De stichting werd opgericht door Frans Vollenbroek, wiens broer Johan voorzitter is van Mobilisation for the Environment (MOB), de organisatie die onder meer de Programmatische Aanpak Stikstof van tafel kreeg bij de Raad van State. Bestuurslid is ook biologe Margot Ribberink, die landelijke bekendheid verwierf als tv-weervrouw. De initiatiefnemers zien een veelvoud aan redenen voor het nieuwe vehikel.
Nood
Ten eerste heerst er een noodtoestand, aldus de initiatiefnemers. “Het gaat niet goed met het klimaat. Als we de komende jaren de uitstoot van broeikasgassen niet drastisch beperken, overschrijden we binnen 10 jaar de afgesproken 1.5 graad opwarming uit het Parijs-Akkoord.” De hollend achteruitgaande biodiversiteit is eveneens een majeure bron van zorg.
Overheid
In de tweede plaats zou de overheid het laten afweten: milieuwetgeving, zowel landelijk als decentraal, wordt matig nageleefd. Bezuinigingen in het verleden hebben ervoor gezorgd dat toezichthouders niet bij machte zijn hun controle uit te voeren en mensen en middelen tekortkomen. Tegelijkertijd overtreedt de bedrijfswereld systematisch de regelgeving door te vervuilen zonder de vereiste natuur- of milieuvergunningen. Advocaat van de Aarde noemt als voorbeelden Schiphol, Tata Steel en de Amercentrale.
Politiek rechter
De politiek laat het ondertussen afweten, betoogt AvdA. De Staat ging, internationale verplichtingen ten spijt, in hoger beroep gegaan in de Urgenda-zaak en minister Adema van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (ChristenUnie) zet zijn vraagtekens bij Europese natuurdoelen. “Er gaapt dus een enorme kloof tussen ambitie en actie.” Aan de rechter is het dan vervolgens weer om die kloof te overbruggen, wanneer burgers (al dan niet vertegenwoordigd door belangenorganisaties) het bestuur de rechtszaal in slepen.
Kennis en geld
Advocaat van de Aarde werpt zich daarom op als medestander van burgers en organisaties om de juridische strijd te strijden. Als kennisbank en als platform voor fondsenwerving om de gerechtelijke procedures te bekostigen. “Daarmee nemen wij drempels weg en dragen wij bij aan de bestendigheid van deze organisaties.” De stichting zal zelf geen processen aanspannen maar louter ondersteunen. De voornaamste partner is vooralsnog MOB, maar ook is er samenwerking met Meten=Weten, Werkgroep Behoud de Peel en Pesticide Action Network Netherlands.
