Mr.

Mr. 9 2019 / 33 ARREST VAN DE MAAND M ag je iemand in je laten geloven? Wij naderen hier een hellend vlak. Persoonlijk mag ik graag mensen laten den- ken dat ik de plaatsvervanger ben van God op aarde. Dat lukt me vrij aardig. Mijn baas bijvoorbeeld heb ik geheel over- tuigd – want telkens als het spannend wordt, stuurt hij mij in zijn plaats, als zijn waarnemer die op aarde zijn evangelie mag verkondigen en om die reden gekruisigd wordt. Heere, Heere, waarom hebt gij mij verlaten? denk ik regelmatig als ik voor een kritisch gerecht sta met een moeilijk evangelie dat duidelijk niet het mijne is. Waarnemer zijn heeft zo zijn schaduwzijden. Mijn vrouw laat ik graag denken dat ik God zelf ben, en voorwaar! soms verzucht zij: “O mijn God”, zowel op de heel intieme mo- menten als op de momenten dat ik op de wc zit en er net achter ben gekomen dat de rol wc-papier op is. Dus dat gaat de goede kant op. Mijn kinderen moeten van mij geloven dat ik God ben. Ik gun ze het geloof in Sinterklaas, de goed- heiligman die kinderharten en -zielen verlicht met hoop op cadeautjes, poppen met vlechtjes in het haar, kaatseballen in een net (tot grote teleur- stelling van mijn kroost komt bij ons altijd een zeer traditionele Sinterklaas langs, de kaatsebal- len vliegen ieder jaar boos door de kamer). Maar heiliger dan Sinterklaas dwing ik ze tot het geloof in Vader de God, die almachtige man die onzicht- baar op afstand de televisie op een ander net kan zetten en hen vervolgens streng doch rechtvaardig in de hoek kan zetten als zij het geloof in Mij, die hen geschapen heeft, ook maar enigs- zins lijken te verzaken. Halleluja! God is groot! Dat geheel terzijde. DWANG In ECLI:NL:HR:2000:ZE0139 waren de daders personen die hun slachtoffer lieten geloven dat zij‘profeten van God’ waren. Ze lie- ten een goedgelovig meisje met dat argument allerlei schunnige handelingen verrichten. Is dat nou dwang (artikel 284 Wetboek van Strafrecht), als het meiske vanwege het geloof in een man netje met baard op een wolk zich ernstig laat misleiden? In sa- menhang met de omstandigheden – ze werd in een klooster op- gevoed en geïndoctrineerd – natuurlijk wel. Hersenspoeling. Dat is een kleurspoeling, maar in de schedel in plaats van er omheen. Door de hersenspoeling door de klooster- orde voelde het meisje zich gedwongen aan de wensen van haar opvoeders tegemoet te komen. In ECLI:NL:PHR:2019:1187, waarin de conclusie van de AG op 20 november werd gepubliceerd, is de dader een zwakbegaafde aso- ciale man met PTSS die willekeurige hem onbekende mensen op- belt en niet anders doet dan op neutrale, rustige toon hen over- vallen met de nepboodschap: “Ik ben rechercheur. Gaat u rustig zitten. Uw moeder/vader/kind/broer is dood aangetroffen. Wij denken dat het moord is.” Hij genoot van het ge- huil aan de telefoon. Gestoord natuurlijk, wreed, boosaardig – maar dwang ? Waartoe worden ze gedwongen? Om even te gaan zitten? Om diep adem te halen? Om de neprechercheur aan te horen? Wat is het wezen- lijke verschil met de telefonische (onzin)verkoper of de zoveelste werkstudent bij het station, die mij een abonnement op een krant wil aansme- ren? Hoezo? Het gerechtshof vond kort gezegd dat de dader mis- bruik maakte van zijn nepstatus in een telefoon- gesprek dat niemand zomaar afbreekt in deze omstandigheden. Dat is dus een feitelijkheid die slachtoffers dwingt te dulden aller- lei gruwelijkheden aan te horen. De gebelde personen zijn ge- dwongen geweest omminutenlang een boosaardig horrorsprook- je aan te horen. Dat is psychische druk die hen in hun vrijheid belemmert, en dus vallend onder de formulering van 284 Sr. De advocaat-generaal ondersteunt dat oordeel in zijn conclusie voor de Hoge Raad. Juridisch logisch, al zit ik nog met de man in mijn maag. Afge- straft met tien maanden. Werkt dat? Zieligerds, hoe asociaal ook, hebben intensieve therapie nodig. Geen gevangenis. Mag ik u dwingen tot het lezen van die conclusie? Duldt u dat? ZIELIGERDS, HOE ASOCIAAL OOK, HEBBEN INTENSIEVE THERAPIE NODIG. GEEN GEVANGENIS ZALIG ZIJN DE ZACHTMOEDIGEN Is misleiding onder omstandigheden dwang? Een telefonische neprechercheur die zegt ‘ga even zitten, er is iets ergs’, dwingt die je? DOOR JURJEN BOORSMA