Mr.

MR. 5 2021 / 39 rondetafelgesprek BEDRIJFSJURIST KIJKT KRITISCHER NAAR ADVOCAAT De relatie tussen general counsels en ‘hun’ advocaten is aan het verschuiven. Steeds meer zitten de bedrijfsjuristen in de driver’s seat , waar ooit advocaten de lijnen uitzetten. Ze zijn ook veel kritischer geworden in de selectie van het juiste ad - vocatenkantoor. En beiden vullen hun taakopvatting breder in: primair juridisch, maar steeds vaker laten ze zich ook uit over ethische en maatschappelijke kwesties. Ze spraken erover tijdens een rondetafelgesprek dat Mr. organiseerde. door Michel Knapen foto’s Geert Snoeijer Z e hebben elkaar nodig, nu mis- schien wel meer dan enkele ja- ren geleden. Ze staan minder tegenover elkaar en meer naast elkaar. Ieder van hen houdt zich steeds vaker bezig met onderwerpen die buiten de harde juridische sfeer vallen. Hun onderlinge verhoudingen zijn aan het verschuiven: ‘vroeger’ nam de advo- caat de leiding, nu zit steeds vaker de ge- neral counsel in de driver’s seat . Dat er tussen de twee juristengroepen nog verschillen bestaan, werd duidelijk tijdens het rondetafelgesprek dat Mr. or- ganiseerde, samen met het Nederlands Genootschap van Bedrijfsjuristen (NGB). Stibbe had de bovenste etage van zijn kantoor aan de Zuidas ter be- schikking gesteld voor het debat, met een prachtig uitzicht over Amsterdam. In een grote conferentiezaal werd de corona-afstand wel heel letterlijk geno- men: aan de ene kant de afdeling gene- ral counsels en compliance, aan de an- dere kant de advocatuur. Maar na een debat van anderhalf uur bleek dat beide partijen niet eens zover van elkaar stonden: zo hebben ze een vergelijkbare kijk op de maatschappelijke positie van de jurist. POSITIE BEDRIJFSJURIST Daar ging wel een ontwikkeling aan vooraf. Want het beeld is dat ooit – laten we zeggen: een jaar of tien, twintig gele- den – de advocaat, ingehuurd door de bedrijfsjurist, bepaalde hoe de juridische hazen zouden moeten lopen. De advo- caat kende het recht en wilde dat maar al “DE TOEGEVOEGDE WAARDE VAN DE GENERAL COUNSEL IS INMIDDELS EVIDENT” te graag uitleggen aan zijn cliënt, die óók de meestertitel had maar toch – in de beeldvorming – wat lager op de tree stond. Hoe anders zijn de rollen nu – vooral omdat de positie van de bedrijfs- jurist binnen de eigen organisatie is ver- anderd: van legal counsel naar general counsel. En met die centralere rol straalt de bedrijfsjurist een grote mate van zelf- vertrouwen uit. Ziet ook Heleen van Berkel, head of legal bij Mirage Retail Group: “Ooit moesten de medewerkers langs de gene- ral counsel om een akkoord te halen, de juridische check was zijn of haar taak. Tegenwoordig is de general counsel een proactieve business partner die goed op de hoogte is van alles binnen het be- drijf.” De toegevoegde waarde ervan is inmiddels evident, stelt Van Berkel. “Maar die moet je wel keer op keer laten zien.” De interne jurist die alleen op de rem trapt, dat is verleden tijd. Maar dat is wel afhankelijk van hoe lang een general counsel onderdeel is van het bedrijf, zegt Jeroen Seligmann, die deze functie bekleedt bij ASM International en bestuurslid is van het NGB. “Dat be- ïnvloedt de rol van de general counsel. Je moet daarin wel je weg zien te vinden, dan is sprake van added value . Het alge- mene idee is dat je niet zegt: dit kan niet, maar dat je aangeeft wat een oplossing is die hetzelfde teweegbrengt, blijvend bin- nen juridische en compliance kaders. Daarvoor moet je snappen wat de belan- gen van het bedrijf zijn, hoe het reilt en zeilt, dicht tegen of in de management board zitten en weten wat er van je wordt verwacht.” ONTWIKKELINGEN VAN BUITEN Bij Philips maakt die bedrijfsjuridische functie al meer dan honderd jaar deel uit van de organisatie en is al heel lang goed ingebed, zegt chief legal officer en lid van de raad van bestuur Marnix van Ginneken. Maar wat de rol van de gene- ral counsel vooral heeft beïnvloed: “Ont- wikkelingen van buiten, externe stake- holders, de complexere wereld, meer regelgeving.” Jasper Spanbroek, general counsel bij KPN ziet een andere ontwikkeling die de rol van zijn beroepsgenoten anders heeft ingekleurd. “Ik vind een relative- ring op z’n plaats. Als wij zeggen: het kan juridisch, dan wil dat nog niet zeg- gen dat het écht kan. Iets kan volgens de regels mogelijk zijn, maar je moet daarbij ook maatschappelijke aspecten laten meewegen. Het benadrukken van die zachte kant is belangrijk geworden voor de bedrijfsjurist.” B E D R I J F S J U R I S T E N