MR. 3 2023 / 35 legal tech vliegen in één klap, want zo wordt ook voorkomen dat de universiteit de kassen van Big Tech spekt. PROMPT ENGINEER De jurist van vlees en bloed zal dus niet verdwijnen, maar wat betekent generatieve AI voor de aanbieders van toegespitste legal tech? Is daar nog wel ruimte voor, als iedereen zomaar iets kan intikken in ChatGPT? Bij Lexxyn liggen ze er niet wakker van. Daar speelt vooral de vraag hoe ze de toepassingen gaan integreren in hun eigen diensten. Jansen: “De manier waarop je een vraag stelt, de prompt, is heel bepalend voor de kwaliteit van de uitkomst.” Dat creëert een nieuwe baancategorie: in de Big Techhoek wordt nu druk gezocht naar prompt engineers, mensen die goed zijn in het uitleggen aan een AI-tool wat voor uitkomst ze willen. Een vak apart. Kuipers neemt ook waar hoe de vraag aantrekt. Zij doet op het moment veel onderzoek naar het onderwerp, bezoekt lezingen en evenementen. Van daaruit kent ze veel legaltechbedrijven die vaak moeite hadden hun diensten aan de man te brengen. Nu gaan de deuren langzaamaan open, wat volgens haar alles te maken heeft met het feit dat ChatGPT aan de poort rammelt. Koggink ziet legal tech evenmin het onderspit delven. AI die specifiek voor de juridische markt wordt ontwikkeld, helpt om efficiënt, snel en slim te werken en zo routinematige arbeid te reduceren. Daardoor kunnen advocaat en jurist zich meer concentreren op het denkproces en het vinden van creatieve oplossingen. De legaltechsector zal naar Kogginks verwachting dan ook geen terrein verliezen aan programma’s als ChatGPT die een bias kennen. Want daarin zit het essentiële verschil: leveranciers van legaltechproducten koppelen AI aan betrouwbare juridische bronnen, controleren en ordenen informatie. SCHRIJFHULP De belangrijkste meerwaarde van legal tech zit volgens wetenschapper Stamhuis in wat hij “tekstproductie zonder verbeeldingskracht” noemt: schrijven aan oplossingen voor situaties die zich al vaak hebben voorgedaan. Iets wat in de juridische dienstverlening natuurlijk vaak aan de orde is. Hij wijst op de mogelijkheid de chatbot te gebruiken om een eerste concept van een tekst te produceren, dat vervolgens kritisch geëvalueerd en bewerkt kan worden. De techniek kan zo bijdragen aan een kwalitatief hoogstaande tekst, “als een schrijfhulp”. Dat werpt een andere belangrijke vraag op voor academici: wat betekent het gebruik van ChatGPT voor het auteurschap, bijvoorbeeld van een wetenschappelijke publicatie? Overal waar originele tekstproductie de grondnorm is, legt Stamhuis uit, zal zich een nieuwe consensus ontwikkelen over de vraag op welke wijze originaliteit en eigenheid kunnen worden bewaakt. Voor wetenschappelijke publicaties moet dit plaatsvinden in de interactie tussen tijdschriftredacties, peer reviewers, uitgevers, auteurs en kennisinstellingen. De hoogleraar stelt zich voor dat de methodologiesectie van een publicatie open is over het gebruik van GPT-techniek, net zoals er nu al transparantie wordt vereist over het gebruik van zaken als databases en zoektermen. TECH-SAVVY JURISTEN Vanwege deze en vele andere (ethische) vragen riep een collectief van invloedrijke techpartijen, waaronder Twitterbaas Elon Musk en medeoprichter van Apple Steve Wozniak, eerder dit jaar in een open brief op tot een wereldwijde pauze in de verdere ontwikkeling van kunstmatige intelligentie. OpenAI, de ontwikkelaar van ChatGPT, tekende niet mee. Een dergelijke pauze zien Jansen, Koggink, Kuipers en Stamhuis geen van allen gebeuren; technologische ontwikkeling houd je nu eenmaal niet tegen. Wel is de overheid aan zet, vindt Koggink: “Technologie gaat altijd harder dan wetgeving.” Kaders zijn volgens hem nodig, bijvoorbeeld om te waken voor discriminatie. Het discriminerende algoritme dat naar voren kwam in de Toeslagenaffaire en onschuldige mensen van fraude betichtte, moet volgens hem een goede les zijn. Stamhuis acht een maatschappelijk debat noodzakelijk, maar is eveneens sceptisch over een pauze. “Ik vraag mij af in hoeverre degenen die hiertoe oproepen geen krokodillentranen plengen, stiekem erop rekenend dat het de al verworven posities zal verstevigen.” Hij vindt het van groot belang en ziet het als zijn “prachtige missie” dat er “techsavvy” juristen worden opgeleid om uit te leggen wat fundamentele rechten en de rule of law in deze tijden betekenen. Een geruststellende gedachte: juristen kunnen in de toekomst misschien niet meer zonder AI, maar in tijden van digitalisering kan de wereld zéker niet zonder juristen. • Marloes Kuipers (Meesterlijk Ondernemen) “TECH-SAVVY JURISTEN MOETEN UITLEG GEVEN OVER FUNDAMENTELE RECHTEN IN DEZE TIJDEN” Evert Stamhuis (Erasmus Universiteit Rotterdam)
RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=