Mr.

Mr. 5 2019 / 51 van politieke terughoudendheid, maar de regeling heeft geen waarborgen tegen misbruik. In theorie kan de regering samen met de Kamer een politieke benoeming regelen.” De Hoge Raad, vindt Bovend’Eert, doet zijn werk goed. Het functieprofiel en de vacature worden op de website geplaatst, de selectie is heel transparant geworden. “Maar de Tweede Kamer heeft zich nooit afgevraagd of ze raadsheren willen benoemen die politiek actief zijn, of ze meer vrouwen willen, wat het standpunt is over be- langenverstrengeling et cetera. De Kamer zou een noti- tie maken met uitgangspunten, maar dat gebeurt niet.” Politiseren Ook Corstens zet kanttekeningen bij de procedure. “De cultuur is sterk”, vindt ook hij. “De Tweede Kamer is ge- lukkig terughoudend met vragen over ieders politieke kleur. Mijn voorgangers en ik controleerden dat altijd.” Maar helaas is de structuur zwak, meent Corstens. “Als de Tweede Kamer morgen een extremist op nummer één zet, dan valt daar niets tegen te doen. De aanbevelings- lijst van de Hoge Raad is namelijk niet bindend. Het be- noemingsproces kan snel politiseren.” Om dit probleem op te lossen heeft Corstens op verzoek van de commissie Herziening Parlementair Stelsel (Com- missie-Remkes) begin 2018 een voorstel gelanceerd, dat door de Staatscommissie is ondersteund. In Corstens’ visie moeten leden van de Hoge Raad bij Koninklijk Besluit worden benoemd op bindende voordracht van een commissie die bestaat uit een deskundige te benoe- men door de Tweede Kamer (eventueel een parlementari- ër), een door de president van de Hoge Raad aan te wij- zen lid van de Hoge Raad en een derde persoon. Deze derde zou een deskundige (geen rechter of parlementari- HOGE RAAD Paul Bovend’Eert (Radboud Universiteit Nijmegen): “De controle zit in de benoemingsprocedure.” PROFIEL Over het profiel van de ideale raadsheer van de Hoge Raad zijn Feteris en Corstens het – niet verrassend – eens. Ze noemen als eerste vereiste vakbekwaamheid op het hoog- ste niveau. Feteris: “Voor toprechtspraak heb je topjuristen nodig. Het draait om het gezag van de hoogste rechter. Een brede ervaring hangt daarmee samen.” Andere eigen- schappen: integer, onafhankelijk, onpartijdig, besluit- vaardig, schrijfvaardig, in het bezit van een rechterlijke attitude, stressbestendig. Corstens vindt: “Een smetteloze reputatie is essentieel. Er mag geen rumoer ontstaan.” Feteris: “Je moet ook analytisch sterk zijn. Snel zien wat de hoofdzaken zijn. En ook werken op hoog abstractieniveau. Je moet ook het belang van de beslissing kunnen overzien voor andere zaken. Daar hoort een zekere dogmatiek bij, maar je moet ook pragmatisch en flexibel kunnen zijn.” Feteris wijst op het evenwicht tussen generalisten en spe- cialisten: “We zijn een kleine organisatie. Iedereen moet binnen zijn eigen kamer kunnen meepraten. We hebben generalisten nodig die zich snel op allerlei terreinen kun- nen inwerken. Je kunt je dus niet begraven in een specia- lisme. Tegelijkertijd zijn er ook een aantal gebieden die specialistische kennis vereisen, bijvoorbeeld intellectueel eigendom, en op fiscaal terrein BTW en invoerrechten.” ër) kunnen zijn die wordt aange- wezen door het eerste lid en de president van de Hoge Raad. Cor- stens: “Dan heb je het benoe- mingsproces ge- depolitiseerd.” Volgens Feteris is de huidige proce- dure ‘redelijk evenwichtig’. “Wat zijn de al- ternatieven? In andere Europese landen is er enorm veel diver- siteit. Soms benoemt de minister van Justitie, soms een soort Raad voor de rechtspraak, soms heeft het parlement een forse vinger in de pap. Zoals het nu loopt in Nederland, is het evenwicht goed”, meent Feteris. Een hoge rechter uit een andere land zei onlangs tegen hem: “Er zijn twee risico’s. Het ene is dat de politiek zich er te veel mee bemoeit, het andere dat je het te veel aan rechters overlaat. Dan bestaat het risico dat ze alleen klonen van zichzelf benoemen, an old lawyers net- work .” Al met al krijgt de Hoge Raad goede kandidaten en leden, vindt Feteris. “Die indruk krijg ik ook vanuit de Tweede Kamer. Het rechtstatelijk besef in Neder- land is zodanig dat ik geen pogingen tot politieke be- ïnvloeding zie.”