Mr.

58 / Mr. 4 2019 vroeg of ik mee wilde.” Tijdens dat bezoek raakte De Wolf in gesprek met een recruiter, die haar de kans bood een studentenstage te lopen op de vastgoedafdeling. De Wolf besloot in het diepe te springen. Zo kwam zij terecht in wat haar vak bleek te zijn. DUURZAAM “Als vastgoedadvocaat maak je de levenscyclus van een gebouw mee”, vertelt Linnartz. “Dat begint met de bouw- plannen: welke vergunningen zijn nodig? Hoe zit het met het bestemmingsplan en met milieueisen? Er komen contracten met de financier en met de aannemer. Vervol- gens maak je koop- of huurovereenkomsten. En als het gebouw er staat en in gebruik is genomen, is het niet af- gelopen. Want na verloop van tijd wordt een gebouw vaak herontwikkeld. Dan krijg je te maken met nieuwe bestemmingen, nieuwe vergunningen en nieuwe con- tracten. Er zijn gebouwen waarmee ik al een keer of vijf te maken heb gehad.” De manier waarop gebouwd wordt, is de afgelopen 25 jaar sterk veranderd. Vroeger ging men uit van een economi- sche levensduur van 20 tot 25 jaar, daarna was het tijd voor iets anders. “Daardoor zijn veel steden met lelijke gebouwen opgezadeld”, zegt Linnartz. “Kloosters, kerken en scholen werden tegen de vlakte gegooid voor winkel- gebieden. Die zagen er overal hetzelfde uit. Nu wordt aan de lange termijn gedacht. Een gebouw moet duurzaam zijn. Bovendien wordt beter gekeken naar de wensen van de gebruiker. Vroeger bedacht de architect iets moois en wat de gebruikers daarvan vonden, kwam op de tweede plaats. De gebruiker wil tegenwoordig vooral flexibiliteit en een goede indeelbaarheid.” Projectontwikkelaars zet- ten nu gebouwen neer voor de lange termijn, met ge- bruik van duurzame materialen en geavanceerde syste- men voor warmte en koeling zodat het energieverbruik laag ligt. Grote beleggers willen alleen nog investeren in duurzaam vastgoed. En de grote banken hebben aange- kondigd dat ze op termijn niet-duurzame gebouwen niet meer zullen financieren, aldus Linnartz. Met de langere levenscyclus komen advocaten ‘hun’ gebouwen vaker te- gen in de praktijk. SYSTEMEN Voor het vak van de vastgoedadvocaat brengt automatisering grote veranderin- gen. “In het kader van due diligence moet je grote aantallen contracten doorspitten”, zegt De Wolf. “Er worden programma’s ont- wikkeld om die contracten te scannen.” Lin- nartz geeft een voorbeeld: “Stel, je wilt bin- nen korte tijd 500 huurcontracten bekijken om te zien of daar een change of control -clausule “Het sprak me aan. Bovendien kun je met rechten veel kanten op.” De Wolf ging rechten studeren aan de Rijks- universiteit Groningen en werd kassière bij Albert Heijn, als bijbaan. Dat ging haar zo goed af dat ze teamleider werd. Vervolgens werd ze gese- lecteerd voor het managementtraject van Ahold, waarna ze teamleiders aanstuurde. “Leuk werk, maar ik twijfelde af en toe: is dit het nu? Het werd wat eentonig. In de- cember was ik bezig met de paasdagen en in de zomer met kerst. In die tijd belde een vriend die met een studievereniging op kantoorbezoek bij Van Doorne ging en “AUTOMATISERING BRENGT GROTE VERANDERINGEN VOOR VASTGOED- ADVOCATEN” SENIOR/JUNIOR