Ik heb voor dit artikel verschillende mensen uit mijn omgeving een paar korte vragen gesteld over hun stages en ga ik in dit artikel een aantal problemen bespreken die mij opvielen.
Meer lasten dan baten
Mijn vriend die een mbo-niveau 4 sport en bewegen opleiding doet moet voor zijn opleiding 4 stages lopen, waarvan twee in de zomervakanties. Deze worden enorm aangeraden in het buitenland te doen omdat zijn werkveld, de outdoor sporten, zich voornamelijk in Zuid-Europa vestigen. Afgelopen zomer liep hij hierbij tegen een groot aantal problemen aan. De voornaamste daarvan: de kosten. De stage was in Zuid-Frankrijk waar hij outdoor activiteiten ging begeleiden. De reis naar de bestemming was alleen al minimaal 400 euro voor de heenweg. Wel kreeg hij grotendeels kost en inwoning op zijn stage, maar verder niet betaald. Buiten het feit dat hij slechte tot geen begeleiding kreeg en zich dus meer een gratis werknemer voelde, heeft de stage hem meer dan 800 euro gekost aan alleen al vervoer. In de stageovereenkomst vanuit school wordt aangegeven dat een stage geen financiële winst hoeft op te leveren maar ook zeker niet voor grote verliezen mag zorgen, maar na verschillende discussies had de werkgever hier nog steeds lak aan.
Waar blijven mijn stageverslagen?
In een kort gesprek met een goede vriend die mbo-onderwijs-assistent heeft gevolgd kwam naar voren dat veel van zijn klasgenoten allemaal hetzelfde probleem hebben gehad. Stagebegeleiders die verslagen en vragenlijsten niet op tijd inleveren en beoordelen. Als studenten worden wij heel hard afgerekend op te laat zijn en te laat inleveren, maar dit bleek niet te gelden voor de begeleiders. Je opleiding moeten mededelen dat jij iets te laat inlevert omdat een essentieel deel van je begeleider mist is natuurlijk wel heel zuur, vooral als je al vier dagen per week onbetaald werkt voor het bedrijf van de begeleider.
Begeleiding aub?!
Een vriendin die hbo-diëtiek doet in haar laatste jaar vertelde dat ze eens met haar stage heeft moeten stoppen door de matige begeleiding vanuit de begeleiders. Het bedrijf dat specialiseerde in voeding voor mensen met chronische en terminale ziektes liet haar zelf zonder begeleiding van een ervaren diëtist mensen begeleiden. “Ik had hiervoor alleen maar geleerd vanuit boeken en een paar mensen uit mijn omgeving als schoolopdracht geholpen, maar nooit onbekende mensen die bijvoorbeeld diabetes of kanker hebben. Ik vond het heel interessant en belangrijk om deze mensen te helpen, maar was vaak bang dat ik de verkeerde adviezen gaf en kon niet altijd bij mijn begeleider terecht.” Omdat ze een medische stage had luisterde alles heel nauw en waren haar adviezen voor de cliënten heel belangrijk. “Ik kon de verantwoordelijkheden die ik had niet voor mezelf verantwoorden en moest dus besluiten te stoppen. Het voornaamste van een stage is dat je leert over de praktijk en door ineens mensen te mogen begeleiden zonder dit eerder zo gedaan te hebben was een hele verandering. Voor mij illustreert dit voorbeeld de grote verantwoordelijkheden die je als stagiair soms plots hebt. Vooral in de medische sector is het natuurlijk heel belangrijk een goede begeleider te hebben die meekijkt.”
Hoge werkdruk, geen beloning
Mijn beste vriendin spreek ik vaak over stages, ze zit in haar laatste jaar hbo fysiotherapie. Ze heeft drie stages moeten lopen en is heel tevreden met haar stageplekken. Wel hoorde ze van veel klasgenoten dat het anders liep voor hen. Ze gaf aan dat als je een stagiair bent, je echt extra moet zijn en niet moet worden beschouwd als een volledige medewerker. Je moet samen met een begeleider werken en echt eigenlijk overtollig zijn. “Zo leer je het meest,” zegt ze. “Als stagiair moet je nog veel leren, en als je al gelijk een hoge werkdruk hebt kan de kwaliteit van je werk daar enorm onder lijden.” Volgens haar hoort bij de werkdruk die je voor het bedrijf op je neemt ook een beloning. Ze stelt dat als je volledig voor ze werkt ook minimaal het minimumloon moet verdienen aan je stage. Verder benoemde ze dat stage heel veel tijd kost en dat haar privé en eigen werk daaronder moest lijden vanwege de hoeveelheid tijd die ze eraan moest besteden. Door niet betaald te krijgen voor stage en minder te kunnen werken merkte ze dit enorm in haar portemonnee.
Conclusie
Ondanks sites als stagemarkt.nl en leerbedrijf keurmerken gebeurt er dus kennelijk niet voldoende om stages passend en leerzaam te maken. Veel studenten kijken tegen hun stage op en hebben na afloop meer opluchting ervan af te zijn dan dat ze het leuk vonden om met hun werkveld in aanraking te komen. Dit tezamen maakte voor veel van mijn vrienden dat zij zich meer een onbetaald werknemer voelde dan een stagiair. Allemaal gaven ze aan dat de begeleiding essentieel is om je stagiair te voelen en dat je je al snel een onbetaald werknemer voelt door slechte begeleiding en hoge verantwoordelijkheden.
Food for thought
Wie reguleert stages nou? Welk ministerie draagt de verantwoordelijkheid voor deze studenten van hun stages? Wat kan wet- en regelgeving doen om stages zo leerzaam en goed mogelijk te laten zijn?