Het is de Week van de Rechtspraak. Van maandag 24 september tot zondag 30 september organiseren alle rechtbanken en gerechtshoven in Nederland verschillende leuke en interessante activiteiten. Dit jaar is de Week speciaal gericht op jongeren.
Afgelopen woensdag mocht ik mee naar een interessant gastcollege van Robine de Lange – Tegelaar. Zij is president van de rechtbank Rotterdam. De president is een rechter die de dagelijkse leiding over een rechtbank als geheel heeft. De Lange – Tegelaar gaf dit college aan eerstejaarsstudenten van de mbo-opleiding juridisch administratief dienstverlener aan het Albeda college in Rotterdam.
Het college bestond uit een PowerPointpresentatie waarin algemene informatie over de rechtbank(en) werd gegeven. Uiteraard werd er ook aandacht besteed aan de Week van de Rechtspraak. Gevolgd door een aantal leuke stellingen met twee antwoorden/meningen waar een groen of rood vakje voor stond. De studenten hadden allemaal een rode en groene kaart gekregen, zo konden ze de kleur in de lucht houden dat bij het antwoord stond waarmee zij het eens zijn. Op die manier konden zij bijvoorbeeld hun mening geven op de vraag of er streng genoeg gestraft wordt in Nederland. Ook vragen als ‘kun je schulden oplopen door het hebben van een mobieltje?’ en ‘kan de rechter je straf geven voor spijbelen?’ kwamen voorbij. Deze vragen konden zij dan met ja of nee beantwoorden. Vaak na een stelling ontstonden er discussies en kregen de studenten ook de gelegenheid hun mening toe te lichten. Verder zijn in het college de belangrijkste rechtsgebieden kort toegelicht en werden er rechtgerelateerde nieuwsberichten besproken. Ik vond het erg interessant om de uiteenlopende meningen van de studenten te horen.
Interview president rechtbank Rotterdam:
Robine de Lange – Tegelaar
Sinds 1 januari 2013 is Robine de Lange – Tegelaar president van de rechtbank Rotterdam. Zij is de eerste vrouwelijke president van deze rechtbank. Rechtbank Rotterdam heeft twee locaties: Rotterdam en Dordrecht. Naast de functie van president/voorzitter van het bestuur behandelt De Lange – Tegelaar zelf ook nog rechtszaken. Zo is zij rechter in straf-, jeugd- en familiezaken. Voor haar complete curriculum vitae klik hier.
De Week van de Rechtspraak
Veel rechters geven in de Week van de Rechtspraak gastcolleges op verschillende (middelbare)scholen. De president vertelt dat zij niet alleen deze week een gastcollege geeft, maar dit eigenlijk wel vaker doet. Een gastcollege is niet het enige dat deze week op het programma staat. Zo kunnen bezoekers in Den Bosch bijvoorbeeld de archieven van de rechtspraak ontdekken. Rechters en raadsheren laten bijzondere uitspraken uit een ver verleden zien en vertellen daarna hoe het er nu aan toe gaat. In Gelderland is een essaywedstrijd voor studenten uitgeschreven en het hof in Den Haag houdt speciale Meet the Judge-bijeenkomsten. De nieuwe rechtbank in Breda opent op zaterdag 29 september de deuren voor publiek. ‘Ook heb ik vanochtend in het kader van de Week van de Rechtspraak twee middelbare scholieren gehad in mijn zitting die kwamen meelopen’, aldus De Lange – Tegelaar.
Werkdag
De president van een rechtbank heeft veel verschillende werkzaamheden. Zo vertelt De Lange – Tegelaar dat zij ongeveer één keer per week een ochtend of een hele dag zitting heeft. De andere dagen van de week is zij veel in vergadering en heeft zij gesprekken met rechters en teamvoorzitters. Ook komen alle presidenten van de rechtbanken eens per maand samen om te vergaderen. Bovendien zit zij in een aantal commissies waarin ze kijken naar de financiële aspecten. De Lange – Tegelaar doet ook landelijke klussen: ‘Zo heb ik afgelopen maanden hard gewerkt aan een rapport dat ik met een commissie heb uitgebracht over incassozaken.’ Ook voert zij teamgesprekken, ‘zo zit ik bijvoorbeeld ander halfuur met het team staats- en bestuursrecht of het team insolventie en dan praten we over onderwerpen die ze bezighouden.’ Tevens nodigt zij alle rechters eens per jaar uit voor een jaargesprek en maakt ze het roulatieschema voor de rechters; als zij naar een ander rechtsgebied moeten. Daarbij behoort de aanname van nieuwe rechters tot haar taak. ‘Ik voer dan de selectiegesprekken met mensen die kandidaat zijn om rechter in opleiding te worden.’
