stopt hij er dan niet mee? “We hebben er lang over gedacht om dit efficiënter aan te pakken, bijvoorbeeld door er een hbo’er erop zetten. Tot nu toe is het daarvan niet gekomen. En er zijn ook zaken die we weigeren,  zoals wijziging omgang en wijziging kinderalimentatie. Ga maar naar de advocaat die de zaak eerst heeft behandeld, zeggen we dan.”

Familierechtadvocaten kunnen wel winst maken door de profijtelijke krenten uit de pap te halen en dus de toevoegingen te weigeren. “Dat is niet solidair,” vindt Schakenraad. Hij denkt dat de oplossing ligt in een digitaal proces naar het voorbeeld van Rechtwijzer Uit Elkaar van HiiL, waarbij de inzet van advocaten minimaal is.  “Dat zou een antwoord kunnen zijn. Maar het waren juist de geletterden die er gebruik van maakten. En de Nederlands Orde van Advocaten ging steigeren, uit vrees voor marktverlies.” Inmiddels heeft Rechtwijzer Uit Elkaar de handdoek in de ring gegooid.

Ouderschapsplannen

Ans Cox. Foto De Haas en de Jong advocaten

Ans Cox, familierechtadvocaat en mediator bij De Haas en De Jong advocaten in Tilburg, legt ook toe op echtscheidingen op toevoeging. “De vergoeding door de  Raad voor Rechtsbijstand is te laag,” zegt ze. “Ik hoor van iedereen in de beroepsgroep dat ze enorm veel uren besteden aan deze zaken.” En omdat de conflicten, bijvoorbeeld over omgangsregelingen en kinderalimentatie, heftiger worden, moeten advocaten daar meer uren in stoppen.

Vooral ouderschapsplannen zijn een bron van conflicten. En ook het overleg met de andere advocaat en het viergesprek kosten tijd. Cox: “Zaken zijn bewerkelijker dan andere rechtsgebieden omdat emoties een grote rol spelen. Het is een rouwproces, en omdat partners vaak in verschillende fasen van dat proces zitten, begrijpen ze elkaar niet. Als advocaat moet je soms alle zeilen bijzetten om ook eigen je cliënt in het gareel te houden. Daar komt nog de hele procedure bij de rechtbank bij en als er dan ook nog een complexe verdeling bij zit, heb je aan dertig uur nooit genoeg. En extra uren krijg je niet toegewezen.” Compenseren met goedbetalende zaken is absolute noodzaak. “Ik heb een gemengde praktijk, dus dat kan nog.”

Bonus op procederen

Cox gelooft niet in digitale platforms. “Mensen kunnen veel dingen helemaal niet zelf, blijken vaak iets anders bedoeld te hebben dan ze op papier hebben gezet. Wij zijn daar als advocaten niet blij mee. Daar komt vaak extra werk uit voort en wij moeten de zaak repareren.”

Wat is dan de oplossing? “Goed naar het hele systeem kijken en naar de geringe verdiensten op dit rechtsgebied,” meent Cox. “Voor een zaak op tegenspraak krijg je tien punten. Dat is overigens al veel te weinig gelet op de onderwerpen die aan de orde moeten komen. Wordt er geen verweer gevoerd of wordt er iets geregeld, dan krijg je zeven punten. Je kunt vanuit financieel oogpunt de zaak dus beter bij de rechtbank uitvechten. Een bonus op procederen, dat is toch gek terwijl je vechtscheidingen wil voorkomen.”

Veel kantoren doen daarom geen familierecht meer, andere richten zich op de betalende cliënten. “Wij blijven die toevoegingen wel doen. We roepen regelmatig dat we ermee stoppen, maar dat doen we nog niet.”

Het schip in gegaan

Lotje van den Puttelaar
Lotje van den Puttelaar. Foto Wybenga Advocaten

Wybenga advocaten uit Rotterdam heeft die stap inmiddels wel gezet. “Ons kantoor is er aantal jaren geleden mee opgehouden,” vertelt advocaat Lotje van den Puttelaar, die dertig jaar echtscheidingen op toevoeging heeft gedaan. “We zijn met een aantal zaken financieel enorm het schip in gegaan. Vooral doordat we vaak toevoegingen kregen voor gecompliceerde zaken met een internationaal karakter, bijvoorbeeld een scheiding van mevrouw uit Cyprus en een Nederlander. Alles moest vertaald worden. Dat heeft ons veel extra werk gekost. Veel gedoe, veel procedures, beslag, opheffen beslag… kwam geen eind aan. En extra uren krijg je bijna nooit in het familierecht. Toen hebben we gezegd: jongens hiermee kunnen we niet mee verder gaan.”

Ter illustratie: Vorig jaar zaak sloot Van den Puttelaar een zaak af die, op basis van gewerkte uren, 25.000 waard was. Ze kreeg 950 euro. Wybenga advocaten doet nog wel toevoegingen voor vreemdelingen, mensen met een uitkering en mensen met een psychiatrische stoornis.

In de brief aan de Commissie-Van der Meer schrijven Augusta van Haga en Dianne Kroezen namens de vFAS dat echtscheidingen gemiddeld dertig uur in beslag nemen, met forse uitschieters tot boven de negentig uur. Omdat advocaten voor een echtscheiding maar tien punten krijgen, werken ze feitelijk voor 33 euro per uur: minder dan de overheadkosten. Daardoor is de echtscheiding op toevoeging een forse verliespost. “Kwalitatief goede rechtsbijstand aan rechtzoekenden die zijn aangewezen op een toevoeging kan niet meer verstrekt worden.”

Om dit onheil af te wenden, stelt de vFAS voor om het viergesprek apart te belonen. Dat zou ook moeten gelden voor het evaluatiegesprek na een jaar. “Dit biedt een grotere garantie dat ouders zelf hun geschillen kunnen oplossen.” Verder neemt de vFAS het op voor de familierechtspecialist met een vFAS-keurmerk. “Als deze specialist bij de Raad voor Rechtsbijstand een aanvraag doet voor extra uren, moet dat gehonoreerd worden.” De vFAS wil ook dat er een einde komt aan de perverse prikkel bij doorprocederen. In een online platform als goedkoop alternatief gelooft Kroezen niet: “Dat is een verarming in de dienstverlening.”

De Raad voor Rechtsbijstand heeft geen indicaties dat de lage vergoedingen voor familiezaken hebben geleid tot een hoge uitstroom van advocaten, zegt de woordvoerster. Evenmin heeft de Raad gehoord dat rechtzoekenden problemen hebben bij het vinden een advocaat.

De Raad voor Rechtsbijstand wacht nu op bevindingen van de Commissie-Van der Meer in de herfst van dit jaar.

Delen:

Het belangrijkste nieuws wekelijks in uw inbox?

Abonneer u op de Mr. nieuwsbrief: elke dinsdag rond de lunch een update van het nieuws van de afgelopen week, de laatste loopbaanwijzigingen en de recentste vacatures. Meld u direct aan en ontvang elke dinsdag de Mr. nieuwsbrief.

Meest gelezen berichten

Van onze kennispartners

Juridische vacatures

Scroll naar boven