Mr.

Mr. 8 2019 / 41 “DE STIKSTOF- PROBLEMATIEK ZAL OOK VOOR HET NOTARIAAT GEVOLGEN HEBBEN” AGRARISCH JURISTEN volgens hem geen over- bodige luxe, nu de wet- en regelgeving steeds complexer is geworden en vaak wordt aange- past. Maar deze wetge- ving maakt zijn werk ook interessant. “Ook de gedrevenheid en voor- uitstrevendheid van mijn cliënten en de dy- namiek in de sector vind ik mooi. Europese wet- geving, onteigening, woningbouwontwikke- ling, de natuur: tal van factoren komen in mijn vak samen.” PAS-UITSPRAKEN De PAS-uitspraken van de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State van 29 mei van dit jaar zijn ook een gevolg van Europese regelgeving. Daarin concludeerde de Afdeling dat het Programma Aanpak Stikstof (PAS) niet als basis voor vrijstelling van vergunningverlening mag worden gebruikt. In twee van de vijf PAS-zaken stonden de vergunningen centraal van veehouderijen die door Linssen Advocaten juridisch werden bijgestaan. Naar aanleiding van de PAS-uitspraken presenteerde de com- missie-Remkes op 25 september het rapport ‘Niet alles kan’, dat ook voor de agrarische sector grote gevolgen zal hebben. Het kabinet worstelt met het stilstofdossier en hoopt voor het einde van bet jaar meer duidelijkheid te lunnen geven. Volgens De Rooij leidt dit bij agrarische ondernemers tot veel vragen. “Hoe wordt straks ingegre- pen? Hoe wordt de schade vergoed?” AGRI-NOTARIS Ook voor het notariaat zal de stikstofproblematiek gevol- gen hebben, verwacht agri-notaris Joost Verploegen (48) van Bruggink & Van Beek Notarissen in Wijchen. “In de afgelopen jaren zijn al heel veel boeren ge- stopt, maar de laatste tijd gaat dit in een stroomversnelling.” Stoppende boeren en agrariërs die met hun bedrijf willen doorgaan hebben allebei hun eigen problematiek, aldus Verploegen, die ook docent is aan de beroepsopleiding voor het notariaat en het Instituut na- en bij- scholing van Notariële en Juridische Mede- werkers (INM) en bestuurslid bij de Vereni- ging voor Agrarisch Specialisten in het Notariaat (VASN). “Veel agrarisch ondernemers vragen zich af hoe ze met de geldstromen moeten omgaan die misschien ter beschikking worden gesteld wanneer ze stoppen. Anderen, vaak akkerbouwers, kijken hoe ze hun bedrijf in stand kunnen houden, bijvoorbeeld door een samenwerking aan te gaan met hun kinderen.” Waar in agrarische bedrijven lange tijd vooral de traditio- nele ‘vader-zoonmaatschap’ de norm was, kiezen volgens hem steeds meer agrarisch ondernemers voor nieuwe structuren. Ook daarbij kan de notaris een rol vervullen. “In de biologische landbouw zie je regelmatig nieuwe ini- tiatieven waarbij belangenorganisaties zich inzetten voor een regionale ketensamenwerking. Agrifood-onderne- mers hebben bijvoorbeeld het plan opgevat om recht- streeks producten af te leveren bij zorginstellingen en hebben daarvoor een stichting in het leven roepen. Als notaris kan ik daarbij helpen.” SPANNINGSVELD In zijn notariële praktijk richt Verploegen zich met name op onroerend goed, ondernemingsrecht en agrarisch recht. Zijn cliënten, vaak familiebedrijven, komen vooral uit ‘het land van Maas en Waal’ en omstreken. Cliënten kunnen bij hem onder meer terecht voor advies over ka- velruil. Dit bij wet ingestelde instrument voor (her)in- richting van landelijk gebied geeft volgens hem veel mo- gelijkheden om op grote schaal verschuivingen in landgebruik teweeg te brengen, bijvoorbeeld op het ge- bied van natuurontwikkeling, wegverbreding en schaal- vergroting van agrarische ondernemingen. “Naast agrari- ërs zie je steeds meer in landgebruik geïnteresseerde partijen, waaronder natuurbeschermingsorganisaties, waterschappen en provincies. De agri-notaris kan helpen om zo’n proces goed te laten verlopen.” Verploegen adviseert cliënten ook over de mogelijke gevol- gen van een bedrijfsoverdracht. De verhoudingen binnen de familie, de waardevaststelling van de activa en benut- ting van fiscale mogelijkheden maken zo’n bedrijfsover- dracht tot een complex proces. “Dit is vaak een span- ningsveld en dat maakt mijn werk interessant.” Cliënten schakelen hem ook in bij de toedeling van de be- zittingen. Zo’n toedeling kan agrariërs en hun familie in een lastig parket brengen, bijvoorbeeld bij een echtscheiding. “Boeren zijn meestal harde werkers en geen praters. In lastige situaties proberen ze vanwege de grote belangen vaak toch de boel bij elkaar te houden. Soms lukt het om tot een verge- lijk te komen, maar soms ook niet. Dan is het belangrijk dat een notaris zijn rol kent en desgewenst tijdig naar andere professio- nals doorverwijst.” Joost Verploegen (Bruggink &Van Beek Notarissen; rechts): “Het aantal boeren dat stopt is in een stroomversnelling gekomen.”