Persoonlijkheidstesten op de Zuidas

Delen:

“De MBTI werkt bijzonder goed! Na het invullen van de vragenlijst met honderd vragen, kreeg ik mijn profiel. In mijn profiel stond dat mensen zoals ik het fijn vinden om hun boekenkast op kleur te sorteren. Dit is precies wat ik doe! Het zegt dus daadwerkelijk iets!”

Mijn toenmalige baas sprak zijn waardering uit voor de methode die binnen ons kantoor wordt gebruikt om de samenwerking te verbeteren. Al het personeel moet verplicht een test doen en om het jaar kijken we naar de profielen binnen een afdeling en hoe deze kunnen samenwerken. Hier komen functieprofielen uit. Je bent meer introvert of meer extravert. Je bent meer sensing of intuitive, dan heb je nog een verschillende categorieën van thinking en feeling en judging en perceiving.

Na het beantwoorden van een uitvoerige vragenlijst in combinatie met een cursus waarbij verschillende testjes de uitkomst van mijn vragenlijst bevestigden kreeg ik een boekje met mijn profiel. Het was profiel ESFJ. In mijn ESFJ-profiel stond het volgende:

“ESFJ’s doen het liefst alles op een traditionele, aanvaarde manier. Om de harmonie niet te verstoren zullen ESFJ’s met anderen instemmen, wanneer ze maar kunnen.”

Ik staarde naar het papiertje voor me. Iedereen die mij kent, inclusief ikzelf, weet dat deze tekst niet echt van toepassing op mij is. Ik hou niet van conflicten, maar ik stem zeker niet altijd met anderen in. En ik ben ook allesbehalve traditioneel. Ik las verder.

“ESFJ’s hechten veel belang aan familie en sociale relaties. Ze horen er graag bij en houden van feestjes en tradities. Anderen beschouwen ESFJ’s doorgaans als:

  • Sociaal, hartelijk, enthousiast en energiek
  • Georganiseerd en ordelijk
  • (en wederom) Trouw aan tradities.’’

Eén blik op mijn bureau is al genoeg voor mijn collega’s om in lachen uit te barsten. Er staan mokken van jaren geleden met een laagje schimmel, belangrijke notities op geeltjes die verfrommeld tussen geprinte wetteksten liggen. En trouw aan tradities? Ik ben altijd de eerste om er een te breken.

Toegegeven: dat de uitslag van mijn test niet helemaal, of helemaal niet klopt, zegt niet zo veel over de betrouwbaarheid van de test. Hoe ik mij verhoud tot die test is niet objectief te meten, en als dat al zo was, een vorm van anekdotisch bewijs. Toch kon ik het horoscoopgevoel niet helemaal loslaten. Horoscopen zijn zo algemeen beschreven dat de uitkomst altijd ongeveer klopt. Dat is nog iets anders dan een persoonlijkheidstest. Persoonlijkheidstesten uit een willekeurig magazine kloppen omdat je eerst informatie over jezelf prijsgeeft die jou vervolgens in een bepaalde categorie indeelt. Op dit laatste is overigens niets tegen, een categorisering van jezelf kan je inzicht geven. Maar die categorieën moeten wel ergens op worden gebaseerd.  Tijd voor nader onderzoek.

Een paar muisklikken verder was ik een paar illusies armer. De MBTI-test heeft geen enkele wetenschappelijke grondslag, en enig (positief) effect op de samenwerking binnen een bedrijf is ook nooit bewezen. Ondanks dat de test ook nog bleek gebaseerd te zijn op een dubieuze spirituele leer uit het begin van de twintigste eeuw, geven veel Zuidas-kantoren er aanzienlijke bedragen aan uit, aan onder andere de trainers die cursussen komen geven.

Na afloop van het traject bleek pas hoeveel van deze test in ons systeem was gaan zitten. Na een cursus werd in het kantoor een tijd in negatieve zin gesproken over een vergadering waar te veel ‘e’tjes’ (extraverts) in zouden zitten. In algemene zin – als extravert – zou ik zeggen dat extraverts er eigenlijk nooit echt goed vanaf komen in dit soort tests. Extraverts zijn de mensen die praten voor hun beurt, voordat een presentatie is afgelopen al vragen willen stellen, praten voor ze denken, ja eigenlijk, waarvoor niet? Extraverts domineren de sfeer en houden geen rekening met anderen. Zet drie extraverts in een kamer en je hoort gegarandeerd heel hard gekakel: iedereen praat – nee roept – door elkaar heen. Introverts zijn daarentegen mensen die bedachtzaam zijn, bescheiden, eerst nadenken voordat ze iets zeggen, letten op de groepsharmonie, enfin: introverts zijn heel prettige mensen.

Ook was er een pijnlijk verschil merkbaar in de waardering van de collega’s die meer judging waren dan perceiving. De coach deelde ons op in twee groepen. Een grote groep was judging. Dat stond voor: goed plannen, afspraken nakomen, geleidelijk en gedecideerd naar een doel toe werken. Een andere groep was perceiving: zij deden vaker heel lang niets, om vervolgens op het laatste moment desnoods een nacht door te werken om iets af te hebben. Ze hadden minder respect voor deadlines.

“Deadlines, tja deadlines”, zei een advocate die onderdeel was van de perceiving groep. “Deadlines kunnen vaak opgeschoven worden, te laat is bijna nooit erg. Het ligt er ook aan wat voor deadline het is.”

Dit leidde tot tumult bij de judging groep. We begonnen door elkaar (zeker veel “e’tjes” in deze groep) tegen de andere groep te roepen. “Zo WERKT een deadline dus niet!” “Deadlines bestaan juist om gehaald te worden!” “Het woord zegt het al: een DEADline anders ga je … … dood!” riep ik opgewonden en dramatisch. De cursusleider greep in: “Ik merk dat het heel diep zit, terwijl die andere groep heus ook veel doet, hun brein is tijdens het proces van nietsdoen veel actiever dan dat van jullie.”

Ik weet niet of dat hielp.

 

Delen:

Het belangrijkste nieuws wekelijks in uw inbox?

Abonneer u op de Mr. nieuwsbrief: elke dinsdag rond de lunch een update van het nieuws van de afgelopen week, de laatste loopbaanwijzigingen en de recentste vacatures. Meld u direct aan en ontvang elke dinsdag de Mr. nieuwsbrief.

Meest gelezen berichten

Van onze kennispartners

Juridische vacatures

Scroll naar boven