Zodra je geconfronteerd wordt met het regelen van bankzaken of onroerend goed na een overlijden, stuit je direct op de verklaring van erfrecht aanvragen. Dit document is belangrijk, maar de aanvraag ervan roept bij veel mensen misverstanden op. De aanpak van dit proces is echter verrassend zakelijk. Je kunt een hoop tijd en dus geld besparen als je de drie grootste misvattingen over dit document uit de weg ruimt.
Fout 1: Je moet de goedkoopste notaris kiezen
Je mag zelf bepalen bij welke notaris je de verklaring van erfrecht aanvraagt. De prijsverschillen zijn aanzienlijk, en de verleiding is groot om puur op de laagste prijs te letten. Dat is begrijpelijk. Maar de snelste en goedkoopste notaris kan niet altijd de beste zijn, zeker niet bij een complexe nalatenschap. De notaris voert een juridische analyse uit; ze kijken in het Centraal Testamentenregister en de Burgerlijke Stand. Bij ingewikkelde familiesituaties of oude testamenten kan een notaris die gespecialiseerd is in erfrecht het proces veel sneller en foutloos afhandelen. Snelheid en correctheid zijn hier uiteindelijk meer waard dan een paar honderd euro besparen op de aanvraagkosten.
Fout 2: De verklaring is altijd nodig
Veel mensen denken dat de verklaring van erfrecht altijd een vereiste is om de zaken rond een overlijden te regelen. Dat is niet waar. Er zijn situaties waarin je dit bureaucratische obstakel kunt omzeilen. Als er alleen sprake is van een kleine bankrekening met een laag saldo en er een langstlevende partner is die getrouwd was of een geregistreerd partnerschap had, volstaat soms een simpele overlijdensakte. Banken hebben hun eigen drempelbedragen. Het is dus verstandig om eerst de instanties die je moet benaderen te vragen of zij de verklaring echt eisen. Dit is een simpele check die je veel wachttijd en kosten kan besparen.
Fout 3: De aanvaarding van de erfenis is eenvoudig
De aanvraag van de verklaring van erfrecht hangt direct samen met de aanvaarding van de erfenis. Zodra de notaris de erfgenamen heeft geïdentificeerd, moet je een keuze maken: zuiver aanvaarden, beneficiair aanvaarden of verwerpen. Veel mensen kiezen te snel voor zuiver aanvaarden omdat ze denken dat de nalatenschap positief is. Maar dat is een groot risico. Zodra je zuiver aanvaardt, ben je met je privévermogen aansprakelijk voor álle schulden van de overledene. Je kunt dit later niet meer terugdraaien. Wees hier uiterst voorzichtig mee. De notaris helpt je met de formulieren, maar de beslissing is aan jou. Wacht met die beslissing tot je echt een goed beeld hebt van de financiële situatie. Een verkeerde aanvaarding is de duurste fout die je kunt maken in dit proces.
De impact op de bedrijfsvoering
Als de overledene eigenaar was van een onderneming, wordt de verklaring van erfrecht direct een essentieel continuïteitsdocument. Zonder dit stuk kan niemand officieel namens de onderneming handelen, zeker niet als het gaat om geblokkeerde zakelijke rekeningen, volmachten of contracten. Dit kan een enorme vertraging opleveren voor de bedrijfsvoering. Je moet dus, zeker bij het overlijden van een DGA of belangrijke aandeelhouder, de aanvraag van de verklaring als een prioriteit beschouwen. Dit document bepaalt wie de wettige opvolger is en dus wie bevoegd is de handtekening te zetten die het bedrijf draaiende houdt.
