Mr.

MR. 4 2020 / 73 15 jaar interviews KREDIETCRISIS In het julinummer van 2016 deed de Amsterdamse hoogleraar onderne- mingsrecht en oud-advocaat JAAP WINTER een aantal opmerkelijke uit- spraken. Hij betoonde zich kritisch over de rol van juristen in de kredietcrisis van 2008. “Wij juristen bleven in de financi- ële crisis heel lang buiten schot, maar waar was onze integriteit? Wat hebben wij werkelijk gedaan om de problemen te voorkomen? Te weinig, mezelf inbe- grepen.” Menig hoogleraar had het over het juri- disch onderwijs. Zo vertelde TOON VAN MIERLO, hoogleraar burgerlijk (proces)recht aan de Erasmus Universi- teit en advocaat bij NautaDutilh in juli 2018 over de veranderingen in 25 jaar onderwijs. “De studie moet op korte ter- mijn worden voltooid. We zeggen tegen studenten: lees die bladzijde wel, die niet, dat arrest wel, maar dan alleen dat stukje. Dat heet studeerbaarheid. Ik vind het meer voorkauwen. (…) Nu sturen universiteiten op output en minder op input in het hoofd van de rechtenstu- dent. Er is te weinig tijd om de stof te la- ten bezinken. Daarnaast de digitalise- ring. Een zegen, want je kunt alles makkelijk opzoeken. Maar dóén ze het ook? Als ze een boek moesten kopen van zestig euro, dan lazen ze het zéker, want anders is het zonde van het geld.” ETNISCHE PROFILERING Naast geïnterviewden uit de categorieën Rechtspraak, advocatuur en wetenschap kwamen ook allerlei andere juristen langs. Zo vertelde de Bossche officier van justitie MARITA VAN THIEL in november 2018 over het “veelkoppige monster ondermijning” en kandidaat- notaris LUCIENNE VAN DER GELD (Netwerk Notarissen/Radboud Universi- teit) had het in mei 2018 over online sterven en virtuele nalatenschappen: “Doodgaan op social media is heel lastig als je niets hebt geregeld.” ADRIANA VAN DOOIJEWEERT, voor- zitter van het College voor de Rechten van de mens, had het in oktober 2016 over het belang van mensenrechten in Nederland: “Nadat de politie rapper Typhoon in Zwolle had aangehouden, omdat hij als zwarte man in een dure auto reed, lekten mails uit waarin poli- tieagenten schreven dat zoiets heel ge- woon was. Inmiddels is duidelijk gewor- den dat etnische profilering inderdaad ‘gewoon’ wordt gevonden en dat politie- mensen er zelfs in lijken te worden ge- traind. Soms wordt over mensenrechten gesproken alsof het een luxeprobleem is, maar dat is het niet. Elke politieagent, elke rechter, elke officier van justitie moet weten hoe mensenrechten in de praktijk werken.” Schrijfster en jurist ROXANE VAN IPEREN stelde in februari 2019 dat ju- risten meer moeten nadenken, écht na- denken. En kwam met het advies: “Ga eens niet een weekend naar New York, maar lees drie dagen lang een stapel boeken waardoor je anders naar een ar- rest gaat kijken. Of naar de wereld.” (In de huidige coronatijd zit een week- end New York zit er niet in, des meer tijd voor die stapel boeken…) De eveneens schrijvende jurist MAXIM FEBRUARI zei in het decembernum- mer van 2016: “Ik vind dat jurist zijn geen gewone baan zou moeten zijn. Misschien klinkt het idealistisch, maar ik vind het vooral een opdracht. (…) Juristen hebben de primaire taak er- voor te zorgen dat dingen rechtvaardig verlopen, dat het individuele belang wordt beschermd en niet door de macht onder de voet wordt gelopen. Het gaat om het behoeden van recht- vaardigheid en ieders individuele be- schermwaardigheid.” EPILOOG De 130 in Mr. gepubliceerde interviews zijn uiteenlopende gesprekken met juris- ten van zeer divers pluimage. De grote lijn tussen 2005 en 2020 is dat iedereen zich op zijn manier begaan toonde met het recht. Of het nu over de gefinancierde rechtsbijstand ging, over het politieke commentaar op rechterlijke beslissingen, mensenrechten, de commercialisering van de advocatuur, de werkdruk in de Rechtspraak, ondermijning, slepende asielprocedures: met heel verschillende verhalen waarschuwden juristen in de in- terviews voor de sluipende uitholling van het recht. • 26 / Mr. 4 2018 ‘HET EINDE ONTKENNEN HEEFT GEEN ZIN’ Zewil niet ‘de rokende huisarts’ zijn.En dus heeft kandidaat- notaris/docent Lucienne van derGeld als jonge veertiger nu al haar nalatenschap geregeld.Ook haar online erfenis.Als zij overlijdt, krijgen haar Twittervolgers, haar LinkedIncontacten en Facebookvrienden allemaal een digitale grafzerk te zien.Drie maanden later gaat het beeld op zwart. DOOR MIEK SMILDE FOTO’S CHRIS VAN HOUTS INTERVIEW Mensenrechten gaan niet alleen over de situatie in landen als Turkije of China,maar ook over de manierwaaropwijmet elkaar omgaan, aldusAdriana vanDooijeweert, voorzitter van het College voor de Rechten van deMens. “Gelijke behandeling is demotor van demensenrechten. Je kunt op papier nog zoveel rechten hebben,maar op hetmoment dat je zo’n recht claimt en je wordt anders behandeld omdat je vrouw bent, of gekleurd, of homo, dan heb je er in feite niets aan.” DOOR MIEK SMILDE FOTO’S CHANTAL ARIËNS ‘MENSENRECHTEN ZIJN GEEN LUXEPROBLEEM’ 34 / Mr. 9 2016 Mr. 9 2016 / 35 INTERVIEW MAXIM FEBRUARI: ”IK VIND DAT JURIST ZIJN GEEN GEWONE BAAN ZOU MOETEN ZIJN”