MR. 4 2023 / 3 redactioneel Rechters mogen elkaar niet voor de voeten lopen met uitgesproken meningen, zeker niet in lopende zaken. Anderzijds blijkt uit een arrest van de Hoge Raad dat een rechter wel een zekere uitingsvrijheid heeft. De kwestie is actueel door twee zaken: van raadsheer Charlotte van Rijnberk (gerechtshof Den Haag) en van rechter Nathalie van Waterschoot (rechtbank Noord-Nederland). Van Rijnberk promootte een door haar broer geschreven complotboek over het onderzoek naar de MH17. Volgens het boek was het onderzoek gebaseerd op manipulaties en leugens, en dreigde een rechterlijke dwaling. De raadsheer benaderde rechters, officieren van justitie, een advocaat-generaal en de Tweede Kamer. De Hoge Raad berispte haar omdat ze het vertrouwen in het gezag en de onpartijdigheid van de rechterlijke macht heeft ondermijnd. Niet veel later nam ze − onvermijdelijk − zelf ontslag. Ook bestuursrechter Nathalie van Waterschoot werd berispt, door haar rechtbankpresident Fred van der Winkel. Hij nam die maatregel omdat Van Waterschoot op LinkedIn, op persoonlijke titel, betoogde dat ‘de overheid en de familierechtspraak een ernstige vorm van eenzijdig geweld tegen vrouwen en kinderen laten voortduren en zelfs faciliteren’. Van Waterschoot heeft al langer kritiek op de familierechtspraak. Volgens de president heeft ze met haar uiting afbreuk gedaan aan het gezag en het maatschappelijk vertrouwen in de rechter. De vraag is of dat zo is. In het arrest over de kwestie-Van Rijnberk zegt de Hoge Raad dat een rechter buiten de rechtszaal meningen mag verkondigen over maatschappelijke kwesties, maar moet meewegen of die uitingen invloed kunnen hebben op gezag en onpartijdigheid van de rechterlijke macht. Wat betekent dit in de praktijk? Van Waterschoot kreeg een berisping, maar Jos Silvis, de vorige procureur-generaal bij de Hoge Raad, zei eerder dat de Rechtspraak kritische rechters als Van Waterschoot nodig heeft. En Silvis’ opvolger Edwin Bleichrodt zei in april in Mr.: “Het is niet verstandig om als rechter onderdeel te worden van een maatschappelijke controverse over rechterlijke uitspraken. Maar als de rechtsstaat wezenlijk in gevaar is, wordt wel verwacht dat de rechter zich uitspreekt.” Het is nu onduidelijk hoe ver rechters kunnen gaan in het maatschappelijk en juridisch debat. Vrijheid van meningsuiting is een gevoelig onderwerp voor rechters; het arrest over Van Rijnberk is een goede aanleiding voor hen om, ook buiten juridische procedures om, met elkaar in gesprek te gaan over hun uitingsvrijheid. Uitgesproken rechters Mr. is hét onafhankelijk magazine voor juristen. Het bericht, belicht en becommentarieert actuele zaken in de juridische wereld. De oplage van Mr. is 20.000; het blad verschijnt zes keer per jaar. Mr. heeft een website, www.mr-online.nl, en kent ook een wekelijkse nieuwsbrief. Informatie over Informatie over abonnementen en adreswijzigingen: zie verderop onder Abonnementen en Adreswijzigingen. Redactieadres Donkere Spaarne 14 rd, 2011 JG Haarlem mail: redactie@mr-magazine.nl Redactie Michiel van Kleef (managing editor), mr. drs. Michel Knapen (nieuwsredacteur), mr. Sam Maasbommel (nieuws- redacteur), mr. Karen Rijlaarsdam (eindredacteur), drs. Christa Rompas (bureauredacteur) Vaste medewerkers mr. Jurjen Boorsma (Arrest van de maand), mr. Alieke Bruins, mr. Peter Louwerse, drs. Michiel Rohlof (Dealmakers), mr. Wouter Rohlof, mr. Henriette van Wermeskerken Fotografie Chantal Ariëns, Chris van Houts, Geert Snoeijer Website www.mr-online.nl Webmeester Richard de Vries mail: webmeester@mr-magazine.nl Uitgeverij Uitgeverij Mr. BV Paul Krugerkade 45A, 2021 BN Haarlem Charley Beerman (publisher) mail: beerman@mr-magazine.nl Ontwerp & vormgeving colorscan bv, www.colorscan.nl Drukwerkinkoop en productiebegeleiding RVV/Grafisch, Almere Media-advies Bas van Wooning, 023 – 711 3200 mail: vanwooning@mr-magazine.nl Abonnementen Gratis voor alle als zodanig in Nederland werkende juristen en wo-studenten rechten. Ga hiervoor naar www.mr-online.nl/abonneren Adreswijzigingen en opzeggingen www.mr-online.nl/abonneren Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever openbaar worden gemaakt of verveelvoudigd. ISSN 1388-3372 Copyright Uitgeverij Mr. BV 2023 MICHIEL VAN KLEEF managing editor (vankleef@mr-magazine.nl)
RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=