Mr.

Mr. 6 2018 / 45 SOFT SKILLS H et zal niemand zijn ontgaan dat er veel ontwikke- lingen zijn op het gebied van legal tech. Een term als ‘disruptie’ wordt in dat verband al snel te pas en te onpas gebruikt in samenhang met een digitale ont- wikkeling als blockchain. Een aantal advocatenkantoren heeft inmiddels blockchainteams. Niet zo verwonderlijk dus dat bij OSR Juridische Opleidin- gen het komend studiejaar een aantal cursussen over het onderwerp op de agenda staat. “Er is de afgelopen tijd al veel over geschreven”, zegt directeur Michiel van Berckel Smit, “maar juridisch is het – zo merken wij − eigenlijk nog vrijwel onontdekt. Ons onderwijs is voor 2018 ener- zijds gericht op awareness en anderzijds op de toepassing van de blockchain binnen het werkveld van advocaten en bedrijfsjuristen. Wij schatten in dat het zwaartepunt bij advocaten meer ligt op de combinatie blockchain en smart contracts . Voor bedrijfsjuristen is weer relevanter wat het effect van de blockchain op de bedrijfsprocessen kan zijn.” TOENAME CONTACTONDERWIJS Maar hoezeer digitale ontwikkelingen ook in de belang- stelling staan, bij PAO Juridische Opleidingen van de Uni- versiteit Leiden ziet men ook een tegenbeweging ont- staan. Althans wat betreft de digitale leermethoden. “Wij geven ongeveer 150 cursussen per jaar en wij zien juist een toename van het contactonderwijs”, zegt directeur Marco van der Ree. “Wij merken dat onze deelnemers het prettig vinden om naar een cursus toe te gaan en het waarderen dat zij even niet achter hun bureau naar een computerscherm hoeven te kijken. Veel van het postaca- demisch onderwijs wordt in de oude Leidse Sterrewacht en het Academiegebouw gegeven. Mensen waarderen de sfeervolle omgeving. Ook onze docenten worden er niet blij van om voor een webinar de hele tijd naar een rode stip op een camera te moeten kijken… Zij vinden het leu- ker om interactie met mensen te hebben. Er zijn wel plannen om video-on-demand meer te ontwikkelen, maar ook dat zal een blended vorm krijgen: dus altijd in combi- natie met contactonderwijs.” SPECIALISATIE Van der Ree ziet wel de effecten van een generatiewisse- ling: “De jongere generatie brengt een verandering mee in het aanbod. Jonge juristen specialiseren zich tegen- woordig veel eerder. De advocaat die op bijna alle juridi- sche vakgebieden actief is, bestaat nauwelijks meer. In elk rechtsgebied is het aanbod dusdanig breed dat wij ook