Mr.

Mr. 7 2018 / 43 dankzij de inzet van een AI-tool om documenten samen te vatten in het kader van due diligence”, vertelt Van Kranenburg. ALGORITMES Legal tech zal juristen nooit overbodig maken, want een technische oplossing staat of valt met de input door des- kundigen. Dat vraagt wel wat van de opleiding van juris- ten. Zowel CMS als Clifford Chance besteden in hun in- terne Law Academy’s veel aandacht aan legal tech. Clifford Chance biedt via een global tech academy niet alleen een digital awaress course, maar medewerkers kunnen ook leren coderen. Ook op de universiteiten en hogescholen gebeurt dat. “Elke jurist zal zich moeten verdiepen in legal tech”, vindt Van Kranenburg. “Het moet gewoon onderdeel van de basiskennis zijn, net als burgerlijk recht dat is. Verdiep je je niet in legal tech en zorg je niet dat je kennis op peil is, dan mis je als ju- rist de boot.” Erik Vermeulen, bedrijfsjurist bij Signify (voormalig Philips Lighting) en hoogleraar Business and Financial Law in Tilburg, is het daar helemaal mee eens. Hij do- ceert ‘Coding for lawers’ aan masterstudenten in Tilburg en in de VS en is bezig modules te ontwikkelen voor postacademisch onderwijs en voor online gebruik, want de vraag naar opleiding is groot. “Legal tech gaat veel verder dan technologische oplossingen voor simpel juridisch werk”, zegt Vermeulen. “Wil je je rol als jurist op een goede manier vervullen, dan treedt je op als een ‘transac- tion engineer’, degene die zorgt dat trans- acties tot stand kunnen komen. Alleen zul je als transaction engineer steeds vaker met digitale technologieën zoals blockchain, smart contracts en kunstmatige intelligen- tie te maken krijgen, naast of in plaats van de traditionele contractuele bepalingen. We leven in een wereld die steeds meer wordt beheerst door computercode, door computerprogramma’s. We zien dit al in andere indus- trieën waar algoritmes en computerprogramma’s steeds vaker de traditionele rol van managers overne- men. Vergelijk Airbnb maar eens met de traditio- nele hotels. De invloed van digitale technologieën op het juridisch werk zal al- leen maar toenemen in het tijdperk van the Internet of Things. Dingen zullen va- ker met elkaar communi- ceren, maar ook vooraf ge- programmeerde ‘overeenkomsten’ met elkaar aangaan. Die kun je niet op de traditionele manier benaderen.” TOEKOMST Vermeulen zegt niet dat juristen programmeurs moeten worden, maar vindt wel, net als Van Kranenburg, dat ze moeten begrijpen hoe computercode werkt. De techneu- ten die codes maken weten meestal niet hoe transacties werken. Bovendien biedt legal tech interessante moge- lijkheden voor juristen, zowel voor bedrijfsjuristen als voor advocaten, signaleert Vermeulen. Bulkwerk zal worden geautomatiseerd en algoritmes zul- len daarbij een steeds belangrijkere rol spe- len. Het hoogwaardige intellectuele werk blijft over. Het interessante werk. “Advoca- ten kunnen een grote rol bij de ontwikke- ling van legal tech hebben omdat zij over grote aantallen data, contracten, beschik- ken die nodig zijn om kunstmatig intelli- gente oplossingen te leren”, zegt Vermeu- len. “Advocatenkantoren moeten legal tech op hun radar hebben. Ze moeten wel mee- gaan, anders verliezen ze cliënten. Grote bedrijven swit- chen makkelijker van kantoor dan vroeger. Bovendien zijn er andere, zeer actieve, spelers op de markt, zoals accountants.” Wie als jurist goed wil functioneren, verdiept zich in le- gal tech, benut de mogelijkheden en begrijpt hoe compu- terprogramma’s werken, zonder zelf programmeur te worden. Want de jurist van de toekomst is niet de eendi- mensionale jurist die een advies schrijft, maar een trans- action engineer die de weg weet in de wereld van kunstmati- ge intelligentie, blockchain en smart contracts. “En die toekomst is al aangebroken”, zegt Vermeulen. “PROGRAMMEUR HOEF JE NIET TE WORDEN, MAAR EEN JURIST MOET WEL WEET HEBBEN VAN COMPUTERCODE” CODING FOR LAWYERS Samen met Mark Fenwick (Kyushu University, Ja- pan) en Wulf Kaal (University of St. Thomas, Minne- sota) publiceerde Erik Vermeulen op 20 augustus het paper Legal Education in a Digital Age: Why ‘Coding for Law- yers’ Matters op SSRN (Social Science Research Net- work): papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_ id=3227967 ErikVermeulen (Signify / Tilburg University) LEGAL TECH