Het pakket is gericht op de modernisering van de bestaande communicatiemiddelen in grensoverschrijdende civiele en strafrechtelijke EU-zaken. De toegang tot de rechter wordt verbeterd door deelname aan hoorzittingen via videobellen toe te staan.
Telehoren heeft in Nederland al een hoge vlucht genomen. Sommige zaakstromen zijn daarvoor meer geschikt dan andere. “De Rechtspraak wil dat online zittingen ook na corona mogelijk blijven,” zegt een woordvoerster van de Raad voor de rechtspraak. “Daar is wel een wettelijke basis voor nodig; die is nu gelegen in de Tijdelijke wet COVID-19. Voor strafzaken ligt dat iets anders; voor het op afstand horen van verdachten op afstand (‘telehoren’) is al een wettelijke basis.”
JIT
De Europese Commissie wil dat rechtzoekenden en beoefenaars van juridische beroepen straks langs elektronische weg grensoverschrijdend kunnen communiceren met autoriteiten. Er wordt een IT-samenwerkingsplatform ontwikkeld om efficiëntere en veiligere samenwerking mogelijk te maken tussen onderzoeksrechters en officieren van justitie die lid zijn van een gemeenschappelijk onderzoeksteam (JIT).
Onderzoeksrechters en officieren die nu in een JIT samenwerken kunnen daarbij nu de hulp inschakelen van onder andere Eurojust of Europol, zegt de woordvoerster van de Raad voor de rechtspraak. Het doel van de Europese Commissie is waarschijnlijk om de efficiëntie te verbeteren door een IT-omgeving te creëren die precies op de behoeften van onderzoekers en aanklagers is afgestemd.
Voorkomen van overlap
Het standpunt van het Nederlandse kabinet is geformuleerd in de zogeheten BNC-fiche (Beoordeling Nieuwe Commissievoorstellen). Nederland zegt dat het succes van de JIT’s aanleiding geeft om verdere samenwerking te ondersteunen. Het kabinet voegt daaraan toe: ”Tijdens het creëren van een nieuw platform voor JIT’s dient er oog te zijn voor het voorkomen van overlap met bestaande omgevingen zodat de mogelijk administratieve last beperkt blijft.”
De voorstellen komen uit de koker van de commissarissen Didier Reynders (Justitie) en Věra Jourová (Waarden en Transparantie). Minister Sander Dekker heeft gezegd dat de coronacrisis het belang heeft aangetoond van een rechtssysteem dat digitaal kan functioneren.
De Europese Commissie komt naar verwachting binnenkort met nadere voorstellen.
