Ter voorbereiding op het Kamerdebat over de initiatiefnota Huizen van het Recht heeft de NOvA een reactie aan de Kamer gestuurd. Het idee van één inloopplek, in de buurt, waar mensen direct kunnen worden geholpen of kunnen worden doorverwezen naar een specialist – dat ziet de NOvA wel zitten. Dit ligt immers in lijn met de ervaringen van het NOvA-initiatief Samenwerken in de eerste lijn. De advocatenorde hoopt dat deze ‘Huizen’ zullen bijdragen aan een goede toegang tot het recht.
Inventariseren
De NOvA wijst er wel op dat op dit moment al veel verschillende eerstelijnsvoorzieningen zijn, vooral in de Randstad. Volgens de Orde zou de behoefte per regio moeten worden onderzocht en tegelijk geïnventariseerd welke voorzieningen er nu worden aangeboden. Ook pleit de Orde voor een goede samenwerking binnen én buiten het Huis van het Recht. Voor de aanpak van multiproblematiek kan het Huis van het Recht goed zijn maar de NOvA ziet multiproblematiek nog steeds als een uitzondering. De meeste problemen zijn met één instantie; de gemeente, het UWV of de buurman.
Sociaal advocaat
Bij een Huis van het Recht kan iedereen binnenlopen en daar past een generalist goed bij, terwijl advocaten specialisten zijn. Die kan het beste worden ingezet via de rechtsbijstand in de tweedelijn, maar ook als intaker in de eerstelijn, mits dat past bij het specialisme. De NOvA adviseert niet te strikt af te bakenen wie de intake doet, maar steeds te kijken naar de expertise die nodig is. Om de aanwezigheid van een sociaal advocaat te garanderen wordt voor hen een piketdienst voorgesteld. Hoe dit in praktijk vorm moet krijgen is nog niet duidelijk. De NOvA wil graag samen met de Raad voor Rechtsbijstand bij de uitwerking hiervan betrokken zijn.
Kantonrechters
De SP geeft aan kantonrechters enthousiast te willen maken voor deelname aan Huizen van het Recht, nu de rechter in de buurt vrijwel is verdwenen. De Orde wijst erop dat kantonrechters niet voor elk geschil kunnen worden ingezet en stelt daarom voor om te kijken of er voor elk arrondissement rechters ter beschikking kunnen worden gesteld voor Huizen van het Recht – een soort mobiele rechters. Een ander punt van de NOvA is dat ervoor moet worden gewaakt dat de hang naar dejuridiseren niet ten koste mag gaan van het recht op rechtsbijstand en de toegang tot de rechter.
Later dit jaar zal de Tweede Kamer het initiatief Huizen van het Recht behandelen tijdens een debat met de minister voor Rechtsbescherming.
