Mr.

MR. 1 2022 / 33 “OOK AL IS IETS JURIDISCH TOEGESTAAN, MOET JE DAT DAN WILLEN ALS KANTOOR?” een hoepeltje springen voordat de zaak kan worden aangenomen.” INTEGRITEIT Sonja Milović noemt de open normen ‘een van de uitdagingen van compliance’. “In grote lijnen weet je wat je moet doen, daarbinnen moet je eigen beleid opstellen. Wij hebben er bij Houthoff protocollen over opgesteld.” Voor cliën- ten uit andere landen, die zich minder bewust zijn van deze verplichtingen, is soms moeilijk uit te leggen waarom het kantoor bepaalde informatie van hen nodig heeft. Die open normen spelen ook een rol bij integriteit binnen kantoren. Dat wordt door dekens en het college van toezicht steeds nadrukkelijker als aandachtsge- bied naar voren gebracht. Overigens, in de Verordening op de advocatuur staat niet dat kantoren een integriteitsbeleid moeten hebben, maar integriteit behoort wel tot de kernwaarden. Martens en Hendrickx hebben integriteitsbeleid ge- maakt dat kantoren kunnen inzetten. Dat gaat over hoe eigen mensen kunnen worden gescreend (bijvoorbeeld mede- werkers die bij het geld kunnen), maar ook over de sociale cultuur binnen een kantoor: is er een vertrouwenspersoon, een klokkenluidersregeling, is maat- schappelijk verantwoord ondernemen ingebed, hoe wordt omgegaan met eisen aan diversiteit en inclusiviteit. “Daar zijn in de advocatuur nog stappen te zetten. Advocaten zijn niet tegen dat soort on- derwerpen, maar ze denken er onvol- doende over na.” Misschien houden zij zich wat meer be- zig met de ‘harde’ kant van compliance, vermoedt Hendrickx. “Denk aan inves- teringen die partners kunnen doen, of ze andere ondernemingen op hun naam hebben staan. Belangenverstrengeling, toezicht op nevenfuncties, het aanne- men van giften. Daarover, maar ook over de zachtere kanten van compliance, moet je beleid maken dat niet in de la verdwijnt. Ons advies: vorm een clubje op kantoor dat daarmee aan de slag gaat en het binnen kantoor uitrolt.” BEDGEHEIMEN Dat beleid, en de uitvoering ervan zal niet het eindstation zijn, denkt Milović. Het compliancewerk zal verder worden uitgebreid. Zo komen er steeds verplich- tingen bij, zoals recentelijk de DAC6, de meldplicht voor agressieve grensover- schrijdende fiscale constructies. Daar- naast komt het steeds vaker voor dat cliënten ook alles van hun advocaten- kantoor willen weten: hoe ziet de infor- matiebeveiliging eruit, hoe gaan advoca- ten om met gegevens van het bedrijf, databescherming, privacy, anticorruptie. Milović: “Ook daar heeft mijn afdeling veel werk aan.” Geweldig toch, reageert Roland Noter- mans, die ook bedrijven adviseert over compliance: cliënten die eisen stellen aan het complianceprogramma van hun juridische dienstverleners. “Die willen niet meer in zee met een gerenommeerd advocatenkantoor dat in zes maanden tijd drie keer negatief in het nieuws is gekomen. Zij bespreken hun grootste bedgeheimen met advocaten en mogen dan toch hopen dat het niet uitlekt.” Regelnaleving is erg belangrijk, aldus Notermans, maar hij plaatst toch een kanttekening: het is ook verstandig vér- der te kijken dan wat strikt juridisch is toegestaan. Notermans is oprichter van NUX Compliance Consultancy en van De Compliance Academie, daarvoor was hij hoofd Compliance en Juridische Za- ken van de medische divisie van Philips. Neem kinderarbeid, zegt hij, in sommi- ge landen is dat toegestaan. “Maar wil je als advocaat diensten verlenen aan een bedrijf dat op zo’n manier ‘legaal’ bezig is? Of aan leveranciers die een dubieuze reputatie hebben omdat hun arbeidsom- standigheden slecht zijn of het milieu verpesten, ook al zijn ze daarvoor niet veroordeeld? Kijk niet alleen naar je ei- gen leverancier, maar dieper in de leve- ranciersketen. Een complianceprofessio- nal moet het bestuur een spiegel voorhouden: ook al is iets juridisch toe- gestaan, moeten we dit wel willen?” Want ooit komen dergelijke zaken of connecties in de publiciteit en moet ver- antwoording worden afgelegd. Kortom: de complianceprofessional heeft ook als taak om intern de discussie aan te zwen- gelen: “Gaan voor kortetermijnwinst of langetermijnwaarden, zoals reputatie, betrouwbaarheid en verantwoord zaken- doen? Organisaties die zich uitsluitend laten leiden door wat wel of niet wette- lijk is toegestaan, komen van een koude kermis thuis.” De maatschappij verwacht immers méér, zegt Notermans, en ook compliance Sonja Milović (Houthoff)