Mr.

8 / Mr. 3 2023 nieuws BIJNA EEN KWART NIEUWE EERSTE KAMERLEDEN IS JURIST ler in Tweede en Eerste Kamer) en Fatimazhra Belhirch, CEO van de Stichting voor Vluchteling-Studenten. De CDA-fractie kent met bestuurder in de zorgsector Janny Bakker-Klein, bestuursrechtadvocaat en AKD-partner Hugo Doornhof en voormalig Tweede Kamerlid Madeleine van Toorenburg drie meesters. STAATSRECHTELIJK GEWETEN Nog een bestuursrechtadvocaat treffen we aan bij de Partij voor de Dieren in de persoon van Peter Nicolaï, die eerder doceerde aan de Universiteit van Amsterdam en de Open Universiteit. De PVV-fractie heeft Ilse Bezaan, vroeger bedrijfsjurist, in haar gelederen. SP’er Rik Janssen is duaal promovendus aan de Universiteit Leiden; bij JA21 versterkt de Hilversumse advocaat, mediator en bestuurder Karin van Bijsterveld de gelederen. De nummer twee in de fractie van de ChristenUnie Hendrik-Jan Talsma is officier van justitie bij het landelijk parket van het OM. Tot slot wist het ‘staatsrechtelijk geweten’ van het parlement, de SGP, een restzetel veilig te stellen voor zittend senator en jurist Diederik van Dijk, die tevens directeur is van een anti-abortusvereniging. Forum voor Democratie en Volt vaardigen geen juristen af in de senaat, net als de eenmansfracties 50PLUS en OPNL (de gezamenlijke lijst voor onafhankelijke provinciale partijen). (SM) Achttien meesters in de rechten hebben zitting in de nieuwe Eerste Kamer. Het aandeel juristen is er net iets hoger dan in de Tweede Kamer, zo blijkt uit een telling van Mr. Relatief de meesten zitten bij ‘rechterspartij’ D66; grote nieuwkomer BBB komt met twee gewezen magistraten. Voor zover Mr. kon nagaan, hebben achttien van de vijfenzeventig leden een universitaire graad in de rechten. Dat is 24 procent. Criterium bij het juristen turven was het hebben van een beschermde academische titel – mr. of LLM (master of laws). Senatoren die bijvoorbeeld ooit een kandidaatsexamen rechten behaalde, zoals oudgedienden Tiny Kox (SP) en Tineke Huizinga (CU) in de jaren zeventig en tachtig, zijn niet meegeteld. EEUWENLANG DOMINANT Het percentage juristen in Huis Huguetan aan het Lange Voorhout (het voormalige onderkomen van de Hoge Raad, waar de Eerste Kamer tijdens de renovatie van het Binnenhof zetelt) is daarmee hoger dan dat in de Tweede Kamer. Uit een inventarisatie van Mr. na de verkiezingen van 2021 bleek dat 25 van de toen gekozen 150 leden daar een juridische achtergrond hadden. Die nog geen zeventien procent staat in schril contrast met de verhoudingen rond het begin van de twintigste eeuw, toen ongeveer de helft jurist was, vertelde hoogleraar parlementaire geschiedenis Bert van den Braak destijds. Voor de Eerste Kamer gold hetzelfde. Juristen domineerden eeuwenlang de Nederlandse politiek. De rechtenstudie was dé bestuurlijke opleiding voor de politieke elite in de Republiek der Verenigde Nederlanden (de voorloper van het huidige Koninkrijk), en dat bleef nog lang daarna gelden. WEINIG JURISTEN BIJ BBB De BBB schuift in haar fractie van zestien leden – die vooral moeten toezien op wetgevingskwaliteit – relatief weinig juristen naar voren, maar levert wel twee gewezen magistraten. Robert Croll was voorheen rechter en president van de rechtbanken Arnhem en Zwolle-Lelystad. In het verleden was hij actief lid van het CDA. Een andere opvallende naam is die van voormalig officier van justitie Henk Marquart Scholtz. Ook hij was eerder verbonden aan een andere partij: namens Forum voor Democratie werd hij in 2019 statenlid in Groningen. Twee jaar later scheidde hij zich af en ging verder als eenmansfractie Ons Groningen. “Forum had helemaal geen provinciaal programma”, zei hij eerder dit jaar daarover in de Volkskrant. De op-een-na-grootste fractie wordt gevormd door volksvertegenwoordigers van twee partijen, GroenLinks en de Partij van de Arbeid. Daaronder maar liefst twee ex-rechters: voormalig media-advocaat en straf- en jeugdstrafrechter Gala Veldhoen (GL) en oudrechter en Tweede Kamerlid Jeroen Recourt (PvdA). Onlangs luidden deze senatoren nog gezamenlijk in NRC de noodklok over de wijze waarop de rechtsstaat vaak het onderspit delft tegen politieke belangen. Namens de PvdA werd ook Artie Ramsodit gekozen. Zij studeerde rechten in Amsterdam, promoveerde in Utrecht en is tegenwoordig onder meer lid van verscheidene raden van toezicht en commissarissen. De VVD moet het hebben van één meester in de rechten: Rian Vogels. Zij was voorzitter van de Integriteitskamer Sint Maarten en senior rechter bij verschillende rechtbanken. D66 is relatief gezien de hofleverancier van juristen in de Eerste Kamer. De vijfkoppige fractie telt drie meesters: docent en onderzoeker Willemijn Aerdts (Universiteit Leiden), voormalig advocaat en rechter te Alkmaar Boris Dittrich (met vele dienstjaren op de telFOTO: KARIN BORGHOUTS, HAPPEL CORNELISSE VERHOEVEN ARCHITECTEN

RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=