Ook ik maak me er geregeld schuldig aan. Te vaak ben ik zo gebrand op het resultaat dat ik vergeet om te kijken of er een betere route is.
Vorige week klaagde een ervaren advocaat tegen mij over AI. “Het werkt gewoon niet,” verzuchtte hij. Hij had ook geen tijd om zich er verder in te verdiepen, want té druk. Toen ik vroeg of ik zijn prompt mocht zien, werd mij ineens veel duidelijk. De prompt was: “Aansprakelijkheid bestuurder”. Meer niet.
Nederland achterop in AI-adoptie
Nederland staat onderaan in Europa als het gaat om AI-adoptie. Uit onderzoek van EY blijkt dat slechts 66% van de Nederlandse werknemers AI gebruikt, tegenover 84% in Spanje en 82% in Zwitserland. Bij advocaten ligt dat percentage vermoedelijk nog lager. De verklaring? Interne beleidsrestricties, onduidelijke regelgeving, en – laten we eerlijk zijn – de houding van “eerst zien, dan geloven” die onze sector zo kenmerkt.
Maar er speelt nog iets anders. Iets wat ik geregeld tegenkom bij advocaten die beweren dat AI “niet werkt”: ze zijn te druk om te leren hoe het wél werkt. Het is de moderne variant van te druk zijn om de bijl te slijpen omdat je bomen moet hakken. Want wat we vergeten is dat die eerste investering – die “omweg” – je uiteindelijk véél tijd oplevert. De senior advocaat uit mijn voorbeeld had in een uur kunnen leren hoe hij een goede prompt schrijft. In plaats daarvan blijft hij zich frustreren en concludeert dat AI “toch niet werkt”.
De drempel over
Het kost even tijd om de eerste drempel over te komen. Dat geef ik toe. Je moet een gevoel krijgen voor hoe je AI kunt gebruiken, en dat leer je alleen door het genoeg te doen. Je moet ontdekken welke tool het beste aansluit bij jouw specifieke werkzaamheden. Maar die investering betaalt zich razendsnel terug. Want als je die basisvaardigheden eenmaal hebt, kom je echt het snelst bij je doel: Efficiënter, grondiger, en vaak ook creatiever werken dan voorheen.
Neem juridisch onderzoek. Vroeger betekende dat uren bladeren door jurisprudentie, handmatig relevante passages markeren, kruisverwijzingen checken. Nu kan een goede juridische AI in minuten een eerste overzicht van relevante uitspraken maken, patronen in rechtspraak identificeren, en zelfs de kwaliteit van argumentaties analyseren. De tijdwinst is enorm. Maar dan moet je wel verder komen dan “aansprakelijkheid bestuurder” intikken en hopen op een wonder.
De paradox van tijdgebrek
De ironie is dat juist de mensen die beweren geen tijd te hebben voor AI, degenen zijn die er het meeste baat bij zouden hebben. De advocaat met een overvol bureau, de bedrijfsjurist die verdrinkt in de verzoeken van de business, de junior die elke dag overwerkt; juist zij zouden door te investeren in hun AI-vaardigheden uren per week kunnen besparen.
Dus ja, soms is de omweg inderdaad de kortste route. Neem die paar uur om AI goed te leren gebruiken. Want anders blijf je die stenen sjouwen terwijl de robot beleefd staat toe te kijken.
Auteur: Elgar Weijtmans, Head of Technology bij HVG Law en vaste Legal Tech-columnist van Mr.
