MR. 2 2023 / 49 paardjes van onze opleiding is een succes van de law clinic met Clemens Kaupa en David Rossati”, zegt VU-wetenschapper Bleeker. “Zij waren mede-initiatiefnemers van een greenwashing-zaak tegen Shell. Die hadden beloofd dat je CO₂-neutraal kunt rijden door één cent meer te betalen voor de benzine.” Die bewering leidde tot een klacht bij de Reclame Code Commissie. Bleeker: “Studenten en een docent zaten tegenover topadvocaten van Shell. Die kwamen met een heel gelikt verhaal dat de claim aan allerlei standaarden voldoet. Maar onze studenten hadden de wetenschap aan hun zijde en kregen gelijk. Dit was een van de eerste grote greenwashing-zaken en nu zie je wereldwijd dat allerlei bedrijven worden aangesproken op hun duurzaamheidsclaims. Niet alleen in de energiesector, maar ook in de voedingsmiddelen- en luchtvaart- industrie.” Een andere greenwashingzaak, maar dan een die bij de rechter loopt, is die van ngo Fossielvrij tegen KLM. De vliegmaatschappij beweerde in de Fly Responsibly-campagne dat er duurzaam werd gevlogen door CO₂-compensatie. NIET LANGER EEN NICHE Is klimaatrecht het rechtsgebied van de toekomst? “Zeker”, antwoordt Tim Bleeker. “Voor bedrijven en overheden zal klimaatrecht een bepalende factor worden voor het beleid en de verplichtingen. Over tien jaar heeft ieder groot bedrijf een klimaatjurist in dienst.” McKenzie Ursch ziet dat advocatenkantoren steeds meer klimaatadvocaten hebben. “Klimaatrecht is niet langer een niche, maar een kernactiviteit. Het veld van de toekomst.” Ook Marieke Faber herkent dit beeld: “Het klimaat, als onderdeel van de bredere verduurzamingstrend, zal steeds centraler komen te staan en de vraag naar juridische expertise op dat gebied zal sterk toenemen.” Over de klimaatprocespraktijk zegt Faber: “De teller staat mondiaal op zo’n 2.000 rechtszaken, onder meer aangezwengeld door jonge mensen. Het recht zal een belangrijke rol blijven spelen in de beslechting van klimaatvraagstukken. Het is een interessante praktijk om in te werken.” VOEGEN ALS DERDE PARTIJ Juridische klimaatacties komen ook vanuit de hoek van gebruikers van fossiele brandstoffen. De stichting Milieu & Mens en stichting Clintel willen zich mengen in het hoger beroep in de zaak tussen Milieudefensie en Shell. “Wij vrezen dat het huidige vonnis leidt tot een kunstmatige schaarste van fossiele brandstoffen en nóg hogere energieprijzen voor burgers”, zegt Frans van der Werf van de stichting Milieu & Mens in het AD. “Dat belang van energieverbruikers is niet meegenomen. We willen ons daarom voegen als derde partij in deze zaak.” Ook de klimaatsceptische stichting Clintel wil als derde partij worden toegelaten. Advocaat Geert Wilts stelt namens Clintel dat de rechter op de stoel van de politiek is gaan zitten. “De rechter had Shell niet mogen verplichten tot een CO₂-reductie. Dat moet via de parlementaire weg.” • klimaatrecht McKenzie Ursch (Follow This) ‘ECOLOGISCHE VOETAFDRUK LATEN METEN’ Advocatenkantoren zijn niet alleen voor cliënten, maar ook in de eigen bedrijfsvoering druk bezig met onderwerpen die zijn gerelateerd aan Environment, Social en Governance. Ook NautaDutilh, dat we voor dit artikel spraken, houdt zelf rekening met klimaatbelangen. Shirley Justice, verantwoordelijk voor Corporate Social Responsibility bij NautaDutilh: “Het afgelopen jaar hebben we de ecologische voetafdruk van het hele bedrijf laten meten. Op basis daarvan hebben we ambities geformuleerd in lijn met het Akkoord van Parijs.” Er is hiervoor gekeken naar het woon-werkverkeer van medewerkers, de gebouwen en vliegreizen. “Onder de 700 kilometer moet je de trein nemen en dat heeft best impact, want we hebben een kantoor in Londen”, licht Justice toe. “Met deze maatregel kunnen we onze CO₂-uitstoot flink omlaag brengen. Om het woon-werkverkeer klimaatvriendelijker te maken werkt NautaDutilh met de NS Business Card en de Swapfiets. “En sinds covid mogen mensen twee dagen per week thuiswerken.” De gebouwen in Amsterdam en Rotterdam zijn al heel duurzaam, dus daar is voor Nauta Dutilh niet veel klimaatwinst te halen. “Maar bij nieuwbouw of verbouwing van andere kantoren is verdere verduurzaming een belangrijke overweging.” FOTO: WIEP VAN APELDOORN “KLIMAATRECHT IS NIET LANGER MEER EEN NICHE, MAAR EEN KERNACTIVITEIT”
RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=