Rechtbankpresident Maria van de Schepop van de Rechtbank Noord-Nederland heeft na alle commotie over een onveilig werkklimaat besloten om per direct af te treden. Ze nam dat besluit in samenspraak met voorzitter Henk Naves van de Raad voor de rechtspraak en haar medebestuursleden. Albert Ploeger, nu rechterlijk bestuurslid bij de rechtbank, zal haar taken waarnemen en is per direct benoemd tot waarnemend president.
Van de Schepop kwam onder vuur te liggen na een artikel op mr-online over onrust onder personeel over een angstcultuur. Ook kreeg het gerechtsbestuur het verwijt gebrekkig te communiceren. Het vertrek van de rechtbankpresident werd op maandag 28 oktober door de twee overige bestuursleden Albert Ploeger en Manon de Wilde toegelicht aan het personeel. Tijdens bijeenkomsten voor alle personeelsleden in de vestigingsplaatsen Groningen, Assen en Leeuwarden ging het er emotioneel aan toe, zegt een rechter die aanwezig was bij de bijeenkomst in Groningen. “Vooral het artikel op mr-online over het monddood maken van rechter Sietske Dijkstra is ingeslagen als een bom,” zegt deze rechter. “Mensen zijn boos en verontrust dat dergelijke toestanden zich voordoen binnen de rechtbank.” Alleen al in Groningen trok de bijeenkomst meer dan honderd mensen. Velen waren opgelucht over het vertrek van Van de Schepop. “De hoop is dat er nu een nieuwe start kan komen,” zegt de rechter. “En dat de werkdruk wordt aangepakt en dat het gerechtsbestuur en de managers zich niet langer begeven in domeinen die tot de rechter behoren.”
Vertrouwenskwestie
In een verklaring op de website van de rechtbank zegt Van de Schepop: “De onrust bij de rechtbank Noord-Nederland van de afgelopen periode heeft uiteindelijk geleid tot een vertrouwenskwestie,” zegt Van de Schepop. “Dat schaadt het aanzien van de rechtbank. Dat betreur ik en ik neem daarin mijn verantwoordelijkheid. Daarom treed ik terug als president van de rechtbank. Het is belangrijk dat het vertrouwen in de rechtbankorganisatie terugkeert en ik wil dat proces niet in de weg staan.”
Onvermijdelijk
De Raad voor de rechtspraak, verantwoordelijk voor de aanstelling van bestuurders binnen de Rechtspraak, respecteert het besluit. Henk Naves, voorzitter van de Raad, zegt dat Van de Schepop zich ten volle heeft ingezet voor de rechtbank Noord-Nederland en voor de Rechtspraak als geheel. “Daar kan ik enkel waardering voor uitspreken. Het is erg spijtig dat de beslissing van vandaag onvermijdelijk bleek.”
Onderzoek
Albert Ploeger is een voorstander van een onderzoek naar de situatie in de Rechtbank Noord-Nederland. Keuzes daarin vragen om een zorgvuldige voorbereiding, meent Ploeger. Ploeger wil zich inzetten voor een goede rechtbank waar iedereen met plezier werkt.
De vakbond FNV Overheid is verrast door het opstappen van Van de Schepop. De bond blijft hameren op een onafhankelijk onderzoek naar de situatie in de rechtbank. “En ik heb Albert Ploeger nog niet horen zeggen dat hij een onafhankelijk onderzoek wil,” zegt vakbondsbestuurder Yntse Koenen.
Kwaad bloed
De kwestie rond Sietske Dijkstra draait om haar aftreden als voorzitter van de integriteitscommissie van de rechtbank. In juli van dit jaar maakte Dijkstra haar besluit per brief bekend aan het bestuur. Dat het rechtbankbestuur Dijkstra vervolgens heeft belemmerd om deze brief op het interne netwerk Intro te publiceren, heeft veel kwaad bloed gezet, bleek tijdens de bijeenkomst in Groningen. “Dat een collega zich geroepen voelt om de procureur-generaal bij de Hoge Raad in te schakelen, is veelzeggend,” zegt de eerder aangehaalde rechter. “Dan zal die collega zich flink geïntimideerd hebben gevoeld. Buitengewoon kwalijk.” Veel collega’s gaven uiting aan hun respect voor Sietske Dijkstra omdat zij de situatie heeft aangekaart.
In gesprek gaan
Aan waarnemend bestuurder Albert Ploeger werd gevraagd of hij Dijkstra alsnog toestemming gaat geven om de brief op Intro te publiceren en ter hand te stellen aan de mede-commissieleden. Volgens een aanwezige rechter weigerde Ploeger die toezegging te doen, maar wil hij wel met Dijkstra in gesprek gaan over de brief. Medewerkers vroegen zich ook af hoe het kan dat het gerechtsbestuur, na alarmerende berichten op Intro, niet eerder heeft gereageerd. Ploeger antwoordde dat het toen wijs leek om dat niet te doen, en dat het bestuur nu tot een ander inzicht is gekomen.
Werken aan vertrouwen
Ploeger wil de komende tijd gaan werken aan vertrouwen. Maar veel medewerkers lieten weten het moeilijk te vinden om hem dat vertrouwen te geven, omdat hij, als onderdeel van het gerechtsbestuur, medeverantwoordelijk is voor omstreden besluiten uit het verleden. “Hij is net zo verantwoordelijk als Maria,” zegt een rechter. Ploeger vroeg de zaal hem de ruimte te geven om het vertrouwen terug te winnen en vroeg ook nadrukkelijk om dat vertrouwen. Toen bleef het volgens de rechter angstvallig stil in de zaal. Een andere rechter zei over de berichten over een angstcultuur: “Ik voel zelf geen angst, maar als collega’s zich wel onveilig voelen, moet dat onderzocht worden.”
Dit bericht is aangevuld op 29 oktober.
