Mr.

MR. 4 2020 / 61 “IN HET FAMILIERECHT WORDEN ENORME HOEVEELHEDEN PAPIER GEBRUIKT” In haar statement richt de IBA zich ook tot beroepsor - ganisaties als de NOvA. Zo roept zij hen op een com - missie te vormen die advocaten aanmoedigt hun acti- viteiten in de strijd tegen de klimaatcrisis te registreren en rapporteren. Raffi van den Berg, alge - meen secretaris van de Orde, ziet desondanks geen proactieve rol voor haar organisatie weggelegd, bij - voorbeeld door in het opleidingsaanbod aandacht te besteden aan klimaatbewustwording of door advocaten aan te moedigen zich in hun dienstverlening klimaat - bewust op te stellen. “Ik begrijp de suggestie, maar als wij dat als Orde zouden doen zou dat behoorlijk pater - nalistisch kunnen overkomen. Ik geloof meer in de ei - gen verantwoordelijkheid van advocaten en kantoren.” De statements van de IBA zijn niet afdwingbaar maar standpuntbepalingen, benadrukt ze. Dit specifieke Cli - mate Crisis Statement moet volgens haar bovendien gezien worden in een internationale context. “Ik zeg niet dat het bij ons niet beter kan, maar vergeleken met veel andere landen zijn de meeste mensen in Neder - land al behoorlijk goed doordrongen van het belang van duurzaamheid.” Ook de Orde zelf zet zich behoorlijk in voor een beter milieu, aldus Van den Berg. Zo was een van de uit - gangspunten voor de voor december 2020 geplande verhuizing naar de Monarch Tower in Den Haag dat de nieuwe behuizing duurzaam moet zijn. “Daarbij is gekeken naar het gebouw, dat een Excellent BREEAM- NL Nieuwbouw certificaat heeft, en de locatie. We vin - den het belangrijk dat het pand dichtbij het Centraal Station ligt, zodat zoveel mogelijk met het OV kan wor - den gereisd.” Collega’s vinden haar soms “tot vervelens toe een milieugoeroe”, aldus Van den Berg. “Ik verbied kantoor- barbecues zonder biologisch vlees en ook voor de kan - tine-inkoop geldt: uitsluitend biologische producten. Ook proberen we zoveel mogelijk lokaal bij de kruide - nier in te kopen.” tijdgebrek, aldus Van Kerkhof. Zijn kantoor zet zich jaarlijks met een nieuw initiatief in voor het milieu. In 2020 is dit ‘Klimaatneutraal scheiden’, waarbij Van Kerkhof en zijn drie colle- ga’s na elke afgehandelde scheiding en vrijspraak via Trees for All een boom laten planten. “Er zijn er inmiddels zo’n tachtig geplant.” Daarnaast is er ook in de dagelijkse praktijk aandacht voor het milieu, met onder andere spaarlampen, fair trade- koffie en een ban op plastic bekers. Maar grote winst is volgens Van Kerkhof voor- al te behalen met vermindering van pa- pier- en inktgebruik. “In de familierecht- praktijk worden enorme hoeveelheden papier gebruikt. Zo vragen gerechtsho- ven in bepaalde procedures nog altijd om stukken in zeven- en soms zelfs acht- of negenvoud aan te leveren. Dat is ontzettend jammer en onnodig.” SKYPE-ZITTINGEN Of het IBA-statement snel tot meer kli- maatbewustzijn in de advocatuur zal lei- den, betwijfelt Van Kerkhof. “Verande- ringen in de advocatuur gaan meestal traag. Maar de coronacrisis zou een duwtje in de goede richting kunnen ge- ven.” Heel tevreden is hij over de Skype- zittingen die hij daardoor regelmatig heeft. “Ik hoop dat de rechtbanken hier- mee waar mogelijk ook in de toekomst doorgaan. Ook beeldbellen met cliënten via WhatsApp werkt prima. Veel klanten hoeven nu minder te reizen. Dat is pret- tig voor hen en beter voor het milieu.” • Raffi van den Berg (NOvA) advocatuur Marius Strijker (Clairfort Advocaten) Roy van Kerkhof (De Advocatenbus) FOTO: MAARTEN ZIJLMANS ‘PATERNALISTISCH OM ALS ORDE ADVOCATEN OP KLIMAATBEWUSTZIJN TE WIJZEN’