Mr.

Mr. 5 2019 / 33 ARREST VAN DE MAAND N iet dat ik het snap. Oude violen kreunen als krakende fiet- sen en bovendien versier je vrouwen makkelijker met een goedkope Zundapp, Ferrari of witte wijn dan met zo’n dure katapult, dus geef mijn Stradivarius maar aan fikkie. Ik hoop nog altijd op een hardrock-violist die na afloop van zijn concert zijn Stradivarius, tot verbijstering van het publiek, totaal aan gort slaat. Een concertmeester in de Verenigde Staten werd in 2014 met een taser gewelddadig van zijn dingetje beroofd, waarna de overval- lers het vijf miljoen kostende instrument verbor- gen op een zolder in Milwaukee. Daar vond de po- litie de jankharp helaas weer terug. “We hebben ervoor gezorgd alsof het een baby was, alleen heb- ben we hem niet gepoederd”, meldde de politie- commissaris. Maar diefstal van een dure viool kan beter. Daar heb je geen taser voor nodig, of een vluchtauto: een makelaar en een advocaat zijn voldoende. En de Hoge Raad natuurlijk. De Amerikaan Eugene Fodor was zuipschuit en vioolvirtuoos − hij kon je dronken maken door Pa- ganini voor je te spelen op zijn Stradivarius. Maar hoe beter hij speelde, hoe slechter het met zijn lever ging. Vlak voor zijn dood in 2010 besloot hij de viool door te laten verkopen bij de schijnbaar betrouwbare Oostenrijkse vioolmakelaar Machold, een man met een kasteel en een titel. En geldproblemen en na- maakviolen, maar dat blijkt pas later. Macholds BV krijgt de strijkbout in consignatie met de afspraak dat hij onder eigendomsvoorbehoud en slechts op voorwaarde van volledige betaling het instrument voor 2,2 miljoen dollar mag door- verkopen. De Nederlandse miljardair Hans Melchers heeft Ma- chold ondertussen miljoenenleningen verstrekt die Machold niet kan terugbetalen. Machold draagt het dingetje over en Melchers ontvangt met enige bijbetaling Fodors Stradivarius en een ande- re kraskast. Fodor vangt helemaal niks. En Machold gaat failliet en komt in de gevangenis. Fodor zuipt zich dood. ADVOCATENFEESTJES Tijd voor een advocatenfeestje. De erven Fodor grijpen overal naast. Ze krijgen niks van de Oostenrijkse strafrechter, die slechts vast- stelt dat Machold de viool heeft verduisterd uit de boedel van zijn bedrijf: niks van de Oostenrijkse curator, die slechts vaststelt dat de Stradivarius geen deel meer uitmaakt van de boedel: en niks van Melchers, die slechts vaststelt dat hij persoonlijk de rechtmatig ei- genaar is geworden, en niks te schaften heeft met de familie Fo- dor. Tussen 2012 en 2019 wordt er geprocedeerd tot aan cassatie, een terugverwijzing en een nieuwe procedure bij hof en Hoge Raad. Begin juni heeft de Hoge Raad het eind- arrest geveld (ECLI:NL:HR:2019:850 ). De Fodors hebben hun best gedaan. Ze betogen dat Melchers nogal op zijn hoede had moeten zijn toen een wanbetalende vioolmakelaar opeens aan zijn geldschieter Melchers twee violen uit zijn ‘per- soonlijke collectie’ doorverkocht. Klopt niet, zegt de advocaat van Melchers, hij heeft van een toen wereldbekende makelaar een viool gekocht en is te goeder trouw afgegaan op wat hij van Machold hoorde. Er was geen reden tot twijfel aan zijn be- schikkingsbevoegdheid. De Fodors kunnen dat niet onderuit halen. De Fodors proberen nog creatief te zijn met artikel 3:86 lid 3 BW. Dat zegt dat je ongeacht goede trouw goederen toch kunt terug- vorderen als het door diefstal van je afgenomen is en de bezitter van het gestolen goed het voorwerp niet in een winkel gekocht heeft. Als je buurman op jouw gestolen fiets rijdt en hij kocht hem niet bij rijwielhandel Dumoulin, heeft hij iets uit te leggen. Maar ook deze argumentatie faalt. Fodor heeft zijn strijkbout vrij- willig afgestaan, dus niet door misdrijf. Machold is vervolgens de viool, die hij rechtmatig onder zich had als bestuurder van zijn BV, voor zichzelf gaan houden en heeft hem dus verduisterd. Ver- duistering is geen diefstal en diefstal geen verduistering. En in het licht van artikel 3:86 lid 3 BW is dat best – hoe noem je dat? Een dingetje? VOOR DIEFSTAL VAN EEN STRADIVARIUS ZIJN EEN MAKELAAR EN EEN ADVOCAAT VOLDOENDE. EN DE HOGE RAAD NATUURLIJK OVER DE VIOOL DIE AAN DE STRIJKSTOK BLEEF HANGEN Een echte Stradivarius is wel – hoe zeg je dat? – een dingetje . Een beetje behoorlijk exemplaar doet zo een paar miljoen. DOOR JURJEN BOORSMA