De nieuwe cijfers zijn gepubliceerd in het nieuwe rapport Strafbare Discriminatie in Beeld 2023, op dezelfde dag dat de jaarlijkse rapportage Discriminatiecijfers 2023 naar de Tweede Kamer gestuurd is. Het rapport is opgesteld door het Landelijk Expertisecentrum Discriminatie (LECD) van het OM, verantwoordelijk voor het zorgvuldig oppakken, behandelen en afdoen van geregistreerde discriminatiefeiten.
Strafbare discriminatie valt uiteen in twee categorieën: feiten die specifiek gaan over discriminatie (specifieke discriminatiefeiten) en feiten waarbij een discriminatieaspect meespeelt (ook wel codis-feiten genoemd). Onder de laatste categorie valt bijvoorbeeld een belediging of mishandeling met discriminatoire kenmerken.
Stijging
In beide categorieën is het aantal meldingen in 2023 gestegen ten opzichte van 2022. Het meest gerapporteerde strafbare discriminatiefeit is de belediging van een individu (223 feiten). Ook het delict groepsbelediging (133 feiten) kwam vaak voor.
Het LECD benadrukt dat niet alles wat men als discriminatie kan ervaren, ook juridisch gezien strafbaar is. De cijfers geven dan ook niet weer hoeveel incidenten rondom discriminatie zich afgelopen jaar in Nederland hebben voorgedaan, maar hebben puur betrekking op gerapporteerde strafbare feiten.
Antisemitisme
Opvallend in de cijfers van het LEDC is de sterke stijging in het aantal strafbare feiten waarbij antisemitisme een rol speelde. Met 181 stuks is het aantal feiten dat een relatie heeft met antisemitisme bijna verdubbeld ten opzichte van 2022 (94 feiten).
In verreweg de meeste gevallen hadden die incidenten, opmerkelijk genoeg, geen direct verband met de oorlog tussen Israël en Hamas: slechts negen keer. In het leeuwendeel van de gevallen ging het om antisemitische leuzen die tijdens of rondom voetbalwedstrijden werden geuit of online werden verspreid.
Homoseksualiteit
Ook discriminatiegronden die te maken hebben met geaardheid kwamen in 2023 veel vaker voor dan in 2022: 181 respectievelijk 113 keer. Het OM meldt dat het ook wat betreft deze discriminatiegrond in de meeste gevallen om voetbalgerelateerde delicten gaat.