Op mijn eerste werkdag, alweer twee jaar geleden, lag er een stapel dossiers voor mij klaar. Aan de cliënten was verteld dat ik op vakantie was en meteen na terugkomst contact zou opnemen. Niet gehinderd door enige praktijkkennis in het arbeidsrecht heb ik het bovenste dossier van de stapel gepakt en ben gaan lezen.
Cliënt is een veertiger die al ruim 20 jaar voor een schamel loontje in een agrarisch bedrijf (eenmanszaak) werkt. Recentelijk heeft zijn werkgever, gedreven door de crisis en een dominante vriendin, aangegeven dat cliënt al jaren te veel loon ontvangt en dat dit loon per direct naar beneden bijgesteld zal worden. Cliënt heeft zich daarop, volgens goed gebruik, ziek gemeld. Na een eerste telefoontje –ik geef toe, met trillende handen en een dichtgeknepen keel- met mijn allereerste cliënt heb ik een reeks strenge brieven aan de werkgever gestuurd. Na in reactie een aantal brieven van werkgever te hebben ontvangen (in lettertype Harlow Solid Italic, dat doen mensen dus echt), is besloten er een mediation aan te wagen.
Hoewel mediation mij niet vreemd is, was ik verbaasd over de aanpak die de mediator koos. Partijen werden in aparte ruimtes gezet en de mediator rende, met een steeds roder hoofd, tussen deze ruimtes op- en neer om boodschappen door te geven en partijen te adviseren. Conclusie van de mediation was dat de werkgever ruim €40.000,- aan te veel betaald loon van mijn cliënt vorderde, terwijl cliënt op zijn beurt van mening was dat elke beëindiging van het dienstverband waarbij hij minder dan €70.000,- meekreeg, onredelijk was. Geen deal dus.
Om zijn goede wil te tonen –een ontbindingsverzoek op korte termijn was door de werkgever in de mediation al aangekondigd- is cliënt weer gaan werken. Onder erbarmelijke omstandigheden, kan ik wel zeggen. Cliënt, die voorheen regelmatig als vertegenwoordiger van het bedrijf door de Benelux reisde, werd tewerkgesteld in een loods waar hij melkmachines moest schoonmaken. Deze loods mocht hij slechts onder begeleiding verlaten want, zo stelde zijn werkgever, de waakhonden zouden hem na die paar maanden afwezigheid niet meer herkennen. Voor zijn eigen bestwil dus. Concreet hield dit in dat cliënt aangewezen was op de welwillendheid van zijn werkgever en diens vriendin voor, bijvoorbeeld, toiletbezoek.
Gelukkig liet het verzoekschrift niet lang op zich wachten en kon ik mij uitleven op een verweerschrift waarin ik, al zeg ik het zelf, de door cliënt geëiste €70.000,- onweerlegbaar onderbouwde. Maandag 12 maart 2012 zou D-Day zijn, plaats van handelen het kantongerecht te Winschoten. Winschoten uit, altijd lastig. Voor mij kwam de datum goed uit, zo had ik namelijk het hele weekend de tijd om mijn pleidooi tot in den treure te oefenen.
Op zondag 11 maart kreeg ik een verontrustende email van de advocaat van de werkgever. In deze email gaf de advocaat aan dat werkgever bij een ‘bizar ongeval’ om het leven was gekomen, waardoor de zitting geen doorgang zou kunnen vinden. Nieuwsgierig ben ik gaan googlen en ‘bizar’ bleek zacht uitgedrukt. Werkgever bleek namelijk op zaterdag, terwijl hij om onduidelijke redenen in een container met mest stond, door een grijpmachine te zijn vermorzeld. Paniek. Cliënt werkt namelijk regelmatig in de weekenden, hij zal toch niet zo weinig vertrouwen in mij hebben dat hij zelf zijn maatregelen had genomen? Dat ik cliënt telefonisch niet te pakken kreeg bevestigde mijn ergste vermoedens.
Zoals vaker als een drama onvermijdelijk lijkt, liep ook dit af met een sisser. Cliënt belde me de volgende dag op en verzekerde mij dat hij het hele weekend niet in de buurt van het bedrijf was geweest.
Maar ja, hoe nu verder? Cliënt werkt op het moment dat ik dit schrijf nog in de loods. De laatste keer dat ik iets over deze zaak hoorde leek het er op dat een minderjarige Mexicaanse de enige erfgenaam van de eenmanszaak is. De toekomst van cliënt is onzeker en voor eventuele kopers van een slechtlopend agrarisch bedrijf houd ik mij aanbevolen. Op mij heeft deze zaak, mijn eerste ooit, in ieder geval een verpletterende indruk gemaakt.
