Mr.

Mr. 8 2019 / 29 INTERVIEW De Nederlandse Vereniging voor Rechtspraak hoopt dat er geen recht- spraaklocaties gaan verdwijnen. “Er zijn geen plannen om te tornen aan het aantal loca- ties.” BESCHERMING We hebben een aantal rechters gevraagd wat ze vinden van Sander Dek- ker. Ze vragen zich af of uwel genoeg waardering heeft voor rechtspraak als eenmiddel om recht te doen, zoals bijvoorbeeld in de zakenUrgenda en Srebenica . Hij zucht. “Ik heb het idee dat ik steeds moet opboksen tegen een beeld dat wordt geschapen. Dan denk ik: ‘Kijk nou wat we aan het doen zijn’. Ik kan niet in een jurist veranderen. Ik vind wel dat de rechtsstaat ons erg veel brengt. We hebben in dit land rechtspraak van hoge kwa- liteit en we hebben de mogelijkheid een rechter een uit- spraak te laten doen over wetten en regels, en dat is heel veel waard. Dat geldt voor iedereen: of je nu jurist bent of bestuurskundige of econoom. Elkaar vliegen afvangen, daar heb ik niet zoveel mee.” U bent minister voor Rechtsbescherming. Maar u pro- fileert zich soms ook als misdaadbestrijder, bijvoor- beeld door de versobering van de voorwaardelijke invrij- heidstelling en het aanpakken van tbs-weigeraars. Ziet u zichzelf vooral als rechtsbeschermer of als crimefigh- ter? “Ik zie daar geen tegenstrijdigheid in. De rechtsstaat moet mensen bescherming bieden tegen machtsmisbruik en willekeur door de staat, maar ook tegen medeburgers die de wet overtreden. Dat betekent ook dat mensen mo- gen verwachten dat de overheid de veiligheid waarborgt. En dat de overheid optreedt tegen wetsovertreders. Ik wil ook dat mensen het gevoel hebben dat de rechtsstaat er voor hen is. Tegelijkertijd moet ook de overheid gebonden zijn aan regels. Al die stukjes zorgen ervoor dat de men- sen vertrouwen hebben in de instituties van de democra- tische rechtsstaat.” DIGITALISERING VAN DE RECHTSPRAAK Net is het begrip KEI gevallen. Dat wordt door velen gezien als een de- bacle. Hoe zou u het willen omschrijven ? “Het was geen succes.” Dat weten we inmiddels… “Als mensen er behoefte hebben om er een label op te plakken, prima. Ik noem het: geen succes. Althans niet in de volle omvang. Het beeld dat KEI volledig is mislukt en dat zoveel geld is weggegooid: volstrekt onterecht. Op een aantal rechtsgebieden heeft het wel degelijk gele- verd wat het heeft moeten leveren. Niet bij civiel en be- stuur. Omdat het vastliep heb ik niet voor niets op de rem getrapt. Voortgaan op de oude weg was geen optie.” Nooit overwogen om koppen te laten rollen bij de Raad voor de recht- spraak? “Daar ga ik niet over. Alleen de Raad gaat daarover. Maar zou dat iets hebben geholpen? Belangrijk was dat we von- den dat het zo niet langer kon. We moeten op een andere weg voort. Daarom is KEI afgeblazen en hebben we een nieuwe start gemaakt.” Met dezelfde voorzitter van de Raad voor de rechtspraak. Was daar dan nog vertrouwen in? “Ik heb geen zin daarop terug te kijken. Er is nu een nieu- we voorzitter, er ligt een nieuw plan voor digitalisering dat een stuk realistischer is, de Raad en de presidenten zitten op één lijn hoe dat moet worden aangevlogen. Zo werken we stap voor stap aan de digitalise- ring die zo vreselijk hard nodig is. En oude koeien uit de sloot halen draagt niet bij aan een oplossing.” Maar er rollen geen koppen… “Ik leg de bal dan terug. Men is heel kritisch als de minister zich bemoeit met de recht- spraak en benoemingen, tegelijkertijd moet diezelfde minister koppen laten rollen. Ik kan dat niet samenbrengen. Deze minister moest problemen oplossen. Soms is het nodig om af- scheid te nemen van mensen, soms moet je de zeilen ver- zetten. Ik heb dat laatste gedaan.” HERVORMEN RECHTSBIJSTAND Bij een andere speler binnen de rechtspleging haalt u vooralsnog niet de populariteitsprijs: de advocatuur. Advocaten zeggen: we kunnen pas goede rechtshulp bieden als we die 127 miljoen extra krijgen, zoals de commissie Van der Meer had geadviseerd. Maar dat doet u niet. “Vooropgesteld: we kunnen niet zonder goede advocaten. Ze vormen een onlosmakelijk onderdeel van de rechtsstaat. Tegelijk duurt de discussie over de rechtsbijstand veel te lang. Het was ook een van de opdrachten die ik meekreeg in het regeerakkoord: zorg dat de rechtsbijstand wordt her- vormd. Met meer oog voor rechtzoekenden én een betere vergoeding voor advocaten. Ik zie dat het in die vergoeding echt knelt. Tegelijkertijd zegt het regeerakkoord: hervorm binnen de middelen die er voor staan.” Dan gaat er altijd iemand bloeden. “Het bedrag dat we in Nederland aan rechtsbijstand uitge- ven behoort tot de Europese top. Jaarlijks ruim 400 mil- joen. Per hoofd van de bevolking is dat twee keer zoveel als in België en drie keer zoveel als in Duitsland. Ook is het “HET BEDRAG DAT WE IN NEDERLAND UITGEVEN AAN RECHTSBIJSTAND BEHOORT TOT DE EUROPESE TOP”