Nieuwe wetten en regels in 2020

Delen:

Depositphotos_308429260_s-2019
beeld: Depositphotos

Nieuw jaar, nieuwe regels. De Regeling ‘onwerkbaar weer’ is ingevoerd, de fiets van de zaak is fiscaal aantrekkelijker geworden en de dienstplicht geldt voortaan ook voor vrouwen (al is ook voor hen de opkomstplicht opgeschort). Om maar wat te noemen.

Zoals ieder jaar is ook per 1 januari 2020 weer een aantal nieuwe wetten en regelingen in werking getreden. Mr. zet een aantal belangrijke veranderingen op een rij.

Wet arbeidsmarkt in balans

Door de Wet arbeidsmarkt in balans (WAB), die is bedoeld om de kloof tussen vaste contracten en flexibele contracten kleiner te maken, verandert een aantal regels rond arbeidscontracten en ontslag.
Zo is een nieuwe ontslaggrond geïntroduceerd: de cumulatiegrond. Ontslag is voortaan ook mogelijk wanneer omstandigheden uit de verschillende ontslaggronden die via de kantonrechter lopen samen een redelijke grond voor ontslag opleveren. Bij ontslag op basis van de cumulatiegrond kan de rechter een extra vergoeding toekennen aan de werknemer.
Op grond van de WAB hebben werknemers vanaf 2020 vanaf de eerste dag van de arbeidsovereenkomst recht op een transitievergoeding bij onvrijwillig ontslag, in plaats van na twee jaar.
Werknemers die een payrollcontract krijgen, krijgen voortaan minimaal dezelfde arbeidsvoorwaarden en dezelfde rechtspositie als werknemers die in dienst zijn bij een bedrijf.
Werkgever en werknemer kunnen vanaf 2020 drie tijdelijke contracten in drie jaar aangaan (tot en met 31 december 2019 waren drie tijdelijke contracten in maximaal twee jaar). Daarna heeft de werknemer recht op een vast contract.

Wet normalisering rechtspositie ambtenaren

De arbeidsverhouding van ambtenaren wordt ‘genormaliseerd’, wat wil zeggen dat hun rechtspositie zoveel mogelijk hetzelfde wordt als die van werknemers in het bedrijfsleven. Een aantal groepen is uitgezonderd van de Wet normalisering rechtspositie ambtenaren (Wnra). Zo behouden onder andere politieke ambtsdragers, de rechterlijke macht, defensie- en politieambtenaren, notarissen en gerechtsdeurwaarders hun publiekrechtelijke rechtspositie.
Als gevolg van de wet moeten een paar honderdduizend aanstellingen worden omgezet in arbeidsovereenkomsten. Advocaten en juridische adviseurs in het arbeids- en ambtenarenrecht zijn al maanden druk met de invoering van  de Wnra, zo bleek uit een artikel op mr-online.

Wet afwikkeling massaschade in collectieve actie

Het wordt voor gedupeerde consumenten en bedrijven makkelijker om bij de rechter gezamenlijk een schadevergoeding te claimen bij een bedrijf. De Wet afwikkeling massaschade in collectieve actie heeft een lange geschiedenis: al in 2011 vroeg toenmalig Tweede Kamerlid Sharon Dijksma (PvdA) de regering in een motie om een collectieve schadevergoedingsactie mogelijk te maken. De Consumentenbond pleitte daar al langer voor. In een artikel dat in november 2017 in Mr. verscheen, Massaclaim zonder massa, betoonden verschillende hoogleraren en een advocaat zich kritisch over het wetsvoorstel.

Wet partneralimentatie

De duur van de partneralimentatie gaat omlaag. Een ex-partner betaalt voortaan nog maximaal vijf jaar partneralimentatie, terwijl dat tot 31 december 2019 maximaal twaalf jaar was. Uit een enquête die de vereniging Familie- en erfrecht Advocaten en Scheidingsmediators (vFas) in december deed, bleek dat meer dan de helft van de scheidende stellen niet op de hoogte was van de gevolgen van de nieuwe wet. De laatste weken begon dat meer door te dringen. Gevolg: flinke drukte bij echtscheidingsadvocaten en mediators – nogal wat mensen wilden nog voor het nieuwe jaar een scheiding aanvragen.

Maximumstraf aantal delicten omhoog

Om criminaliteit effectiever te bestrijden, is op voorstel van minister Grapperhaus de maximumstraf van enkele delicten in het Wetboek van Strafrecht per 1 januari verhoogd. Het gaat om deelname aan een criminele organisatie (van zes naar tien jaar), wapenbezit (van vier naar acht jaar), aanzetten tot haat, discriminatie en geweld (van één naar twee jaar), kindermishandeling (met een derde omhoog bij stelselmatige mishandeling en mishandeling in een zorgrelatie) en het hinderen van hulpverleners (van één naar drie maanden).
Nieuw is de strafbaarstelling van misbruik van seksueel beeldmateriaal (wraakporno): hier staat een maximumstraf van twee jaar op.
Ook zijn de straffen voor een aantal verkeersdelicten in de Wegenverkeerswet 1994 en het Wetboek van Strafrecht omhoog gegaan. Zo is de maximale straf voor gevaarlijk rijden van twee tot zes maanden gevangenisstraf verhoogd, ook in zaken zonder letsel of schade. Automobilisten die door roekeloos rijden een ernstig ongeluk veroorzaken, kunnen maximaal zes jaar gevangenisstraf krijgen.

Wet herziening tenuitvoerlegging strafrechtelijke beslissingen

Door de Wet herziening tenuitvoerlegging strafrechtelijke beslissingen (Wet USB) verschuift de verantwoordelijkheid voor de uitvoering van straffen en maatregelen (die door de rechter of het Openbaar Ministerie zijn opgelegd) van het Openbaar Ministerie naar de minister voor Rechtsbescherming. Doel is straffen effectiever uit te voeren.

Wetten voor onvrijwillige zorg

Op 1 januari is de Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen (Wet Bopz) vervangen door twee nieuwe wetten voor onvrijwillige zorg: de Wet verplichte ggz (Wvggz) en de Wet zorg en dwang (Wzd).
De Wvggz regelt de rechten van mensen die te maken hebben met verplichte zorg in de geestelijke gezondheidszorg. Een belangrijke verandering is dat verplichte zorg straks ook buiten een ggz-instelling verleend kan worden. De Wzd regelt de rechten van mensen met een verstandelijke beperking en mensen met een psychogeriatrische aandoening (zoals dementie) die onvrijwillige zorg krijgen. Daarnaast regelt deze wet de onvrijwillige opname.

Lees meer over:

Delen:

Het belangrijkste nieuws wekelijks in uw inbox?

Abonneer u op de Mr. nieuwsbrief: elke dinsdag rond de lunch een update van het nieuws van de afgelopen week, de laatste loopbaanwijzigingen en de recentste vacatures. Meld u direct aan en ontvang elke dinsdag de Mr. nieuwsbrief.

Meest gelezen berichten

Van onze kennispartners

Juridische vacatures

Scroll naar boven