Het televisieprogramma ‘De Rechtbank’ heeft meer bijgedragen aan de verbetering van het vertrouwen in de rechtspraak dan het programma ‘Kijken in de ziel van de rechter’. Die conclusie trekken Albert Klijn en Stephan Grimmelikhuizen in hun onderzoek ‘Rechters thuis op de buis’, in opdracht van de rechtersopleiding SSR.
De serie ‘De Rechtbank’, die rechtszaken filmde, trok 860.000 kijkers. Zij dachten na afloop gemiddeld 4 procent positiever over rechtspraak dan vooraf . Bij mensen met weinig voorkennis steeg de waardering het meest. De onderzoekers concluderen daarom dat de serie ‘De Rechtbank’ succesvol is geweest. “Juist zij die qua houding overtuigd moeten worden en qua kennis bijspijkering kunnen gebruiken, worden het meest bereikt.” De onderzoekers ondervroegen 1516 kijkers.
Zo’n empirisch onderzoek was er niet naar het interviewprogramma ‘Kijken in de ziel van de rechter’ (540.000 belangstellenden). Het antwoord op de vraag naar het effect moet dus speculatief zijn, schrijven de onderzoekers. “Maar speculatie is niet per definitie verkeerd. Het gezonde verstand hoeft niet ongebruikt te blijven wachten op werkelijke percentages.”
Vanuit dat uitgangspunt, en veronderstellend dat ‘Kijken in de Ziel’ vooral werd bekeken door kenners die al een positief beeld hadden van rechters, concluderen Albert Klijn en Stephan Grimmelikhuizen dat ‘De Rechtbank’ meer effect heeft gehad dan ‘Kijken in de ziel’.
