Het moest een heel andere NJV-vergadering worden dan anders. Frivoler, minder formeel en vooral ook interactiever en meer gericht op jonge mensen. Of de opzet geslaagd was op 9 juni in het Noord-Brabants Museum? Er waren in elk geval genoeg speelse elementen ingebouwd om de bijeenkomst van de Nederlandse Juristenvereniging een minder statisch karakter te geven.
Het walking dinner na afloop werd door de meesten zichtbaar op prijs gesteld, evenals de borrel in de zonnige paleistuin van het museum, waar burgemeester Ton Rombouts van Den Bosch de gelegenheid te baat nam om zijn stad te promoten (‘vier keer achter elkaar de meest aantrekkelijke stad van Nederland – toen hebben ze die verkiezing maar afgeschaft’). De burgemeester was wel zo eerlijk om ook de duistere zijden van de Brabantse hoofdstad ten benoemen zoals de rellen in de Graafsewijk, de affaire rond de pedofiele zwemleraar Benno L. en recent nog de arrestatie van een 16-jarige Bossche jongen op verdenking van de moord op een meisje uit Bunschoten.
De juristen zelf waren na Rombouts’ praatje net klaar met congresseren over de vraag of we, onder invloed van nieuwe wetgeving en actuele ontwikkelingen als mediation, afscheid (moeten?) nemen van de klassieke procedure. Na een minimum aan redevoeringen gingen de juristen uiteen in werkgroepen die de kwestie bekeken vanuit civielrechtelijk, strafrechtelijk en bestuursrechtelijk oogpunt. Uit de terugkoppeling tijdens de plenaire afsluiting bleek dat nieuwe procedures in elk geval voor meningsverschillen kunnen zorgen. “Leden van het Openbaar Ministerie praten met hartstocht over ZSM, terwijl advocaten veel kritiek hebben,” vertelde rapporteur Ybo Buruma (Hoge Raad). De beide beroepsgroepen zijn het er wel over eens dat de advocaat aan de ZSM-tafel moet komen en dat de overheid dat moet financieren.
Nationaal ombudsman Reinier van Zutphen had zich op verzoek van de juristenvereniging ontfermd over het bestuursrecht, en constateerde dat niet elke burger zijn weg weet te vinden in het woud van bestuursrechtelijke regels. Om te voorkomen dat mensen buiten de boot vallen, zouden de rechtbanken een kantoortje moeten inrichten om die burgers te helpen, vindt Van Zutphen. En Ivo Giesen (Universiteit Utrecht) had uit de werkgroepen geconcludeerd dat in het civiele recht nog veel winst is te behalen in het voortraject van de procedure.
Met het afscheid nemen van de klassieke procedure bleek het nogal mee te vallen. Op de vraag of het de kerntaak van de rechter is om geschillen te beslechten, antwoordde nog altijd 86 procent van de aanwezigen met ja.
Het vermaak kwam op het conto van van sneldichteres Dominique Engers die het serieuze evenement met een spitsvondig rijmdicht op de hak nam en de zaal ondanks de verjongingsambities van het NJV-bestuur karakteriseerde als ‘Vijftig tinten grijs’. Viel best mee, trouwens. Daarna kwam er nog een mini-concert van zes musicerende juristen die meerstemmig klassieke liederen vertolkten. De violins d’Ingres werden bekwaam bespeeld door de vocalisten Lieke Coenraad (hoogleraar VU), Bert Marseille (hoogleraar Rijks Universiteit Groningen), Berthy van den Broek (Universiteit Utrecht), Jessica Hoitink (gemeente Amsterdam), Tim Borman (ministerie V & J) en pianist Henk Gierveld (Universiteit Utrecht en ministerie I & M).
NJV-voorzitter Jaap Hoekstra (Raad van State) kon terugkijken op een geslaagde dag. Op naar volgend jaar. Dan congresseert de NJV over opleidingen.
