Het Openbaar Ministerie (OM) heeft in alle arrondissementen een speciaal team dat zich bezighoudt met verplichte zorg en de `Wet Verplichte Geestelijke Gezondheidszorg (WvGGZ). Zo kan het OM de rechter beter informeren over strafbare feiten door mensen die verplicht zijn opgenomen wegens een psychische stoornis.
Dat antwoordt minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) op vragen vanuit de vaste commissie voor Justitie en Veiligheid over het artikel in Tijdschrift voor Psychiatrie ‘Reflecties op instellingsfeiten: de overwegingen van rechters over strafbare feiten gepleegd in de ggz’ (augustus 2019).
Agressie en geweld
Grapperhaus schrijft dat het OM de afgelopen jaren flink heeft geïnvesteerd in kennis over de BOPZ en de nieuwe WvGGZ. “In alle arrondissementen vindt overleg plaats met politie en GGZ en namens het OM zijn hier officieren van justitie en secretarissen bij betrokken.”
In het artikel spreken rechters over strafzaken rond agressie en geweld in de geestelijke gezondheidszorg. De geïnterviewde rechters weten te weinig over de toerekenbaarheid van de verdachte en het effect van een straf op het slachtoffer. Rechters geven ook te kennen dat ze willen voorkomen dat de toestand van de dader door strafoplegging verslechtert en de kans op recidive toeneemt.
Publieke taak
Grapperhaus benadrukt dat agressie en geweld tegen werknemers met een publieke taak ernstig is en nooit mag worden geaccepteerd. “Slachtoffers moeten kunnen rekenen op steun van hun werkgevers en daders moeten door de politie en het OM worden aangepakt. Een stoornis is geen vrijbrief om strafbare feiten te plegen.”
Agressie tegen hulpverleners in de GGZ geldt als een VPT-zaak (Veilige Publieke Taak). Bij deze feiten hanteert het OM een verhoging van de strafeis met 200 procent. “Tegelijkertijd is het belangrijk om te beseffen dat de verdachte/patiënt al ingesloten is als het gaat om instellingsfeiten binnen de GZZ,” schrijft Grapperhaus. “Ook al is dat niet op een strafrechtelijke titel, en ook al is het beveiligings- en dwangregime in een GGZ-instelling niet gelijk aan het regime in het gevangeniswezen, als de verdachte/patiënt (gedwongen) opgenomen is in een instelling ligt het eisen van gevangenisstraf niet per se voor de hand.”
