Het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum heeft onderzocht of dit Civil Resolution Tribunal (CRT) meerwaarde kan hebben voor de Nederlandse praktijk. Nu beginnen conflicten tussen burgers onderling of met bedrijven bij de (kanton)rechter – een complexe procedure volgens het regeerakkoord Vertrouwen in de toekomst. Beter is het om alledaagse conflicten op te lossen buiten de rechter om.
Civil Resolution Tribunal
Het Canadese Civil Resolution Tribunal kan dienen als inspiratie. Ook in Canada moest er een dienstverlening komen die beter aansloot bij de behoeften van burgers, en dus een toegankelijker, sneller en goedkoper alternatief voor de rechtbank. Bij het CRT verloopt de procedure volledig digitaal, er komt geen advocaat aan te pas en de partijen moeten eerst mediation hebben geprobeerd voordat het CRT om een beslissing kan worden gevraagd. De geschillen gaan meestal over kleine geldvorderingen of conflicten in appartementsgebouwen (geluidsoverlast, renovatiekosten). Uit onderzoek blijkt dat een ruime meerderheid van de deelnemers tevreden is over het CRT: de online diensten zijn eenvoudig te gebruiken, ze voelen zich eerlijk behandeld en het geschil is tijdig afgehandeld.
Juridische waarborgen
Ook het WODC constateert dat een procedure bij het CRT goedkoper is dan bij de Nederlandse kantonrechter. Maar bij de kantonrechter gaat het wel zo’n vier weken sneller dan bij het CRT. Ook lijken de juridische waarborgen bij het CRT minder sterk dan bij de Nederlandse kantonrechter: er zijn daar minder formele mogelijkheden om standpunten naar voren te brengen en een mondelinge behandeling is een uitzondering. Hetzelfde geldt voor burgers die zich willen laten bijstaan door een advocaat. Daarnaast lijkt de borging van onafhankelijkheid en onpartijdigheid bij het CRT minder sterk dan bij de Nederlandse kantonrechter.
Burgergerichte benadering
Wel valt de burgergerichte benadering van het CRT op. De website leidt rechtzoekenden er vanzelf doorheen. Om bij de juiste informatie, instrumenten of verwijzingen te komen, hoeven ze slechts een paar eenvoudige vragen te beantwoorden. Zo kunnen ze op één plek de opties vinden voor het aanpakken van bepaalde geschillen en daar ook een procedure starten. Die burgergerichtheid is volgens het onderzoek van belang voor de vraag of een instantie zoals het CRT wel de erkenning kan krijgen van professionals en burgers als deze geschilbeslechting buiten de rechtspraak om wordt vormgegeven.
