Mr.

Mr. 8 2018 / 21 Snel op de hoogte zijn van actuele ontwikkelingen in het recht? Ook daarvoor kunt u in Mr. terecht. In de rubriek Snelrecht belichten vooraanstaande juristen periodiek de ontwikkelingen op hun rechtsgebied. NOTARIEEL RECHT WETSVOORSTEL ÉN OPMERKELIJK OORDEEL HOGE RAAD H et huwelijksvermogensrecht is geen rustig bezit. Is de Wet beperking gemeenschap van goederen net ingevoerd, wordt al meteen een nieuwe wetswijziging aangekondigd en voor internetconsultatie vrijgegeven: het ontwerpwetsvoor- stel‘Wet wegnemen notariskosten bij algehele gemeenschap van goederen’, om degenen te plezieren die de oude algehele gemeen- schap van goederen verkiezen boven het nieuwe wettelijke stel- sel. De kritiek op dit voorstel liegt er niet om: zowel de notarissen als de ambtenaren van de burgerlijke stand zien het niet zitten. Zonder notaris lekker goedkoop in de algehele gemeenschap van goederen trouwen? Waar blijft dan de voorlichting en de advise- ring? De ambtenaar van de burgerlijke stand is in ieder geval niet van plan die taak op zich te nemen. De Hoge Raad heeft een interessante uitspraak gedaa n (HR 6 juli 2018, ECLI:NL:HR:2018:1102) o ver een geval waarin de testateur tijdens leven kennelijk was vergeten een begunstiging in een le- vensverzekeringspolis aan te passen aan gewijzigde omstandig- heden (echtscheiding en nieuwe relatie, terwijl hij zijn kinderen had onterfd). Mag de nieuwe relatie als begunstigde ingelezen worden? Mogen de onterfde kinderen aan- spraak maken op de begunstiging die on- gewijzigd is gebleven? Het hof oordeelde dat latere verklaringen en gedragingen wel tot de conclusie voe- ren dat erflater op een later moment (en tot aan zijn overlijden) de bedoeling had dat de nieuwe partner als begunstigde van de levensverzekeringen zou gelden en dat hij in de veronderstelling verkeerde dat de uitkeringen daaruit aan haar zouden toekomen. Onder die omstandigheden is naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaard- baar dat de kinderen zich op de aanwijzing als begunstigden beroepen. Dat oordeel wordt door de Hoge Raad in stand gehou- den. Dat is een opmerkelijk oordeel, omdat het de deur openzet om uiterste wilsbeschikkingen − of die nu in de vorm van een begunstiging in een levensverzekering of in de vorm van een testament worden gemaakt − onderuit te halen met als argu- ment: de erflater wil het nu niet meer, maar is vergeten zijn uiterste wil aan te passen. Leon Verstappen is kantooradviseur bij Hekkelman Advocaten en Notarissen en hoogleraar privaatrecht aan de Rijksuniversi- teit Groningen. FINANCIEEL RECHT ONBETROUWBARE OVERHEID NIEUW RISICO BIJ FINANCIËLE PLANNING Z ijn we nou nog echt verbaasd over het feit dat kiezers meer en meer het vertrouwen in de politiek en de overheid aan het verliezen zijn? De overheid lijkt steeds meer een risico- factor te zijn waarmee bij fundamentele financiële beslissingen rekening gehouden moet worden. In de Miljoenennota 2018 zat een flinke onaangename verrassing: de onverwachte versnelling van de beperking van de hypotheekrenteaftrek. In plaats van met 0,5% per jaar tot 38% (in 2042) wordt deze nu met 3% per jaar in drie jaar tijd ingeperkt tot 37,05% (in 2023). Gevolg: honderden of zelfs duizenden euro’s onverwachte extra lasten volgens bereke- ningen van d e belastingspecialisten van PwC. Geraakt worden mensen die in het leeuwendeel van de gevallen voor dertig jaar financiële verplichtingen zijn aangegaan. Bij het nemen van die financiële beslissing hebben ze op z’n best rekening kunnen houden met de aangekondigde geleidelijke afbouw van de renteaftrek. En nu worden ze overvallen door deze ingreep. Met grote financiële consequenties. Hun ver- wachtingen moeten nu worden bijge- steld, maar zij zitten klem. Een terug is er niet: de beslissing is genomen, con- tracten zijn gesloten. En het oplossen? Versneld aflossen zal lang niet voor ieder- een een optie zijn. De betaalbaarheid van de hypotheek is bij het aangaan ervan getoetst op basis van de oude uitgangs- punten: of die betaalbaarheid er nog is na deze beperking van de hypotheekren- teaftrek zal in een flink aantal gevallen de vraag zijn. Met als mogelijk risico: gedwongen verhuizing, een toegenomen risico op gedwongen verkoop of zelfs wel executie. In het Belasting- plan dat minister Hoekstra van Financiën op Prinsjesdag naar de Tweede Kamer stuurde, wordt erkend dat de maatregel som- mige huiseigenaren rauw op het dak kan vallen. Dat is een un- derstatement. Voor financiële planners en vermogensadviseurs is die onbe- trouwbaarheid een significante factor om rekening mee te hou- den in nieuwe plannen. Voor bestaande financiële plannen be- tekent het dat een update nodig is. Daarin moet niet alleen de lagere renteaftrek wordt meegenomen, maar ook het toegeno- men risico van de onbetrouwbare overheid worden ingeprijsd. Het is tijd mijn kennis over onrechtmatige overheidsdaad en onrechtmatige wetgeving op te frissen. Hoe zat dat ook al weer? Dit schreeuwt om een Snelrechtbijdrage op dat gebied! Advocaat William Schonewille is partner bij BarentsKrans.