Wat komt u hier doen

Delen:

De vraag van de voorzitter bij het hof ‘wat is de reden van het hoger beroep’ impliceert veelal de vraag ‘wat komt u hier doen’. In vervlogen tijden behelsde het hoger beroep een nagenoeg volledig nieuwe behandeling van de zaak. In het huidige tijdperk van efficiënte rechtspleging krijgt het voortbouwend appèl steeds meer vorm. Voor het opnieuw horen van getuigen moet een noodzaak bestaan en niet eerder gehoorde getuigen dienen bij grieven opgegeven te worden anders geldt ook hier het noodzaakscriterium. Over het horen van de opgegeven getuigen worden veelal middels een voorzittersbeslissing geoordeeld en bij een afwijzing kan dit (veelal kansloze) verzoek ter zitting worden herhaald. Het hof Arnhem-Leeuwarden werd onlangs gewraakt toen ook de ter zitting herhaalde verzoeken werden afgewezen. De wraking bood geen uitkomst en de verzoeken werden bij de volgende zitting weer herhaald. Om weer een rituele wrakingsdans te voorkomen, deelde het hof mede eerst bij einduitspraak over de verzoeken te oordelen, waardoor het wrakingsinstrument niet uit de kast kon worden gehaald.

Wat in de praktijk merkbaar is dat in hoger beroep gaan wordt ontmoedigd. Gevoelsmatig wordt er geregeld fors hoger gestraft dan in eerste aanleg. Vooral in zaken met een ontkennende verdachte die geen of een slecht verhaal heeft. Er valt dan ook veel te verliezen. Ik wijs verdachten ook op dit risico, met soms als gevolg dat de cliënt overstapt naar een andere advocaat die wel in het slechte verhaal meegaat. Een vervolging in eerste aanleg heb je niet in de hand, maar voor een hoger beroep ligt dit anders. Voorbeelden te over. Van 10 naar 15 jaar of naar de maximaal op te leggen straf. Daar wordt een verdachte niet blij van en in cassatie is daar in de regel niets meer tegen uit te richten.

Zo wil een bekentenis in een zaak waar het bewijs ervan af druipt wel eens helpen om tot een lagere straf te komen. Goed onderbouwd aangeven dat je nog wat van je leven wil maken, indien mogelijk met behulp van rapportages en een plan van aanpak. Als het ware ‘met de pet in de hand’ de zittingszaal betreden. Daar heb ik goede ervaring mee. Ik kan me ook goed voorstellen dat het met drie raadsheren overdoen van een politierechterzaak waarin niets nieuws onder de zon verschijnt, weinig arbeidsvreugde met zich meebrengt en hierdoor het genoemde ontmoedigingsbeleid ontstaat. Als de kans op een vrijspraak gering is, is het zaak je knopen te tellen. Het hof zit er niet voor niets en soms laten de raadsheren dat tijdens de zitting al blijken. “Uw raadsman kent vast de nieuwe indicatiepunten straftoemeting die sinds kort gelden”. Het verweer dat die van na de behandeling in eerste aanleg zijn, biedt dan geen soelaas. Dergelijke duidelijkheid werkt wel. We hoeven elkaar niet voor de gek te houden. Bij dergelijke uitlatingen kan een overleg met cliënt en het vragen om een niet ontvankelijkheidsverklaring wegens gebrek aan belang soms nog uitkomst bieden. 

De ervaring leert dat een hoger beroep een weloverwogen keus dient te zijn. Niet alleen het tijdig indienen van grieven maar ook het eventueel beperken van het appèl is van groot belang. De vraag ‘wat komt u hier doen’ dient dan ook helder beantwoord te worden en betreft geen herhaling van de behandeling in eerste aanleg. Appèleren is steeds meer riskeren. Barmhartigheid een uitzonderlijk goed.

Delen:

Het belangrijkste nieuws wekelijks in uw inbox?

Abonneer u op de Mr. nieuwsbrief: elke dinsdag rond de lunch een update van het nieuws van de afgelopen week, de laatste loopbaanwijzigingen en de recentste vacatures. Meld u direct aan en ontvang elke dinsdag de Mr. nieuwsbrief.

Meest gelezen berichten

Van onze kennispartners

Juridische vacatures

Scroll naar boven