Minister Dekker (Rechtsbescherming) gaat de zogenoemde kickbackfees, waarbij de schuldeiser kan verdienen aan de ambtshandelingen van een gerechtsdeurwaarder, verbieden. Samen met een verhoging van de tarieven voor schuldenaren moeten deurwaarders zo op ‘een onafhankelijke en onpartijdige wijze’ hun ambtelijke werk kunnen doen.
Daarmee volgt de minister het advies van de Commissie Herijking tarieven ambtshandelingen gerechtsdeurwaarders (Commissie Oskam). Dat schrijft Dekker in een brief aan de Tweede Kamer (4 februari 2020).
Volgens Dekker is het nodig de forfaitaire schuldenaarstarieven voor ambtshandelingen – door de overheid vastgelegd in het Besluit tarieven ambtshandelingen gerechtsdeurwaarders (Btag) – eenmalig te ‘herijken’. Daarmee bedoelt Dekker: te verhogen – niet alleen het tarief maar ook de indexering. Hij vindt het van belang dat gerechtsdeurwaarders een redelijke vergoeding kunnen ontvangen voor hun ambtelijke werk. “Met een redelijke vergoeding kan de gerechtsdeurwaarder zijn werk op een maatschappelijk verantwoorde manier en in onafhankelijkheid doen”, aldus de minister.
Kickbackfees
Die verhoging gaat gepaard met het verbieden van zogeheten kickbackfees (retourprovisies). Die zijn een pervers uitvloeisel geworden van afspraken tussen gerechtsdeurwaarders en hun opdrachtgevers (schuldeisers). Afspraken horen bij marktwerking, erkent Dekker, en aan de mogelijkheid afspraken te maken wordt niet getornd. Wel wil Dekker voorkomen dat in de afspraken tussen gerechtsdeurwaarder en opdrachtgever ongewenste prikkels zitten, bijvoorbeeld om meer ambtshandelingen te verrichten dan strikt noodzakelijk.
Op dit moment kunnen opdrachtgevers met de gerechtsdeurwaarder contractueel afspreken dat een deel van de vergoeding die de gerechtsdeurwaarder op grond van het Btag bij de schuldenaar incasseert, wordt ‘terug’ betaald aan de opdrachtgever. Dekker: “Zo verdient de opdrachtgever mee aan het vaste schuldenaarstarief, terwijl de schuldenaarstarieven zijn gebaseerd op de gemiddelde kostprijzen van doelmatig functionerende gerechtsdeurwaarders. Op deze wijze loopt de schuldeiser geen of zeer weinig kostenrisico bij de tenuitvoerlegging. Een dergelijke prestatieafspraak kan een gerechtsdeurwaarder aanzetten om tot het uiterste te gaan om (een deel van) de vordering te innen bij de schuldenaar en /of onder prestatiedruk meer ambtshandelingen te verrichten dan uit hoofde van zijn ambtelijk oordeel is geïndiceerd.” Schuldenaren betalen hiervoor de prijs.
Verdienmodel
Zowel de commissie Oskam als minister Dekker vindt dat Btag-tarieven niet zijn bedoeld als verdienmodel voor derden, maar ook niet als verdienmodel voor de gerechtsdeurwaarder om kosten alsnog te dekken van eerdere vergeefse ambtshandelingen. Aan dergelijke verdienmodellen moet een einde komen, aldus de minister, dus behoren kickbackfees tot het verleden.
Incassorisico
Ook andere prestatieafspraken, waarvan het incassorisico te veel bij de gerechtsdeurwaarders is komen te liggen, moeten worden aangepast. Zo zal de gerechtsdeurwaarder in de toekomst uit ten uitvoerlegging ontvangen gelden eerst de afgesproken vergoeding en de out-of-pocket-kosten krijgen, voordat hij het overige afdraagt aan de opdrachtgever. Verder moet de opdrachtgever een redelijke vergoeding betalen bij geen verhaal.