Op de vraag wat de min- en pluspunten van haar werk zijn, antwoordt ze: ‘Ik vind het ontzettend leuk om te zien hoe goed het gaat met rechtbank Rotterdam; hoe enthousiast iedereen bezig is. Ik krijg daar dan ook heel veel energie van, zeker als we weer nieuwe dingen aan het bedenken zijn hoe we het werk nog beter kunnen doen. Ook het feit dat ik daar dan richting aan kan geven en mensen kan stimuleren vind ik fijn. Het minst prettig vind ik dat we als bestuur zorgen hebben over de financiën. Ik ben best zuinig van mezelf, maar ik zou graag willen dat we wat ruimer in ons jasje zouden zitten. Zodat ik daar niet zo’n zorgen over hoef te hebben.’
Bedreigd
Spijtig genoeg komt er met enige regelmaat in het nieuws dat er een rechter of officier van justitie bedreigd wordt. De Lange – Tegelaar is in het verleden ook plaatsvervangend officier van justitie geweest op Sint Maarten. Mijn vraag was dan ook of zij weleens zulke narigheid heeft meegemaakt. ‘Ik krijg weleens een brief met een dreigende inhoud en er wordt ook weleens dreigende taal naar mij geuit. Dit is dan meestal niet in de rechtszaal maar dat lees ik in een klachtenbrief die wordt ingediend, de klachten behandel ik allemaal zelf. Die mensen zijn soms zo boos dat ze in de klachten ook dreigende taal naar mij uitslaan. Ik zie dat meer als doorgeschoten emotie dan dat ik me echt bedreigd voel. Wat ik tot nu toe heb meegemaakt vond ik geen serieuze bedreiging, enkel dreigende taal.’
Klare taal
Het vaak ingewikkelde taalgebruik van de jurist is lang niet voor iedereen even makkelijk te begrijpen. Door uitspraken in duidelijke taal te schrijven, verkleinen rechters het risico dat de beslissingen niet geaccepteerd of verkeerd wordt uitgelegd. In 2016 is de Commissie Klare Taal opgericht, zij pleiten voor toegankelijk geschreven uitspraken, zodat iedereen het makkelijk kan lezen. De Lange – Tegelaar betoogt dat zij een énorm voorstander is van klare taal. ‘Ik probeer ook heel erg, zoals vanmiddag, de dingen duidelijk te vertellen. En omdat ik natuurlijk bestuurder ben.. Voor je het weet zit je de hele tijd in managementjargon te praten, dat wil ik dus écht niet! Ik heb daar echt een ontzettende hekel aan, dus wie mij daarop betrapt moet het meteen zeggen. Ik vind zeker dat wij in onze vonnissen ook duidelijke taal moeten gebruiken, dat zal ik zelf ook altijd doen. Ik vind dat wij daar in Rotterdam veel aandacht aan besteden, maar het kan altijd beter.’
Eigenschappen
Heb je nu héél veel ambitie en droom je ervan ooit zelf president van een rechtbank te worden? De Lange – Tegelaar vertelt wat de belangrijkste eigenschappen voor dit beroep zijn: ‘Je moet om te beginnen een goede rechter zijn en je moet gevoel hebben voor organisatorische aangelegenheden. Ook van belang is dat je gevoel en belangstelling hebt voor dingen die buiten de zaken gaan: hoe organiseer je iets goed? Daarbij is cijfermatig inzicht ook wel handig. Daarnaast moet je over énorm veel energie beschikken; je moet zoveel dingen tegelijk doen. Als je dat niet hebt dan kom je bijvoorbeeld niet toe aan zittingen, dat zou ik persoonlijk erg jammer vinden. Niet alle presidenten van rechtbanken doen namelijk zelf nog zittingen.’
Ik kijk terug op een erg leuke en interessante middag. Fijn om te merken dat de president, ondanks haar strakke schema, echt de tijd neemt om mijn vragen te beantwoorden. Ik wil ook Michéle Boonstra, communicatieadviseur rechtbank Rotterdam, bedanken voor het mede mogelijk maken van dit interview.
Dit bericht is geschreven door Rechtspraak Reporter Ilona.
Je kunt haar berichten vinden op deze pagina.
