Mr.

32 / Mr. 3 2023 legal tech Tom Jansen (Lexxyn Groep) “CHATGPT IS VOORALSNOG GEEN WONDERMIDDEL, VOOR ONS, MAAR HET HEEFT WEL POTENTIE” Franc Weerwind: “Generatieve AI is als een knappe denkmachine die woorden en informatie combineert tot vindingrijke uitdrukkingen, waardoor frisse inzichten ontstaan en nieuwe ideeën geboren worden.” De juridische sector, bij uitstek een beroepsgroep die zich bezighoudt met taal, zal zich – graag of niet – tot de techniek hebben te verhouden. Wordt het klassieke juridische handwerk overgenomen, en zullen er nieuwe banen ontstaan? Moeten universiteiten ChatGPT weren zodat dat rechtenstudenten de juridische basisvaardigheden blijven aanleren? Dient er een pauze worden ingelast met betrekking tot de ontwikkeling van AI? Mr. vroeg rond. STROOMVERSNELLING Tom Jansen wist dat het eraan zat te komen. Als marketing manager bij Lexxyn Groep, een samenwerkingsverband van zes ICT-bedrijven die diensten leveren aan advocaten, notarissen en deurwaarders, is hij een ‘oliemannetje’ tussen techneuten en juristen. Vanzelfsprekend houdt hij in die hoedanigheid technologische ontwikkelingen nauwgezet in de gaten. Toch overviel ook hem de stormachtige opkomst van ChatGPT. “Het was er opeens.” Binnen Lexxyn werd al wel geëxperimenteerd met AI, bijvoorbeeld voor documentherkenning, maar ChatGPT heeft alles in een stroomversnelling gebracht. “Ik denk dat maar weinig mensen hadden voorzien dat in zo’n korte tijdsspanne zo’n grote sprong zou kunnen worden gemaakt.” Opeens had iedereen toegang tot de applicatie, en dat maakt volgens Jansen het verschil: in het verleden was AI een black box waar slechts een select clubje mensen toegang toe had, terwijl nu iedereen naar een website kan toegaan om zelf te experimenteren. De ontwikkelingen zijn bijna niet bij te houden. Op dit moment wordt ChatGPT nog geremd doordat het zich kan baseren op informatie tot september 2021. Maar een volgende versie zal live toegang krijgen tot internet. “Dat is dan wéér een gamechanger”, zegt Jansen. “Dit gaat zo absurd snel.” GEEN WONDERMIDDEL Ook bij Van Benthem & Keulen wordt het op de voet gevolgd. Het advocaten- en notarissenkantoor dat graag vernieuwt, wees een werkgroepje van jonge advocaten aan om de uitdagingen en kansen van de GPT-techniek te inventariseren. Een wondermiddel bleek het vooralsnog niet, vertelt directeur Johan Koggink: van werkelijk ‘begrijpen’ van essentie en context is geen sprake. Ook wordt niet doorgevraagd, zijn de antwoorden stellig, basaal, niet altijd juist of onvolledig en ontbreekt een diepgaande analyse. De bronvermelding is uiterst summier en niet altijd even relevant – laat staan betrouwbaar. Toch zag de werkgroep zeker potentie. Vertalen, bijvoorbeeld van het Engels naar het Nederlands, kan ChatGTP met “bevredigende kwaliteit”, en proeflezen gaat niet onaardig op het gebied van spellingcorrectie, grammatica en zinsbouw. “Verder werkte het goed om een ingewikkelde juridische tekst in ChatGPT in te voeren met het verzoek dit leesbaarder te maken”, zegt Koggink, en bovendien wordt AI met de dag slimmer: “ChatGPT 4.0 is al een stuk verder dan 3.5.” MENSENWERK Marloes Kuipers ziet ook belangrijke mogelijkheden. Zij adviseert als businesscoach juridische dienstverleners over ondernemerschap, na zelf tien jaar als advocaat te hebben gewerkt bij diverse kantoren. Op het moment experimenteert Kuipers veel met wat AI te bieden heeft op het gebied van onder andere marketing, waarbij online zichtbaarheid van groot belang is. “Wat doet het goed, hoe kan het nóg scherper?” Haar eigen bijdragen op LinkedIn zal ze niet snel door ChatGPT laten schrijven, omdat de eigen unieke tone of voice dan verloren gaat. Maar inspiratie biedt het wel degelijk: je kunt ChatGPT prima gebruiken als klankbord. “Soms is het toch wel heel interessant waar-ie mee komt.” Wat betreft de vakinhoudelijke werkzaamheden verwacht Kuipers een grote toegevoegde waarde waar het gaat om feitenonderzoek, zoals due diligence. “Dat is iets heel tijdrovends waarvoor je niet per se megabriljant hoeft te zijn.” Bij dergelijke arbeidsintensieve, dure klussen kun je je afvragen: is dit het waard? Want waarschijnlijk doet AI het zelfs beter. “De mens maakt toch gauw een foutje.” Een vraag die dan ook speelt ten aanzien van generatieve AI, is of de computer niet het werk van de jurist voor een groot deel zal overnemen. Daarvoor zijn ze bij Van Benthem & Keulen geenszins huiverig. Integendeel: “Het geeft de advocaat nog meer gelegenheid zich te concentreren op het creatieve gedeelte van zijn werk en waarde toe te voegen voor de cliënt”, meent Koggink. Daarbij gaat het tegenwoordig niet alleen om de businesscontext bij relaties, maar ook meer maatschappelijke normen waaraan organisaties in het huidige tijdsgewricht moeten voldoen, zoals ESG-criteria (environmental, social and governance). Het inpassen en meenemen van business- en maatschappelijke standaarden blijft volgens Koggink maatwerk dat niet door AI kan worden overgenomen. “Daar ligt een duidelijk toegevoegde waarde van advocaten naast competenties als bijvoorbeeld onderhandelen en procederen.” VERVANGEN Al even enthousiast over de mogelijkheden die generatieve AI heeft voor het

RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=