Mr.

10 / Mr. 9 2018 NIEUWS Ook al stuurt de landsadvocaat jaarlijks een factuur van meer dan 20 miljoen euro naar de Staat, andere kantoren staan niet te trappelen om ook een keer de landsadvocaat te mogen leveren. Hoe vaak de landsadvocaat wordt inge- schakeld weet de Staat overigens niet, zo bleek uit een be- roep op de Wet openbaarheid van bestuur door Mr. P els Rijcken? Ja wéér leverde Pels Rijcken de landsadvocaat. Bij menig kantoor ging afgelopen zomer een wenkbrauw omhoog toen bekend werd dat wéér iemand van Pels Rijcken (Reimer Veldhuis) per 1 september de nieuwe landsadvocaat werd, als opvolger van Bert-Jan Houtzagers – ook Pels Rijcken natuurlijk. Die haalde jaarlijks meer dan twintig miljoen euro binnen voor zijn kantoor voor procedures en adviezen aan de Staat. Daarmee heeft het kantoor van de landsadvocaat aan de Staat een heel aardige cliënt. Desondanks staan andere grote kantoren niet te trappelen om de landsadvocaat in huis te halen. “Wij werken graag met de Staat”, zegt managing partner Jaap Jan Trommel (NautaDutilh), “maar wij zouden niet aan de eis kunnen voldoen om nooit te- gen de Staat op te treden. Dat is namelijk niet in het belang van onze cliënten en dat belang staat voorop.” Ook Houthoff zegt ‘op dit moment’ de positie van landsadvocaat niet te ambiëren. Erwin Rademakers, managing partner van AKD, denkt dat ‘elk kantoor vereerd zou zijn als de Staat het aanwijst als landsadvocaat’. “Dat zouden wij ook zijn. Maar we begrijpen dat de Staat vanuit het oogpunt van consistentie, be- zetting, ervaring en de problematiek van tegenstrijdige belan- gen kiest voor een langdurige relatie.” Willem Hoorneman, managing partner van CMS vindt Pels Rijcken ‘gepokt en gemazeld’ in de landspraktijk. “Het kantoor bevindt zich letterlijk tussen de Haagse ministeries en is daar- mee volledig ingericht om de Staat optimaal te bedienen. Daar staat tegenover dat het kantoor ook niet tegen de Staat mag en kan optreden. Wij willen volledig vrij zijn om onze cliënten te- gen de Staat bij te staan. Alleen al om die reden zou CMS een rol als landsadvocaat nooit ambiëren.” Zou de Staat de functie van landsadvocaat niet moeten aanbe- steden? Trommel van NautaDutilh: “De Staat stelt een landad- vocaat aan omdat dat bijdraagt aan een eenduidige stellingna- me in vergelijkbare zaken. Daarmee verdraagt zich niet goed dat de Staat om de paar jaar van advocaat wisselt. Overigens schakelt de Staat voor specifieke dossiers ook andere kantoren in. Zo hebben wij recent voor de Staat de verkoop van Propertize (v/h SNS Vastgoed) begeleid.” Beroep op de Wob Hoe veel procedures en adviezen de staat precies ‘afneemt’ van de landsadvocaat is onduidelijk. Mr. deed een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur. Maar deze informatie is niet een- voudig uit een computersysteem te halen, laat de minister van Justitie en Veiligheid – waaronder de landsadvocaat valt – we- ten. Die is alleen boven tafel te krijgen door dossiers handmatig te tellen, en de Wob verplicht daar niet toe. Wel weet het ministerie hoeveel zaaknummers de Staat heeft aangemaakt voor procedures en adviezen van de landsadvocaat. Dat is niet altijd hetzelfde als een nieuwe zaak: een hoger be- roep kan hetzelfde zaaknummer hebben als in eerste aanleg. Sterk vergelijkbare zaken kunnen onder één zaaknummer zijn geregistreerd. Uit het overzicht van de minister blijkt dat er in 2015 1561 zaak- nummers zijn aangemaakt, 1293 in 2016 en 1423 in 2017. De mi- nister schrijft dat een aantal ministeries tegenwoordig eigen advocaten in dienst heeft, zodat niet altijd meer gebruik wordt gemaakt van externe juridische dienstverlening. Ook laat de minister weten dat de functie van landsadvocaat niet hoeft te worden aanbesteed – de Aanbestedingswet 2012 verplicht daar niet toe. Dat Pels Rijcken ‘altijd’ de landsadvocaat levert, moet volgens de minister niet worden gezien als een mo- nopolie. De overeenkomst tussen de Staat en de landsadvocaat houdt geen beperking in van de vrije advocaatkeuze. Die maakt daar – wanneer zeer specialistische kennis nodig is – ook ge- bruik van, aldus de minister. (MK) KANTOREN: GEEN LANDSADVOCAAT BIJ TOERBEURT ADVOCATUUR Jaar Declaratie landsadvocaat (miljoenen euro’s) 2012 22,7 2013 23,5 2014 23,0 2015 22,0 2016 21,9 2017 23,1