Mr.

58 / Mr. 3 2020 Er ligt van alles op en in het nachtkastje van plaatsvervangend raadsheer Bart Nieuwenhuizen: al gelezen boeken (‘opruimen!’), nog te lezen boeken (‘begin er nou eens aan!’), boeken voor een kwartiertje en boeken om mee te luieren. neeskunde) op die toekomst? Beide boe- ken kweekten bij mij een fascinatie voor de onheilspellende voorspelbaarheid van die toekomst. Maar of het onheilspellend is, is nog maar de vraag, want dan komt het heer- lijke positieve boek van Rutger Bregman uit: De meeste mensen deugen . Nog een boek dat blikt naar de toekomst en erg in de lijn ligt van Harari, want ook Breg- man vraagt zich af waarom juist onze soort de aarde domineert. Nog een boek met veel fascinerende ‘weetjes’. Kortom: na ieder hoofdstuk van n’importe welk van deze drie boeken, is er genoeg stof om lange tijd op te kauwen. En o ja, dat kookboek. Op dit moment is dat Over rot van Meneer Wateetons. Het handboek voor fermenteren. In deze door corona gegeven tijd moet je als fer- vente hobbykok bezig blijven en experi- menteren, vind ik. Veel heb ik gekookt, maar nog nooit worsten en kaas ge- maakt. De kimchi was snel klaar en… lekker. De worsten hangen inmiddels te drogen en de kaas moet nog lang rijpen. Ik ben benieuwd wat de toekomst gaat brengen! Om met Meneer Wateetons te spreken: “Proef een stukje, als het goed smaakt en je wordt niet ziek, is er niks aan de hand.” • D enkend aan mijn nachtkastje, zie ik vele boeken die plezieren en traag gelezen naar hun einde gaan, rijen ondenkbaar dikke papieren nog te ruimen tegen de zijkant staan… Dit bedacht ik, toen me werd gevraagd een artikeltje voor deze rubriek te schrij- ven. Mijn nachtkastje bevat fictie en non-fictie door elkaar, géén misdaadro- mans, géén sciencefictionboeken en ze- ker minstens één kookboek, om lekkere recepten of leuke keuken- en kookver- halen te lezen. Sommige boeken zijn niet door te komen; sommige boeken gaan in een ruk. Grand Hotel Europa van Ilja Leonard Pfeijffer is zo’n boek dat ik in één adem heb uitgelezen. Alhoewel: sommige – vooral hele lange − zinnen zijn zo won- derschoon, dat je met gemak wordt ver- leid om ze een aantal maal opnieuw te lezen; kunstwerkjes op zich. In dit bril- jante boek is fictie verweven met non- fictie. Massatoerisme in Europa dat ab- soluut uit de hand loopt. Een werelddeel “met zoveel geschiedenis, dat er geen plaats meer is voor de toekomst”. Met tragikomische taferelen, bijvoorbeeld over ‘pretpark’ Venetië. Door Pfeijffer geschreven vóór de coronacri- sis. How little did he know… Uitgerekend Pfeijffer die als half Italiaan, wonend in Genua, een strenge lockdown moest doorstaan. Zou deze crisis de ommekeer zijn in vele zaken, wellicht ook in het massatoerisme? Dat we niet meer mas- saal vliegen om het laatste stukje schoonheid uit het verleden te consume- ren of het laatste schone stukje natuur te vinden? Dat Venetië toch een stad kan blijven? De toekomst zal het leren. En die toekomst wordt ook zo prachtig geschetst door Yuval Noah Harari in zijn boek Homo Deus , in deze rubriek al eerder gememoreerd. Net zoals Pfeijffer, beschrijft ook Harari een ge- schiedenis van menselijk gedrag ver- mengd met wetenschap en filosofie, die haar schaduw ver vooruitwerpt. Waar gaan we naar toe en welke effecten heeft onze technische vooruitgang (kunstma- tige intelligentie; geperfectioneerde ge- HET NACHTKASTJE VAN Bart Nieuwenhuizen BART NIEUWENHUIZEN is plaatsvervangend raadsheer in het gerechtshof ’s-Hertogen- bosch. lezen