Mr.

48 / Mr. 6 2020 blijven. Dat is nu net de kern van een rechtsstaat.” EUTHANASIEZAAK Het arrest over euthanasie bij voort- schrijdende dementie is voor Feteris een mijlpaal in de strafsector. “Het was een complexe materie en de maatschap- pelijke praktijk had grote behoefte aan duidelijkheid. Er was jarenlang geen strafrechtelijke vervolging op dit gebied geweest, dus de rechter was lang niet in de gelegenheid om er iets over te zeg- gen. Toen die mogelijkheid kwam, heeft de strafkamer van de Hoge Raad die aangegrepen om een groot aantal uit- gangspunten te formuleren. De arts had bij de rechtbank gelijk gekregen. Om- dat het OM niet in hoger beroep is ge- gaan, kon de procureur-generaal cassa- tie in het belang der wet instellen tegen het vonnis van de rechtbank. Zo kon er snel duidelijkheid komen voor de prak- tijk.” In de belastingsector springt het arrest over wetsontduiking door een banken- concern eruit. “Een buitenlandse bank had een Nederlandse BV gekocht met een winstverleden. Het concern had met ge- leend geld een aantal overnames in het buitenland gedaan. De bank wilde de ge- kochte winsten van de aangekochte BV’s kunnen afzetten tegen de financierings- kosten van de aankoop van buitenlandse dochters. De inspecteur vond het wets- ontduiking. De Hoge Raad had al de leer voor fraus legis ontwikkeld: als het voor- naamste doel van een structuur is om de belasting te ontgaan, en die constructie ook in strijd is met doel en strekking van de wet, dan is het wetsontduiking.” De Hoge Raad oordeelde inderdaad dat in dit geval sprake was van wetsontduiking: de gekochte winsten mogen daarom niet worden gecompenseerd met aftrekposten van het concern zelf. In al deze arresten draait het om rechts- ontwikkeling en rechtszekerheid. “Op die taken heb ik sterk de nadruk ge- legd. Dat was door mijn voorganger al ingezet en ik ben daar stevig mee doorge- gaan. Zo kun je discussie in de toekomst vermijden. Je schept duidelijkheid voor procederende partijen, maar ook voor onderhandelingen door mensen die een procedure willen voorkomen. Je kunt be- ter meteen zeggen wat je vindt, anders komt een onderwerp over een jaar weer terug. Ook voor de economie en het ves- tigingsklimaat is rechtszekerheid belang- rijk. Als je alleen speldenprikjes uitdeelt, leer je niet conceptueel denken over het recht. En door conceptueel te denken, le- ver je ook een bijdrage aan de rechtseen- heid. Je gaat immers eerder afstemming zoeken met collega’s in andere kamers. Bij het onderscheid tussen roerende en on- roerende zaken, bijvoorbeeld, wil je dat de belastingkamer en de civiele kamer op één lijn zitten.” KRUISBENOEMINGEN Omdat alle plannen voor de hervorming van de bestuursrechtspraak sneuvelden, heeft de Hoge Raad vol ingezet op afstem- ming met andere bestuursrechters. “De commissie rechtseenheid bestuurs- recht, waarin de vier hoogste bestuurs- rechters overleggen, bereikt steeds bete- re resultaten. Ook onderling nemen we door kruisbenoemingen deel aan elkaars rechtspraak voor zover dat van belang is voor de eenheid van de bestuursrechte- lijke rechtspraak. Diverse leden van de Hoge Raad zijn nu staatsraad in buiten- gewone dienst, maar het omgekeerde kan helaas nog niet. Er is er wel een wetsvoorstel dat dit mogelijk maakt. Het is aanvaard door de Tweede Kamer en de Eerste Kamer.” U heeft toegankelijkheid hoog in het vaandel staan. U stimuleert begrijpelijk taalgebruik, schreef samen met Jason van Heusden ‘De kleine Hoge Raad voor Dummies’, introduceerde een online jaar- verslag met bewegende beelden. Waarom is dat belangrijk? “We nemen beslissingen die voor veel mensen van belang zijn. Dan is het be- langrijk dat mensen begrijpen wat zo’n interview “WIE ALLEEN SPELDENPRIKJES UITDEELT, LEERT NIET CONCEPTUEEL DENKEN OVER HET RECHT”