Het draagplichtoverleg tussen de Nederlandse Staat, de NAM, Shell en ExxonMobil is uitgemond in een akkoord op hoofdlijnen. De NAM en haar aandeelhouders Shell en ExxonMobil zien af van een schadeclaim op de Staat voor het gas dat na 2030 in het Groningenveld achterblijft. Wel stijgt het winstaandeel van de NAM uit de exploitatie vanaf dit jaar van 10% tot 27% en daalt het Staatsaandeel navenant tot 73%. Voorts verstrekken de aandeelhouders garanties voor de nakoming van de verplichtingen van de NAM.
Volgens artikel 6.5 van het Akkoord zullen Shell en ExxonMobil erop toezien dat (a) NAM voorzieningen treft voor toekomstige verplichtingen voor schadeafhandeling en de versterkingsopgave. Het adjectief ‘voldoende’ ontbreekt hier. Dat is niet zo onder (b), dat ziet op voldoende voorzieningen voor NAM’s opruimingsverplichtingen. Shell en ExxonMobil zien er ook op toe dat (c) NAM steeds de beschikking zal hebben tot liquide middelen ter dekking van de getroffen voorzieningen. Ook hier had het woord voldoende niet misstaan.
Artikel 6.7 bevat de door Shell-bestuurder Van Loon in januari reeds aangekondigde, schriftelijke garantie van Shell voor de verplichting van de NAM tot voldoening van (60% van) de schade van de gedupeerde Groningers en van de kosten van de versterkingsoperatie. Zie hierover eerder mijn columns Van 403-verklaring tot Jinek-garantie en Het zwaard van Damocles boven de NAM. Shell Nederland BV en ExxonMobil Holding Company Holland LLC stellen zich hiertoe elk voor 50% garant tegenover de Staat.
Het is uiteraard een goede zaak dat zowel Shell als ExxonMobil hiermee hun maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen. Wel moet gezegd dat de garanties eindigen wanneer de gaswinning in het Groningenveld stopt of, in elk geval, op 1 januari 2035 (artikel 6.7). Voor schadegevolgen die nadien intreden gelden de garanties dus niet meer en staat de NAM alleen. Bovendien, het streven van de minister tot afbouw per 1 januari 2030 of zoveel eerder als mogelijk, brengt tegelijk het einde van de garanties vervroegd in beeld. Dat is een rare spagaatpositie. Weliswaar bepaalt artikel 6.7 ook dat Shell en ExxonMobil alsdan ‘passende zekerheden’ zullen stellen, maar wat die inhouden is nog volstrekt onduidelijk. Ten slotte, zou het niet passend zijn als de garanties door de topholdings van Shell en ExxonMobil werden verstrekt?
