Mr.

MR. 6 2020 / 35 arrest van de maand Is er leven na Facebook? Columnist Jurjen Boorsma kreeg een intriest gevoel bij het lezen van twee beslissingen van rechters over computers en mensen. “De mens verloor. Ik kreeg er het gevoel door dat ik iets onzichtbaars had verloren dat ik nooit had beze - ten, maar dat ik niet wilde kwijtraken als ik het ooit had gehad. Hoe ver weg zijn we van de megacorpocratie?” door Jurjen Boorsma EEN KORTGEDINGRECHTER IS GEEN SCHERPSCHUTTER schaal die een kort geding altijd is, weegt de ‘niet evident onjuiste’ afweging van het grote bedrijf zwaarder dan die van de kleine onruststoker. Vordering afge- wezen. Megacomputer wint. SLAPPE HUMOR Mijn wakker-in-een-vreemde-wereld- gevoel werd nog groter door de zaak Pouwel Slurink (ECLI:NL:RBMNE:2020: 4348) . Slurink krijgt via een WhatsApp- groep ongevraagd een internetmeme toegezonden, een afbeelding van een bierdrinker op het strand met op de ach- tergrond twee kinderen, “toevallig net in een pose waardoor het lijkt dat ze seks hebben met elkaar. Maar uit de hele con- text zie je meteen dat het niet zo is. Er staan tientallen mensen op die foto”, al- dus Slurink in de pers. Type slappe hu- mor (blijkt uit zijn omschrijving) van het soort waar Geenstijl, Dumpert en Johan Derksen erg om kunnen lachen. Visuele schuine mop. Slurinks WhatsApp maakt geautomatiseerd een backup op zijn Microsoft Onedrive cloud-account. Het bestandje staat in de registers van Microsoft echter geregistreerd als kinder- porno. Slurink heeft daar niks mee, hij is een reguliere huis-tuin-en-keukengebrui- ker die een flauw rondzendmailtje krijgt. Nu Microsoft hem opeens aanmerkt als kinderpornodownloader, is dat een schending van de gebruikersvoorwaar- den, blokkeert de megacorp alle diensten en kan Slurink niet meer bij twintig jaar fotoarchief, vakantie- en huwelijksfoto’s. Ook in deze zaak is de kortgedingrech- ter terughoudend op het onzedelijke af. De rechter meent dat voetbalhumor kin- derporno kan zijn, ondanks het feit dat je het plaatje via Microsoft Bing open- baar kunt vinden. Tja. Kan. Een kortge- dinger is geen scherpschutter. 0 m te beginnen was er het ‘Nee tegen 1,5 meter-proces’ (ECLI:NL:RBAMS:2020:4966) . Kortgedingetje. Kortgedingetjes beschermen alleen tegen het schrijnendste van schrijnend onrecht, de winkans is lager dan in de Staatsloterij en nog meer van geluk afhankelijk. Maar toch. Er zijn van die zaken waarin je te- gen beter weten in hoopt dat de rechter iets fundamenteels vindt. Eisers Smart Exit, Viruswaarheid en een particulier waren betrokken bij de Nee tegen 1,5 meter-Facebookpagina die vanaf maart tienduizenden bezoekers trok. Er was een gelijknamige groep, waar boze cafébazen, verbaasde burgers, boze buurvrouwen, malle eppies en vac- cinatiehaters berichtjes in postten. Rijp en groen door elkaar. Op een dag was dat weg. Facebook had de pagina en de groep namelijk betrapt op het publice- ren van coronahoaxes en dat is in strijd met haar gebruikersvoorwaarden. Ik vind Viruswaanzin/waarheid maf en antivaxxers gestoord. Maar tegenbewe- gers moeten op internet kunnen demon- streren. Facebook is eigenaar van alle grote pleinen en straten op internet, en als deze wereldwijde organisatie in over- leg met de Europese Commissie alle doorgaande routes barricadeert, dan is dat private, commerciële censuur op verzoek van de overheid. Eigenlijk geen verschil met Hongarije of Turkije of Rusland waar de oligarchische vriendjes van de president alle kranten bezitten. Vrije markt. Maar wiens vrije markt? Niet die van mij. In de kapotte weeg- Minder begrijpelijk is dat Slurinks ver- zoek om herstel van zijn account exclu- sief die ene gewraakte foto wordt afge- wezen. Enige reden: dan zou het wereldwijde optreden van Microsoft “veel minder effectief ” zijn. Slurink wordt het bos van de bodemprocedure in gewezen. GREMLINS Waarom, opnieuw, wint de megacompu- ter? De twee rechtszaken samen geven me het gevoel dat Facebook, Microsoft, YouTube, Google, LinkedIn en nog een paar van die megacorps, ooit begonnen als grappige kleine gremlins, inmiddels de stad aan het overnemen zijn. We dachten een huisdiertje te hebben maar wij zijn het hunne. Net als de rechter, trouwens. Ben ik niet meer dan een pixel in de ruimte, een IP-adres dat uitgeschakeld kan worden? Is er leven na Facebook / Is er dansen op de maan / Is er nog een rechter tussen de sterren / waar ik heen kan gaan?