Mr.

Mr. 8 2019 / 35 ARREST VAN DE MAAND V ergeet de jeugdherinneringen. De Rubik’s kubus is een drievoudige teleurstelling, een soort Duivelse Drievuldig- heid. Eerst denk je de truc door te hebben of snel door te krijgen, maar dat lukt niet. Dat is teleurstelling 1. Iemand schijnt 26 jaar aan het kubusje gedraaid te hebben voordat het lukte, vond ik in de Daily Mail . Daarna volg je keurig een van de drieduizend hand- leidingen op internet en krijg je braaf de zijden van de kubus weer egaal. Niet heel briljant, eigenlijk ben je het kruiswoordraadsel aan het invullen met de oplos- sing ernaast. Zodra je dat beseft, beleef je teleur- stelling 2. Ik ben niet heel slim. Ik ben eigenlijk heel dom. En lui. Teleurstelling 3 komt daarna, als je besluit dan maar een bijzonder snelheidsrecord te vestigen. Mijn negenjarig buurjongetje was heel trots gis- teren. In tien minuten, buurman! Zien? Terwijl hij zweette, vond ik op YouTube de video van de ene Chinees die het lukte in 3,4 seconden, de andere Chinees die drie kubussen jonglerend oploste en de derde die het in 22 seconden geblinddoekt deed. Gaat jou nooit lukken hè? vroeg ik het knulletje. Hij hard huilen, zijn papa boos, kubus naar mijn kop gesmeten – het is een wrede wereld. Gelukkig is er recht om de menselijke wreedheid te beteugelen, beheerst door juristen die onmenselijk hun best doen omhet recht te beteugelen. Dat blijkt uit de kubusjurisprudentie. De kubusjurisprudentie valt onder het intellectuele eigendoms- recht, het doolhof dat advocaten gebouwd hebben om concurren- ten in te laten verdwalen. Rubik verzon zijn puzzel in de jaren ze- ventig en registreerde het patent op zijn uitvinding. Zijn laatste patent verliep uiteindelijk in 2000. Patenten zijn niet oneindig. De goede reden is dat je uitvindingen niet oneindig moet mono- poliseren, want dat houdt innovatie tegen. Een driedimensionaal draaimechaniek is een uitvinding. IKEA met blokjes. Maar gratis kost geld. De IE-advocaten van de fabrikant deden daarom in 1999 iets sluws en registreerden de kubus opnieuw, nu als driedimensionaal merk . Al verloopt een patent nog zo snel, het merkenrecht achterhaalt hem wel. Speelgoedfabrikant Simba, die ook wel eens geld wilde verdienen, ging met de merkentruc niet akkoord en verzocht om ongeldig- verklaring. Het Europese IP-agentschap en het Gerecht van de Eu- ropese Unie puzzelden. Eerst kwamen ze met de verkeerde oplos- sing: het uiterlijk stond los van het mechaniek en dus was de kubus registreerbaar (ECLI:EU:T:2014:983, 25 november 2014). In hoger beroep verklaarde het Hof het doorhalings- verzoek gegrond, waarna de EU het Rubik-nep- merk alsnog ongeldig verklaarde. Rubik vocht dit op zijn beurt aan bij het Gerecht van de EU. Lo- gisch, want het gaat om groot geld. Dit keer kwam het Gerecht wel met de enig juiste oplossing en wees het bezwaar van de Rubikers af (ECLI:EU:T:2019:765, 24 oktober 2019). Voor IE’ers kwam het niet als verrassing – LEGO verloor eer- der, in een soortgelijk dispuut, het oneindige mer- kenrecht op de uitvinding die het Legoblokje is (C-48/09 P - Lego Juris/BHIM, 14 september 2010). In die uitspraak gaf het Hof al aan dat het oprekken van het merkenrecht niet past in het Uni- erecht. Dat wordt nu nog eens bevestigd. Al is Rubik nog zo snel, Lego achterhaalt hem wel. JEUGDTRAUMA Voor mijn jeugdtrauma heeft dit drie gunstige effecten: 1. De Rubik-onderneming die veertig jaar lang bloedgeld heeft verdiend aan gebroken kinderzielen, gaat kapot. Goedkope Chi- nese kopiekubussen overspoelen de markt. 2. IE-advocaten blijken niet sluwer dan andere juristen. Op het eind gaan ze allemaal naar de hel. Ik hoop voor hen op een plaats- je dicht bij het vuur – daar warmen ze zich het best. 3. Het heeft de EU-rechters na de registratie in 1999 twintig jaar gekost om de casus op te lossen. Van nu af aan kan het alleen nog maar sneller. Wedden dat een Chinese rechter dit over twintig jaar in 3,4 seconden doet? Geblinddoekt? AL IS RUBIK NOG ZO SNEL, LEGO ACHTERHAALT HEM WEL GRATIS KOST GELD Nog erger dan de duizendstukjespuzzel was de Rubik’s kubus. Rechters uit Luxemburg hebben het monster eindelijk verslagen. Weg ermee! DOOR JURJEN BOORSMA