Mr.

Mr. 3 2018 / 57 L aatst las ik Team of teams , van generaal Stanley McChrystal. De vraagstelling in het boek is wat er zal gebeuren als de flexibiliteit, het aan- passingsvermogen en de cohesie van een klein slag- vaardig teamwordt gecom- bineerd met de macht en kracht van een grote organisatie. Hij be- schrijft zijn spannende ervaringen binnen het Amerikaanse leger in de strijd tegen Al Qaeda. In die strijd leerde hij dat con- ventionele militaire operaties faalden. De militairen streden tegen een gedecentra- liseerd en flexibel netwerk dat na aansla- gen snel opging in lokale gemeenschap- pen. McChrystal slaagde er in om tijdens een gruwelijke oorlog netwerken te bou- wen die snelle en transparante communi- catie en intelligence combineerden met laag georganiseerde beslissingsbevoegdheid en daadkracht. Zo werd het leger daar een ‘team van teams’. Deze lessen zijn ook toe te passen in de burgersamenleving. Orga- nisaties kunnen aan kracht winnen als kleine groepen met mandaat de ruimte krijgen om te experimenteren. Bedrijven worden als het ware in start-ups verdeeld: flexibele aanpassingen aan de markt en vooral ruimte om binnen mandaat beslis- singen te nemen. Dit concept is ook uit- stekend te gebruiken in de aanpak van on- dermijnende criminaliteit! Na de bevrijding van Ad van Liempt is een boek dat de lezer meeneemt naar de lood- zware jaren 1945-1950, de wederopbouw van Nederland. Aan de hand van talrijke bronnen wordt de belevingswereld van de burger van die tijd beschreven, maar ook de politieke verwikkelingen en het moeizame herstel. In een mooie schrijfstijl, ik las het in één adem uit, heel boeiend. Twee onder- werpen die aan de orde komen licht ik er even uit. Ten eerste de manier waarop de justitiële autoriteiten uiteindelijk de be- rechting van collaborateurs ter hand na- men: drie jaar na de bevrijding zaten de gevangenissen en interneringskampen nog vol collaborateurs, deels berecht. Een enorme opgave! Van de 140 doodvonnissen werden er veertig uitgevoerd en honderd veroordeelden kregen gratie. Die gratiepro- cedure was blijkbaar wel ondoorzichtig, getuige het citaat: “een aantal van 140 exe- cuties zouminder morele kater hebben na- gelaten dan de onvoorspelbare uitkomsten van de binnenskamers gratieprocedure.” HET NACHTKASTJE VAN GERRIT VAN DER BURG Het nachtkastje van procureur-generaal Gerrit van der Burg zou bezwijken onder de last van de boeken die nog ongelezen in de boekenkast staan. De vakantie is voor hem dan ook één groot inhaalfeest. Toch lukt het hem ook tussendoor wel om af en toe een interessant boek te lezen. DOOR GERRIT VAN DER BURG Het tweede onderwerp dat er uit springt is de‘oorlog in de kolonie’, een ingewikkelde en schrijnende periode in onze geschiede- nis. Indrukwekkend beschreven onder meer door de weergave van een aantal brie- ven van Nederlandse mannen overzee. Als laatste noem ik de gedichtenbundel Lange armen van de huidige dichter des vaderlands Ester Naomi Perquin. Ze heeft op uitnodiging van de politie een paar maanden meegelopen met verschillende politiemensen en heeft gedichten geschre- ven op basis van hun verhalen, herinne- ringen en optreden. De gedichten zijn prachtig en indrukwekkend en geven een indringende kijk op de praktijk en verant- woordelijkheden van politiemensen die zij voor u en voor mij elke dag waarmaken. Zoals het gedicht ‘Terug’ eindigt: “maar soms zie ik het water nog. Het vreemde licht. Dat kinderhandje voor het raam.” Ontroerend en indringend. Gerrit van der Burg is voorzitter van het College van procureurs-generaal. FRISO KEURIS