De Hoge Raad heeft op 7 juli 2017 besloten dat uitgeefovereenkomsten niet zo maar kunnen worden opgezegd. (ECLI:NL:HR:2017:1270). Dit gebeurde in de zaak van de Golden Earring tegen Nanada Music, de muziekuitgeverij van Willem van Kooten. De leden van de Golden Earring willen hun auteursrecht terug, omdat ze vinden dat de muziekuitgeverij zich onvoldoende inspande voor de exploitatie ervan.
De Hoge Raad is van oordeel dat “het niet wenselijk wordt geacht dat exploitatiecontracten als de onderhavige zonder meer opzegbaar zijn, omdat dit, met het oog op de investeringen waartoe een exploitant zich ten behoeve van een werk verbindt, voor deze te veel rechtsonzekerheid zou meebrengen, hetgeen de bereidheid tot investeren en daarmee uiteindelijk ook de makers niet ten goede zou komen”.
De Nederlandse wetgever heeft in 2015 volgens de Hoge Raad “gekozen voor een systeem waarbij de mogelijkheid tot ontbinding van een overeenkomst bij onvoldoende exploitatie (non usus) nader is uitgewerkt (o.a. door te bepalen dat de exploitant een redelijke termijn moet worden gegund om alsnog te presteren en door voorzieningen te treffen voor het geval de exploitant niet bereid of in staat is het auteursrecht weer over te dragen aan de maker)”.
“In het licht van de uit de totstandkomingsgeschiedenis blijkende maatschappelijke opvattingen [moet] worden aanvaard dat, gelet op de aard en strekking van een exploitatieovereenkomst als de onderhavige, voor opzegging daarvan in beginsel een voldoende zwaarwegende grond nodig is”, aldus de Hoge Raad.
De Hoge Raad bevestigt ook dat auteurs die vinden dat hun werk onvoldoende wordt geëxploiteerd tijdig moeten klagen.
Een ander gerechtshof moet nu opnieuw bekijken of de Golden Earring de overeenkomsten kon ontbinden wegens onvoldoende exploitatie, dan wel een gegronde reden had de overeenkomsten op te zeggen.
Deze uitspraak is niet alleen van belang voor muziekuitgevers, maar voor alle uitgevers en producenten. De Hoge Raad benadrukt dat uitgevers en producenten investeren in het werk van auteurs en dat zij de mogelijkheid moeten hebben die investering terug te verdienen. Die bereidheid om te investeren komt ten goede aan de makers. Uitgevers en producenten zijn wel verplicht het werk ‘voldoende te exploiteren’. Daarvoor bestaat sinds 1 juli 2015 artikel 25 e Auteurswet, de non-usus-regeling, die met de nodige waarborgen is omkleed.
Persbericht Hoge Raad: https://www.rechtspraak.nl/Organisatie-en-contact/Organisatie/Hoge-Raad-der-Nederlanden/Nieuws/Paginas/Zaak-over-muziekuitgave-contracten-Golden-Earring-moet-over.aspx
HR 7 juli 2017, ECLI:NL:HR:2017:1270, (Nanada/Golden Earring).
